Vitruvius, M. Vitruvii ... de architectura libri decem, ad Augustum Caesarem accuratiß conscripti: & nunc primum in Germania qua potuit diligentia excusi, atq[ue] hinc inde schematibus non iniucundis exornati

Page concordance

< >
Scan Original
231 177
232 178
233 179
234 180
235 181
236 182
237 183
238 184
239 185
240 186
241 187
242 188
243 189
244 190
245 191
246 192
247 193
248 194
249 195
250 196
251 197
252 198
253 199
254 200
255 201
256 202
257 203
258 204
259 205
260 206
< >
page |< < (61) of 373 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div124" type="section" level="1" n="95">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1184" xml:space="preserve">
              <pb o="61" file="0117" n="117" rhead="DE ARCHITEC. LIB. II."/>
            liebria cum conceperint, à fœtu ad partum non iudicantur integra, ne
              <lb/>
            in uenalibus ea cum ſunt prægnantia, præſtantur ſana, ideo quod in cor-
              <lb/>
            pore præſeminatio creſcẽs, ex omnibus cibi poteſtatibus detrahit alimen
              <lb/>
            tum in ſe, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1185" xml:space="preserve">quo firmior efficitur ad maturitatem partus, eò minus pati-
              <lb/>
            tur eſſe ſolidum idipſum, ex quo procreatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1186" xml:space="preserve">Ita edito fœtu, quod prius
              <lb/>
            in aliud genus incrementi detrahebatur, cum ad diſpar ationem procrea
              <lb/>
            tionis est liberatum, inanibus et patentibus uenis in ſerecipit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1187" xml:space="preserve">lamben
              <lb/>
            do ſuccum etiam ſolideſcit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1188" xml:space="preserve">redit in priſtinam naturæ firmitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1189" xml:space="preserve">Ea-
              <lb/>
            dem ratione autumna litempore maturitate fructuum flacceſcẽte fronde,
              <lb/>
            ex terra recipientes radices arborum in ſeſuccum, recuper antur & </s>
            <s xml:id="echoid-s1190" xml:space="preserve">re-
              <lb/>
            ſtituuntur in antiquam ſoliditatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1191" xml:space="preserve">At uero aëris hyberni uis comprimit
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1192" xml:space="preserve">conſolidat eas per id (ut ſupra ſcriptum est) tempus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1193" xml:space="preserve">Ergo ſi ea ra-
              <lb/>
            tione & </s>
            <s xml:id="echoid-s1194" xml:space="preserve">eo tempore, quod ſupra ſcriptum est, cæditur, materies erit tem
              <lb/>
            peſtiua. </s>
            <s xml:id="echoid-s1195" xml:space="preserve">Cædi autem it a oportet, ut incidatur arboris craßitudo ad medi-
              <lb/>
            am medullam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1196" xml:space="preserve">relinquatur, utiper eam exſicceſcat ſtillando ſuccus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1197" xml:space="preserve">Ita qui inest in his inutilis liquor effluens per torulum, non patietur emo-
              <lb/>
            ri in eo ſaniem, nec corrumpi materiæ qualitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1198" xml:space="preserve">Tum autem cum ſic-
              <lb/>
            ca & </s>
            <s xml:id="echoid-s1199" xml:space="preserve">ſine ſtillis erit arbor deijciatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1200" xml:space="preserve">ita erit optima in uſu. </s>
            <s xml:id="echoid-s1201" xml:space="preserve">Hoc au-
              <lb/>
            tem ita eſſe, licet animaduertere etiã de arbuſtis. </s>
            <s xml:id="echoid-s1202" xml:space="preserve">Ed enim cum ſuo quæ
              <lb/>
            tempore ad imum per for ata caſtrantur, profundunt è medullis quem ha
              <lb/>
            bent in ſe ſuper antem & </s>
            <s xml:id="echoid-s1203" xml:space="preserve">uitioſum per foramina liquorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1204" xml:space="preserve">ita ſicceſ-
              <lb/>
            cendo recipiunt in ſe diuturnitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1205" xml:space="preserve">Qui autem non habent ex arbori-
              <lb/>
            bus exitus, humores intra concreſcentes putreſcunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1206" xml:space="preserve">efficiunt inanes
              <lb/>
            eas & </s>
            <s xml:id="echoid-s1207" xml:space="preserve">uitioſas. </s>
            <s xml:id="echoid-s1208" xml:space="preserve">Ergo ſi ſtantes & </s>
            <s xml:id="echoid-s1209" xml:space="preserve">uiuæ ſicceſcendo non ſeneſcunt, ſine
              <lb/>
            dubio cum eædem ad materiam deijciuntur, cum ea ratione curatæ fue-
              <lb/>
            rint, habere poterunt magnas in ædificijs ad uetuſtatem utilitates. </s>
            <s xml:id="echoid-s1210" xml:space="preserve">Eæ au
              <lb/>
            tem inter ſe diſcrepantes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1211" xml:space="preserve">dißimiles habent uirtutes, utirobur, ulmus,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0117-01" xlink:href="note-0117-01a" xml:space="preserve">Robur.</note>
            populus, cupreſſus, abies, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1212" xml:space="preserve">cæteræ, quæ maxime in ædificijs ſunt ido-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0117-02" xlink:href="note-0117-02a" xml:space="preserve">Vlmus.</note>
            neæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1213" xml:space="preserve">Namq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1214" xml:space="preserve">non poteſt id robur, quod abies, nec cupreſſus, quod ulmus,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0117-03" xlink:href="note-0117-03a" xml:space="preserve">Populus.</note>
            nec cæter æ eaſdem habent inter ſe natur a rerum ſimilitates, ſed ſingula
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0117-04" xlink:href="note-0117-04a" xml:space="preserve">Cupreſſus
                <lb/>
              Abies.</note>
            genera, principiorum proprietatibus compar ata, alios alij generis præ-
              <lb/>
            ſtant in operibus effectus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1215" xml:space="preserve">Et primum abies aër is habens plurimum & </s>
            <s xml:id="echoid-s1216" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ignis, minimum{qúe} humoris & </s>
            <s xml:id="echoid-s1217" xml:space="preserve">terreni, leuioribus rerum naturæ poteſta-
              <lb/>
            tibus compar ata, non est ponderoſa. </s>
            <s xml:id="echoid-s1218" xml:space="preserve">Ita rigore natur ali contenta, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>