14488M. VITRV VII
Spiris perfectis &
collocatis, columnæ ſunt medianæ in pronao &
poſtico ad perpendiculum medij centri collocandæ. Angulares autem.
quæ{qúe} è regione earum futuræ ſunt in lateribus ædis dextra ac ſiniſtra.
utipartes interiores, quæ ad parietes cellæ ſpectant, ad perpendiculum
latus habeant collocatum. Exteriores autem partes utidicant ſe earum
contractura. Sicenim erunt figuræ compoſitionis ædium contracturæ iu
ſtaratione exactæ. Scapis columnarum ſtatutis, capitulorum ratio ſi
puluinata erunt, his ſymmetrijs conformabuntur, uti quàm craſſus imus
ſcapus fuerit, addita octauadecima parte ſcapi, abacus habeat longitudi-
nem & latitudinem, craßitudinem cum uolutis eius dimidiam. Rece-
dendum autem est ab extremo abaco in interiorem partem frontibus uo-
lutarũ parte duodeuigeſima, & eius dimidia, & ſecundũ abacum in qua
tuor partibus uolutarũ ſecundũ extremi abaci quadrã lineæ demittendæ,
quæ Catheti dicũtur. Tũc craßitudo diuidẽda est in partes nouë etdimi-
diã, ex nouë partibus et dimidia, una pars & dimidia abaci craßitudini
relinquatur, & ex reliquis octo uolutæ conſtituantur. Tunc ab linea, quæ
ſecundũ abaciextremã partë demiſſa erit, in interiorë partë alia recedat
unius et dimidiatæ partis latitudine. Deinde eæ lineæ diuidãtur ita, ut qua
tuor partes et dimidia ſub abaco relinquãtur. Tunc in eo loco quilocus di
uidit quatuor: & dimidiã, & tres & dimidiam partë, centrũ oculi ſigne
tur, ducatur{qúe} ex eo centro rotunda circinatio, tam magna in diametro,
quàm una pars ex octo partibus est, ea erit oculi magnitudine, & in ea cæ
theto reſpõdens diametros agatur. Tunc ab ſummo ſub abaco inceptum.
in ſingulis tetrantorum actionibus dimidiatum oculiſpatium minuatur,
donicũ in eundem tetrantem, quiest ſub abaco, ueniat. Capituli 11donec craßitudo ſic est facienda, ut ex nouem partibus & dimidia, tres partes
præpendeant infra aſtragalum ſummi ſcapi. Cymatio adempto abaco &
cãnalireliqua ſit pars. Proiectura autem cymatij habeat extra abaci qua
dram oculi magnitudinem. Puluinorum balthei ab abaco hanc habeant
proiecturam, uti circini centrum unum cum ſit poſitũ in capituli tetr an-
te, & alterum diducatur ad extremum cymatium, circumactum bal-
theorum extremas partes tangat. Axes uolutarum ne craßiores ſint, quã
oculi magnitudo, uolutæ{qúe} ipſæ ſic cedantur, uti altitudines habeant lati-
tudinis ſuæ duodecimam partem.
poſtico ad perpendiculum medij centri collocandæ. Angulares autem.
quæ{qúe} è regione earum futuræ ſunt in lateribus ædis dextra ac ſiniſtra.
utipartes interiores, quæ ad parietes cellæ ſpectant, ad perpendiculum
latus habeant collocatum. Exteriores autem partes utidicant ſe earum
contractura. Sicenim erunt figuræ compoſitionis ædium contracturæ iu
ſtaratione exactæ. Scapis columnarum ſtatutis, capitulorum ratio ſi
puluinata erunt, his ſymmetrijs conformabuntur, uti quàm craſſus imus
ſcapus fuerit, addita octauadecima parte ſcapi, abacus habeat longitudi-
nem & latitudinem, craßitudinem cum uolutis eius dimidiam. Rece-
dendum autem est ab extremo abaco in interiorem partem frontibus uo-
lutarũ parte duodeuigeſima, & eius dimidia, & ſecundũ abacum in qua
tuor partibus uolutarũ ſecundũ extremi abaci quadrã lineæ demittendæ,
quæ Catheti dicũtur. Tũc craßitudo diuidẽda est in partes nouë etdimi-
diã, ex nouë partibus et dimidia, una pars & dimidia abaci craßitudini
relinquatur, & ex reliquis octo uolutæ conſtituantur. Tunc ab linea, quæ
ſecundũ abaciextremã partë demiſſa erit, in interiorë partë alia recedat
unius et dimidiatæ partis latitudine. Deinde eæ lineæ diuidãtur ita, ut qua
tuor partes et dimidia ſub abaco relinquãtur. Tunc in eo loco quilocus di
uidit quatuor: & dimidiã, & tres & dimidiam partë, centrũ oculi ſigne
tur, ducatur{qúe} ex eo centro rotunda circinatio, tam magna in diametro,
quàm una pars ex octo partibus est, ea erit oculi magnitudine, & in ea cæ
theto reſpõdens diametros agatur. Tunc ab ſummo ſub abaco inceptum.
in ſingulis tetrantorum actionibus dimidiatum oculiſpatium minuatur,
donicũ in eundem tetrantem, quiest ſub abaco, ueniat. Capituli 11donec craßitudo ſic est facienda, ut ex nouem partibus & dimidia, tres partes
præpendeant infra aſtragalum ſummi ſcapi. Cymatio adempto abaco &
cãnalireliqua ſit pars. Proiectura autem cymatij habeat extra abaci qua
dram oculi magnitudinem. Puluinorum balthei ab abaco hanc habeant
proiecturam, uti circini centrum unum cum ſit poſitũ in capituli tetr an-
te, & alterum diducatur ad extremum cymatium, circumactum bal-
theorum extremas partes tangat. Axes uolutarum ne craßiores ſint, quã
oculi magnitudo, uolutæ{qúe} ipſæ ſic cedantur, uti altitudines habeant lati-
tudinis ſuæ duodecimam partem.