10347DE ARCHITEC. LIB. I.
tur &
diſſoluuntur:
item ſecundum or as maritimas ab ſalſugine exeſa
diffluunt, ne perferunt æſtus. Tyburtina uero & quæ eodem genere
11Tyburti-
na. ſunt, omnia ſufferunt & ab oneribus et à tempeſtatibus iniurias, ſed ab
igni non poſſunt eſſe tuta, ſimul{qúe} ut ſunt ab eo tacta dißiliunt & dißipan
tur, ideo quòd temperatura naturali paruo ſunt humore: item quòd non
multum habent terreni, ſed aëris plurimum & ignis. Igitur cum & hu-
mor & terrenum in his minus inest, tum etiam ignis tactu & ui uaporis
ex his aëre fugato penitus in ſequens & interueniorum uacuitates occu-
pans ferueſcit, & efficit ea ſuis ardentia corporibus ſimilia. Suntuero
item lapidicinæ complures in finibus T ar quinienſium, quæ dicuntur Ani
22Anitianæ. tianæ, colore quidem, quemadmodum Albanæ, quarum officinæ maximæ
ſunt circa lacum Vulſinienſem, item præfectur a Statonienſi. Eæ autem ha
33Lacus Vul
ſinienſis. bent infinitas uirtutes, ne enim his gclicidiorum tempeſtas, ne tactus
ignis poteſt nocere, ſed ſunt firmæ & ad uetuſtatem ideo permanentes,
44Præfectu-
ra Stato-
nienſis. quòd parum habent è naturæ mixtione aëris & ignis, humoris autem
temper atæ plurimum{qúe} terreni, ita ſpißis comparationibus ſolidatæ ne
ab tempeſtatibus, ne ab ignis uehementia nocentur. Id autem maxime
iudicare licet è monumentis, quæ ſunt circa municipium ferentis ex his fa
cta lapicidinis: nam habent & ſtatuas amplas factas egregiè, & mino
ra ſigilla, flores{qúe} & achanatos eleganter ſcalptos, quæ cum ſint uetuſta,
ſic apparent recentia, uti ſi ſint modo facta. Non minus etiam fabri æra
rij de his lapicidinis in ær is flatura formas habent comparatas, & ex his
ad æs fundendum maximas utilitates, quæ ſi prope urbem eſſent, dignum
eſſet, ut ex his officinis omnia opera perficerentur. Cumergo propter
propinquitatem neceßitas cogat exrubris lapicidinis & Pallienſibus &
quæ ſunt urbi proximæ, copijs, uti ſiqui uoluerint ſine uitijs perficere, ita
erit præparandum. Cum ædificandum fuerit, ante bienniumea ſaxa non
hyeme ſed æſtate eximantur, et iacentia permaneant in locis patentibus,
quæ autem à tempeſtatibus eo biennio tacta læſa fuerint, ea in fundamen-
ta conijciantur, cæter a quæ non erunt uitiata, ab natur a rerum probata,
durare poterunt ſupra terram ædificata: nec ſolum ea in quadratis lapi-
dibus ſunt obſeruanda, ſed etiam in cementitijs ſtructuris.
diffluunt, ne perferunt æſtus. Tyburtina uero & quæ eodem genere
11Tyburti-
na. ſunt, omnia ſufferunt & ab oneribus et à tempeſtatibus iniurias, ſed ab
igni non poſſunt eſſe tuta, ſimul{qúe} ut ſunt ab eo tacta dißiliunt & dißipan
tur, ideo quòd temperatura naturali paruo ſunt humore: item quòd non
multum habent terreni, ſed aëris plurimum & ignis. Igitur cum & hu-
mor & terrenum in his minus inest, tum etiam ignis tactu & ui uaporis
ex his aëre fugato penitus in ſequens & interueniorum uacuitates occu-
pans ferueſcit, & efficit ea ſuis ardentia corporibus ſimilia. Suntuero
item lapidicinæ complures in finibus T ar quinienſium, quæ dicuntur Ani
22Anitianæ. tianæ, colore quidem, quemadmodum Albanæ, quarum officinæ maximæ
ſunt circa lacum Vulſinienſem, item præfectur a Statonienſi. Eæ autem ha
33Lacus Vul
ſinienſis. bent infinitas uirtutes, ne enim his gclicidiorum tempeſtas, ne tactus
ignis poteſt nocere, ſed ſunt firmæ & ad uetuſtatem ideo permanentes,
44Præfectu-
ra Stato-
nienſis. quòd parum habent è naturæ mixtione aëris & ignis, humoris autem
temper atæ plurimum{qúe} terreni, ita ſpißis comparationibus ſolidatæ ne
ab tempeſtatibus, ne ab ignis uehementia nocentur. Id autem maxime
iudicare licet è monumentis, quæ ſunt circa municipium ferentis ex his fa
cta lapicidinis: nam habent & ſtatuas amplas factas egregiè, & mino
ra ſigilla, flores{qúe} & achanatos eleganter ſcalptos, quæ cum ſint uetuſta,
ſic apparent recentia, uti ſi ſint modo facta. Non minus etiam fabri æra
rij de his lapicidinis in ær is flatura formas habent comparatas, & ex his
ad æs fundendum maximas utilitates, quæ ſi prope urbem eſſent, dignum
eſſet, ut ex his officinis omnia opera perficerentur. Cumergo propter
propinquitatem neceßitas cogat exrubris lapicidinis & Pallienſibus &
quæ ſunt urbi proximæ, copijs, uti ſiqui uoluerint ſine uitijs perficere, ita
erit præparandum. Cum ædificandum fuerit, ante bienniumea ſaxa non
hyeme ſed æſtate eximantur, et iacentia permaneant in locis patentibus,
quæ autem à tempeſtatibus eo biennio tacta læſa fuerint, ea in fundamen-
ta conijciantur, cæter a quæ non erunt uitiata, ab natur a rerum probata,
durare poterunt ſupra terram ædificata: nec ſolum ea in quadratis lapi-
dibus ſunt obſeruanda, ſed etiam in cementitijs ſtructuris.
DE GENERIBVS STRVCTVRAE, ETEA
rum qualitatibus modis ac locis. CAP. VIII.
rum qualitatibus modis ac locis. CAP. VIII.