Commentarii Collegii Conimbricensis e Societate Jesu. In universam dialecticam Aristotelis Stagirita, 1606

Table of contents

< >
[11.] ARTICVLVS III. Obiecta aduerſus definitionem artis, eorumq́ ue dilutio.
[12.] QVÆSTIO II. An artium diuiſio rectè ſe habeat. ARTICVLVS I. Prima artium diſtributio in reales, & ſermoeinales.
[13.] ARTICVLVS II. Altera diuiſio artis in practicas, & contemplatiuas. Tertia artium partitio in ſuperiores, & inferiores. Lingua, tropus, ratio, numerus, tonus, angulus, aſtra, Rus, nemus, arma, rates, vulnera, lana, faber. QVÆSTIO III. Quem ordinem inter ſe artes obtineant. ARTICVLVS I. De ordine inuentionis artium.
[14.] ARTICVLVS II. De ordine tradendi artes, & earum inter ſe prœcellentia.
[15.] QVÆSTIO IIII. Vtrùm Dialectica ſit perè, proprieque ſcientia, & ab alijs diſtincta? ARTICVLVS I. De nominibus Dialecticæ, eiuſque natur a, ac fine.
[16.] ARTICVLVS II. Dialecticæ in docentem, & vtentem partitio explicatur.
[17.] ARTICVLVS III. Dialecticam docentem eſſe verè, proprièq; ſcientiam à cæteris di- ſtinctam concluditur.
[18.] Dialecticam docentem eſſe partem Philoſophiæ ex dictis ſequi.
[19.] ARTICVLVS V. Dialecticam docentem eſſe practicam ſcientiam.
[20.] QVÆSTIOV. Quod nam ſit adæquatum Dialecticæ ſubiectum. ARTICVLVS I. Quale eſſe debeat cuiuſq́ ue artis ſubiectum.
[21.] ARTICVLVS II. Aliorum de ſubiecto Dialecticæ opiniones confutantur.
[22.] ARTICVLVS III. Diſſerendi modum eſſe Dialecticæ ſubiectum comprobatur.
[23.] ARTICVLVS IIII. Aliquæ obiectiones contra ſuperiorem doctrinam diluuntur.
[24.] QVÆSTIO VI. Sit ne Dialectica ad alias diſciplinas capeſſendas neceſſaria, an non? ARTICVLVS I. Difputatur quæſtio in vtramque partem.
[25.] ARTICVLVS. II. Reſoluitur quæſtio, & ſatisfit argumentis, quatenùs reſo- lutioni aduerſantur.
[26.] APPENDIX. In qua Logicœ partitiones breuiter explicantur.
[27.] COMMENTARII. IN ISAGOGEM PORPHYRII. Proœmium. De Autore, inſtituto, inſcriptione, partitione, & vtilitate buius operis.
[28.] PRÆFATIO PORPHYRII.
[29.] ¶ PRÆFATIO Ad Chryſaorium.
[30.] COMMENTARIVS.
[31.] QVÆSTIOI. Quid nam ſit vniuerſale? ARTICVLVS 1. Multiplex Vniuerſalis ſignificatum explicatur.
[32.] (.?.) ARTICVLVS II. Nominalium ſententia proponitur, & confutatur.
[33.] ARTICVLVS III. Vniuerſalia Platonis, vt figmenta reijciuntur.
[34.] ARTICVLVS IIII. Vera Vniuerſalis explicatio, & definitio.
[35.] ARTICVLVS V. Cuiuſmodi ſit propoſita definitio, & quid in ea primò definiatur.
[36.] QVÆSTIO II. De vnitate rei vniuerſalis. ARTICVLVSI. Varia genera vnitatum proponuntur.
[37.] ARTICVLVS II. Quam vnitatem ex enumeratis communis Natura ad vni- uerſalitatem exigat.
[38.] QVÆSTIO III. De Aptitudine rci aniuerſalis propria. ARTICVLVS I. Quis nam ſit actus eius aptitudinis, quam babet Vniuerſale.
[39.] ARTICVLVS II. Cuiuſmodi ſit aptitudo eſſendi in pluribus.
[40.] ARTICVLVS III. Quotuplex ſit bæc aptitudo.
< >
page |< < (18) of 990 > >|
Qui autem fuerint primi artium inuentores, refert Diuus Athanaſius
11Trimi ar-
num inuẽ-
res. 22Clem. Al.
Ioſepb.
Heliod.
Strabo.
Plin.
Polyd.
Diodor.
Euſeb.
Orat. contra Idola, Clemés Alex. 1. Stromatum, Ioſephus 1. antiq. cap. 2.
Heliodorus lib. 2. Strabo. vltimo Geog. Plinius lib. 7. Natural. hiſtor. cap.
56. Polydorus in lib. de inuent. rerum, Diodorus lib. 2. antiq. cap. 2. & alij.
Euſebius de præpar. Euang. lib. 1. cap. 2. & lib. 11. cap. 1.
De ordine tradendi artes, & earum inter ſe prœcellentia.
VTERQVE ordo, traditionis ſcilicet, & dignitatis reliquarum
artium à Dialectica accuratè expoſitus eſt in proœmio Phyſi-
corum, quo loco (ijs artibus, quæ ad ſermonem ſpectant, pręter-
miſsis) is doctrinæ ordo conſtituitur, vt primò tradatur Mathe-
33Priùs tra-
denda Ma-
thematica,
dein Pby-
ſica, tertiò
Ethica, vl-
timò Meta
pbyſica.
matica, ſecundò Phyſiologia, tertiò Moralis doctrina, quartò Metaphy-
ſica.
Quod ita ferè ibidem probatur. Mathematica multò minorem re-
quirit experientiam, quàm cæteræ, cum in rebus cognitu facilioribus, &
vicinioribus ſenſui verſetur, vnde Plato in 7.
de Repub. vocat Mathema-
ticas pręexercitationes ad alias ſcientias;
& Ariſtoteles in 6. Ethic. cap.
8. docet puerum fieri poſſe Mathematicum, ſapientem autem, id eſt, Phy
ſiologum, Moralem, aut Metaphyſicum, non poſſe.
Deinde cognitio earũ
rerum, quę ad componendam morum diſciplinam attinent, plus indicij,
maturiorem experientiam, & magis diuturnam conſuetudinem, paca-
tioremq́ ue animum exigit, quàm notitia rerum Phyſicarum;
ergo priùs
danda eſt opera Naturali;
quàm Morali ſcientię: ſed vtraq́ ue ante Meta-
44Tbeologia
poſt natu-
rales diſci-
plinas ad-
diſcenda.
Ordin ig
nitatis p
us trader
da Meta
pbyſi. d

ſtea Ma
denique ſ
entia Mo
ralis.
phyſicam addiſcenda eſt, quia hęc vt res maximè reconditas, & à ſenſu
abiunctas contemplatur, ita extremo loco adhibenda eſt.
Si tamen ad ſa
cram Theologiam comparationem extendas, conſtat eam vltimò addiſ
cendam;
ſiquidem humanæ diſciplinæ, quaſi gradus quidã ſunt, per quos
humana mens ad altiſsimam illam diuinarum rerum cognitionem, & in-
telligentiam, quam ſacra Theologia profitetur, aſcendit.
Hæc de ordine
doctrinę, ſeu traditionis Artium.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index