193139DE ARCHITEC. LIB. V.
ſyluæ, aut platanones, &
in his perficiantur inter arbores ambulationes
ibi{qúe} ex opere ſignino ſtationes. Proxime autem xyſtum & duplicẽ porti
cum, deſignẽtur hypæthræ ambulationes, quas Græcì ϖερμιδας,
noſtrixyſta appellant, in quas per byemem ex xyſto ſereno cœlo athletæ
prodeuntes exercẽtur. Poſt xyſtum autem ſtadium, ita figuratum, ut poſ-
ſint hominum copiæ cum laxamẽto athletas certantes ſpectare. Quæ in
œnibus neceſſaria uidebantur eſſe, ut apte diſponantur, perſcripſi.
ibi{qúe} ex opere ſignino ſtationes. Proxime autem xyſtum & duplicẽ porti
cum, deſignẽtur hypæthræ ambulationes, quas Græcì ϖερμιδας,
noſtrixyſta appellant, in quas per byemem ex xyſto ſereno cœlo athletæ
prodeuntes exercẽtur. Poſt xyſtum autem ſtadium, ita figuratum, ut poſ-
ſint hominum copiæ cum laxamẽto athletas certantes ſpectare. Quæ in
œnibus neceſſaria uidebantur eſſe, ut apte diſponantur, perſcripſi.
DE PORTVBVS ET STRVCTVRIS IN
aqua faciendis. CAP. XII.
aqua faciendis. CAP. XII.
DE oportunitate autem portuum non est prætermittendum, ſed
quibus rationibus tueantur naues in his tempeſtatibus, explican-
dum. Hi autem natur aliter ſiſint poſiti, habeãt{qúe} acroteria ſiue promon
toria procurrentia, ex quibus introrſus curuaturæ ſiue uer ſuræ exloci
natur a fuerint conformatæ, maximas utilitates uidentur habere. Circum
enim porticus, ſiue naualia ſunt facienda, ſiue ex porticibus aditus ad
emporia, turres{qúe} ex utra parte collocandæ, ex quibus catenæ traduci
per machinas poßint. Sin autem non natur alem locum, ne idoneum ad
tuendas ab tempeſtatibus naues habuerimus, ita uidetur eſſe faciendum,
uti ſinullum flumen in his locis impedierit, ſed erit ex una parte ſtatio,
tunc ex altera parte ſtructuris ſiue aggeribus expediantur progreſſus,
& ita conformandæ portuum concluſiones. Eæ autem ſtructuræ, quæ in
aqua ſunt futuræ, uidentur ſic eſſe faciendæ, uti portetur puluis à regioni
bus, quæ ſunt à cumis continuatæ adpromontoriũ Mineruæ, is{qúe} miſcea-
tur uti in mortario duo ad unum reſpõdeant: deinde tunc in eo loco, qui
definitus erit, arcæ ſtipitibus robuſteis & catenis incluſæ in aquam de-
mittendæ deſtinandæ{qúe} firmiter. Deinde inter eas ex tranſtillis inferior
pars ſub aqua exæquanda & purganda, & cementis ex mortario mate-
ria mixta (quemadmodum ſupra ſcriptum est) bicongerendum, doni-
cum compleatur ſtructuræ ſpatium, quod fuerit inter arcas. Hoc autem
munus naturale habent ealoca, quæ ſupra ſcripta ſunt.
quibus rationibus tueantur naues in his tempeſtatibus, explican-
dum. Hi autem natur aliter ſiſint poſiti, habeãt{qúe} acroteria ſiue promon
toria procurrentia, ex quibus introrſus curuaturæ ſiue uer ſuræ exloci
natur a fuerint conformatæ, maximas utilitates uidentur habere. Circum
enim porticus, ſiue naualia ſunt facienda, ſiue ex porticibus aditus ad
emporia, turres{qúe} ex utra parte collocandæ, ex quibus catenæ traduci
per machinas poßint. Sin autem non natur alem locum, ne idoneum ad
tuendas ab tempeſtatibus naues habuerimus, ita uidetur eſſe faciendum,
uti ſinullum flumen in his locis impedierit, ſed erit ex una parte ſtatio,
tunc ex altera parte ſtructuris ſiue aggeribus expediantur progreſſus,
& ita conformandæ portuum concluſiones. Eæ autem ſtructuræ, quæ in
aqua ſunt futuræ, uidentur ſic eſſe faciendæ, uti portetur puluis à regioni
bus, quæ ſunt à cumis continuatæ adpromontoriũ Mineruæ, is{qúe} miſcea-
tur uti in mortario duo ad unum reſpõdeant: deinde tunc in eo loco, qui
definitus erit, arcæ ſtipitibus robuſteis & catenis incluſæ in aquam de-
mittendæ deſtinandæ{qúe} firmiter. Deinde inter eas ex tranſtillis inferior
pars ſub aqua exæquanda & purganda, & cementis ex mortario mate-
ria mixta (quemadmodum ſupra ſcriptum est) bicongerendum, doni-
cum compleatur ſtructuræ ſpatium, quod fuerit inter arcas. Hoc autem
munus naturale habent ealoca, quæ ſupra ſcripta ſunt.
Sin autem propter fluctus aut impetus aperti pelagi, deſtinatæ arcæ
non poluerint contineri, tũc ab ipſa terra ſiue crepidine puluinus
non poluerint contineri, tũc ab ipſa terra ſiue crepidine puluinus