Vitruvius, M. Vitruvii ... de architectura libri decem, ad Augustum Caesarem accuratiß conscripti: & nunc primum in Germania qua potuit diligentia excusi, atq[ue] hinc inde schematibus non iniucundis exornati

List of thumbnails

< >
111
111 (55)
112
112 (56)
113
113 (57)
114
114 (58)
115
115 (59)
116
116 (60)
117
117 (61)
118
118 (62)
119
119 (63)
120
120 (64)
< >
page |< < (61) of 373 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div124" type="section" level="1" n="95">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s1184" xml:space="preserve">
              <pb o="61" file="0117" n="117" rhead="DE ARCHITEC. LIB. II."/>
            liebria cum conceperint, à fœtu ad partum non iudicantur integra, ne
              <lb/>
            in uenalibus ea cum ſunt prægnantia, præſtantur ſana, ideo quod in cor-
              <lb/>
            pore præſeminatio creſcẽs, ex omnibus cibi poteſtatibus detrahit alimen
              <lb/>
            tum in ſe, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1185" xml:space="preserve">quo firmior efficitur ad maturitatem partus, eò minus pati-
              <lb/>
            tur eſſe ſolidum idipſum, ex quo procreatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1186" xml:space="preserve">Ita edito fœtu, quod prius
              <lb/>
            in aliud genus incrementi detrahebatur, cum ad diſpar ationem procrea
              <lb/>
            tionis est liberatum, inanibus et patentibus uenis in ſerecipit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1187" xml:space="preserve">lamben
              <lb/>
            do ſuccum etiam ſolideſcit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1188" xml:space="preserve">redit in priſtinam naturæ firmitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1189" xml:space="preserve">Ea-
              <lb/>
            dem ratione autumna litempore maturitate fructuum flacceſcẽte fronde,
              <lb/>
            ex terra recipientes radices arborum in ſeſuccum, recuper antur & </s>
            <s xml:id="echoid-s1190" xml:space="preserve">re-
              <lb/>
            ſtituuntur in antiquam ſoliditatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1191" xml:space="preserve">At uero aëris hyberni uis comprimit
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1192" xml:space="preserve">conſolidat eas per id (ut ſupra ſcriptum est) tempus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1193" xml:space="preserve">Ergo ſi ea ra-
              <lb/>
            tione & </s>
            <s xml:id="echoid-s1194" xml:space="preserve">eo tempore, quod ſupra ſcriptum est, cæditur, materies erit tem
              <lb/>
            peſtiua. </s>
            <s xml:id="echoid-s1195" xml:space="preserve">Cædi autem it a oportet, ut incidatur arboris craßitudo ad medi-
              <lb/>
            am medullam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1196" xml:space="preserve">relinquatur, utiper eam exſicceſcat ſtillando ſuccus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1197" xml:space="preserve">Ita qui inest in his inutilis liquor effluens per torulum, non patietur emo-
              <lb/>
            ri in eo ſaniem, nec corrumpi materiæ qualitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1198" xml:space="preserve">Tum autem cum ſic-
              <lb/>
            ca & </s>
            <s xml:id="echoid-s1199" xml:space="preserve">ſine ſtillis erit arbor deijciatur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1200" xml:space="preserve">ita erit optima in uſu. </s>
            <s xml:id="echoid-s1201" xml:space="preserve">Hoc au-
              <lb/>
            tem ita eſſe, licet animaduertere etiã de arbuſtis. </s>
            <s xml:id="echoid-s1202" xml:space="preserve">Ed enim cum ſuo quæ
              <lb/>
            tempore ad imum per for ata caſtrantur, profundunt è medullis quem ha
              <lb/>
            bent in ſe ſuper antem & </s>
            <s xml:id="echoid-s1203" xml:space="preserve">uitioſum per foramina liquorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1204" xml:space="preserve">ita ſicceſ-
              <lb/>
            cendo recipiunt in ſe diuturnitatem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1205" xml:space="preserve">Qui autem non habent ex arbori-
              <lb/>
            bus exitus, humores intra concreſcentes putreſcunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1206" xml:space="preserve">efficiunt inanes
              <lb/>
            eas & </s>
            <s xml:id="echoid-s1207" xml:space="preserve">uitioſas. </s>
            <s xml:id="echoid-s1208" xml:space="preserve">Ergo ſi ſtantes & </s>
            <s xml:id="echoid-s1209" xml:space="preserve">uiuæ ſicceſcendo non ſeneſcunt, ſine
              <lb/>
            dubio cum eædem ad materiam deijciuntur, cum ea ratione curatæ fue-
              <lb/>
            rint, habere poterunt magnas in ædificijs ad uetuſtatem utilitates. </s>
            <s xml:id="echoid-s1210" xml:space="preserve">Eæ au
              <lb/>
            tem inter ſe diſcrepantes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1211" xml:space="preserve">dißimiles habent uirtutes, utirobur, ulmus,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0117-01" xlink:href="note-0117-01a" xml:space="preserve">Robur.</note>
            populus, cupreſſus, abies, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1212" xml:space="preserve">cæteræ, quæ maxime in ædificijs ſunt ido-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0117-02" xlink:href="note-0117-02a" xml:space="preserve">Vlmus.</note>
            neæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s1213" xml:space="preserve">Namq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1214" xml:space="preserve">non poteſt id robur, quod abies, nec cupreſſus, quod ulmus,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0117-03" xlink:href="note-0117-03a" xml:space="preserve">Populus.</note>
            nec cæter æ eaſdem habent inter ſe natur a rerum ſimilitates, ſed ſingula
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0117-04" xlink:href="note-0117-04a" xml:space="preserve">Cupreſſus
                <lb/>
              Abies.</note>
            genera, principiorum proprietatibus compar ata, alios alij generis præ-
              <lb/>
            ſtant in operibus effectus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1215" xml:space="preserve">Et primum abies aër is habens plurimum & </s>
            <s xml:id="echoid-s1216" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ignis, minimum{qúe} humoris & </s>
            <s xml:id="echoid-s1217" xml:space="preserve">terreni, leuioribus rerum naturæ poteſta-
              <lb/>
            tibus compar ata, non est ponderoſa. </s>
            <s xml:id="echoid-s1218" xml:space="preserve">Ita rigore natur ali contenta, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>