Vitruvius, M. Vitruvii ... de architectura libri decem, ad Augustum Caesarem accuratiß conscripti: & nunc primum in Germania qua potuit diligentia excusi, atq[ue] hinc inde schematibus non iniucundis exornati
page |< < (46) of 373 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div108" type="section" level="1" n="85">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s966" xml:space="preserve">
              <pb o="46" file="0102" n="102" rhead="M. VITRVVII"/>
            tur, ſed nonnulla ſunt terroſa, alia ſabuloſa, item{qúe} glareoſa, alijs locis
              <lb/>
            arenoſa: </s>
            <s xml:id="echoid-s967" xml:space="preserve">nec minus alijs diuerſa et omnino dißimili diſpari{qúe} genere, ut in
              <lb/>
            regionũ uarietatibus qualitates inſunt in terra. </s>
            <s xml:id="echoid-s968" xml:space="preserve">Maxime autem id licet
              <lb/>
            conſiderare, quòd qua mons Apẽninus regiones Italiæ Hetruriæ{qúe} circun
              <lb/>
            cingit, prope omnibus locis non deſunt foßitia arenaria: </s>
            <s xml:id="echoid-s969" xml:space="preserve">trans Apenni-
              <lb/>
            num uero, quæ pars est ad Adriaticum mare, nulla inueniuntur, itẽ Acha-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0102-01" xlink:href="note-0102-01a" xml:space="preserve">Mons A-
                <lb/>
              penninus.
                <lb/>
              Achaia.
                <lb/>
              Aſia.</note>
            ia, Aſia & </s>
            <s xml:id="echoid-s970" xml:space="preserve">omnino trans mare, ne nominantur quidem. </s>
            <s xml:id="echoid-s971" xml:space="preserve">Igitur non in om
              <lb/>
            nibus locis quibus efferuent aquæ calidæ crebri fontes, eædem oportuni-
              <lb/>
            tates poſſunt ſimiliter concurrere. </s>
            <s xml:id="echoid-s972" xml:space="preserve">Sed omnia uti natura rerum conſtitu-
              <lb/>
            it, non ad uoluntatem hominum, ſed fortuito diſparata procreantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s973" xml:space="preserve">Er-
              <lb/>
            go quibus locis non ſunt terroſi montes, ſed diſpoſitæ materiæ qualita-
              <lb/>
            tem habentes, ignis uis per eius uenas egrediẽs adurit eam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s974" xml:space="preserve">quod mol-
              <lb/>
            le est & </s>
            <s xml:id="echoid-s975" xml:space="preserve">tenerum, exurit, quod autem aſperũ, relinquit, ita utiin Cam-
              <lb/>
            pania exuſta terra puluis, ſic in Hetruria excocta materia efficitur Carbũ
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0102-02" xlink:href="note-0102-02a" xml:space="preserve">Carbuncu
                <lb/>
              lus.</note>
            culus. </s>
            <s xml:id="echoid-s976" xml:space="preserve">Vtra autem ſunt egregia in ſtructur is, ſed alia in terrenis ædifi-
              <lb/>
            cijs, alia etiam in maritimis molibus habent uirtutem. </s>
            <s xml:id="echoid-s977" xml:space="preserve">Est autem ibi mate
              <lb/>
            riæ poteſtas mollior quàm tophus, ſolidior quàm terra, quo penitus ab
              <lb/>
            imo uehementia uaporis aduſto nonnullis locis, procreatur id genus are-
              <lb/>
            næ, quod dicitur Carbunculus.</s>
            <s xml:id="echoid-s978" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div110" type="section" level="1" n="86">
          <head xml:id="echoid-head90" xml:space="preserve">DE LAPICIDINIS. CAP. VII.</head>
          <note position="left" xml:space="preserve">Pallienſes.
            <lb/>
          Fidenates.
            <lb/>
          Albanæ.
            <lb/>
          Tyburti-
            <lb/>
          næ.</note>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s979" xml:space="preserve">DE calce & </s>
            <s xml:id="echoid-s980" xml:space="preserve">arena quibus uarietatibus ſint, & </s>
            <s xml:id="echoid-s981" xml:space="preserve">quas habeant uirtu
              <lb/>
            tes dixi, ſequitur ordo de lapicidinis explicare, de quibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s982" xml:space="preserve">qua-
              <lb/>
            drata ſaxa, & </s>
            <s xml:id="echoid-s983" xml:space="preserve">cementorum ad ædificia eximuntur copiæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s984" xml:space="preserve">comparan
              <lb/>
            tur. </s>
            <s xml:id="echoid-s985" xml:space="preserve">Hæ autem inueniuntur eſſe diſparibus et dißimilibus uirtutibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s986" xml:space="preserve">Sunt
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0102-04" xlink:href="note-0102-04a" xml:space="preserve">Amiterni-
                <lb/>
              næ</note>
            enim aliæ molles, uti ſunt circa urbem rubræ, Pallienſes, Fidenates, Alba-
              <lb/>
            næ: </s>
            <s xml:id="echoid-s987" xml:space="preserve">aliæ temperatæ, uti Tyburtinæ, Amiterninæ, Soractinæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s988" xml:space="preserve">quæ ſunt
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0102-05" xlink:href="note-0102-05a" xml:space="preserve">Soractinæ
                <lb/>
              Sciliceæ.
                <lb/>
              Vmbria.
                <lb/>
              Picenum.
                <lb/>
              Venetia.</note>
            his generibus: </s>
            <s xml:id="echoid-s989" xml:space="preserve">nonnullæ duræ, uti Sciliceæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s990" xml:space="preserve">Sunt etiam alia genera plura,
              <lb/>
            uti in Campania ruber & </s>
            <s xml:id="echoid-s991" xml:space="preserve">niger tophus, in Vmbria & </s>
            <s xml:id="echoid-s992" xml:space="preserve">Piceno & </s>
            <s xml:id="echoid-s993" xml:space="preserve">Venetia
              <lb/>
            albus, qui etiam ſerra dentata uti lignum, ſecatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s994" xml:space="preserve">Sed hæc omnia quæ
              <lb/>
            mollia ſunt, hanc habent utilitatem, quòd ex his ſaxa cum ſunt exempta,
              <lb/>
            non opere facillime tractantur, et ſi ſint in locis tectis, ſuſtinent laborem,
              <lb/>
            ſin autem in apertis & </s>
            <s xml:id="echoid-s995" xml:space="preserve">patentibus, gelicidijs & </s>
            <s xml:id="echoid-s996" xml:space="preserve">pruinis congeſta, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>