Vitruvius, M. Vitruvii ... de architectura libri decem, ad Augustum Caesarem accuratiß conscripti: & nunc primum in Germania qua potuit diligentia excusi, atq[ue] hinc inde schematibus non iniucundis exornati

Table of contents

< >
[191.] DE ARCHITECT VRA, LIBER DECIMVS.
[192.] DE MACHINA QVID SIT, ET EIVS AB OR gano differentia, origine & neceßitate. CAPVT I.
[193.] DE AEDIVM SACRARVM PVBLICARVM-que operum machinationibus tractorijs. CAPVT II.
[194.] DE DIVERSIS APPELLATIONIBVS MA chinarum, & quaratione erigantur. CAP. III.
[195.] SIMILIS SVPERIORI MACHINA, CVI CO. loßicoter atutius committi poſſunt, immutata dumtaxat ſu-culain tympanum. CAP. IIII.
[196.] ALIARVM MACHINARVM PRO GRA uiorum onerum eleuationibus & remotionibus figura,
[197.] ALIVD MACHINAE TRACTORIAE genus. CAP. V.
[198.] MACHINARVM TECTORIARVM AD ONE@ rum eleuationem, tum quibus mouentur celeriter & expeditè, figuræ.
[199.] INGENIOSA CTESIPHONTIS RATIO AD grauia onera ducenda. CAP. VI.
[200.] DE INVENTIONE LAPICIDINAE, QVA templum Dianæ Epheſiæ conſtructum est. CAPVT VII.
[201.] DE PORRECTO ET ROTVNDATIONE machinarum ad onerum leuationes. CAPVT VIII.
[202.] DE ORGANORVM AD AQVAM HAV-riendam generibus, & primum de tympano. CAPVT IX.
[203.] ORGANVM TYMPANICVM AD aquam hauriendam.
[204.] ROTA MODIO LIS CIRCVNDATA CVM quibus altius extollitur aqua.
[205.] ROTA QVA MAGIS ALTIS LOCIS EXCIPI tur aqua ſitulis congialibus ferrea catena ſufpenſis.
[206.] DE ROTIS ET TYMPANIS AD MO. lendum farinam. CAP. X.
[207.] ROTA AD SVMENDVM AQVAM EX fluminibus, apta{qúe} ad molendum farinam.
[208.] DE COCHLEA QVAE MAGNAM COPI. am extollit auqæ, ſed non tam alte. CAP. XI.
[209.] DE CTESIBICA MACHINA, QVAE AL tißime extollit aquam. CAP. XII.
[210.] DE HYDRAVLICIS MACHINIS QVIBVS OR gana perficiuntur. CAP. XIII.
[211.] Qva ratione rheda vel navi vecti peractum iter demetiamur. CAP. XIIII.
[212.] DE CATAPVLTARVM ET SCORPIO. num rationib{us}. CAP. XV.
[213.] DE BALISTARVM RATIONIBVS. CAP. XVI.
[214.] DE PROPORTIONE LAPIDVM MITTEN-dorum ad baliſtæ foramen. CAP. XVII.
[215.] DE CATAPVLTARVM BALISTARVM. que contentionib{us} & temperaturis. CAP. XVIII.
[216.] DE OPPVGNATORIIS DEFENSORIIS QVE reb{us}, & primum de arietis inuentione, eiusq́ machina. CAP. XIX.
[217.] DE TESTVDINE AD CONGESTIONEM foſſarum paranda. CAP. XX.
[218.] DE ALIIS TESTVDINIBVS. CAP. XXI.
[219.] TOTIVS OPERIS PERORATIO CAP. XXII.
[220.] FINIS.
< >
page |< < (164) of 373 > >|
218164M. VITRVVII angulo, fpatio altitudinis ſubſtructionis in utran{qúe} partem ſignetur, et ab
his ſignis diagonios ſtructur a collocetur, &
ab ea media, alter a coniun-
cta cum angulo muri.
Ita dentes & diagoniæ ſtructuræ non patientur to
ta ui præmere murum, ſed dißipabunt retinendo impetum congeſtionis.
Quemadmodũ opera ſine uitijs oporteat conſtitui, et uti caueatur in-
cipientib{us} expoſui:
nan de tegulis aut tignis aut aſſerib{us} immutãdis,
non eadem est cura, quemadmodum de his, quòd ea quàmuis ſint uicioſa,
faciliter mutantur.
Ita quæ nec ſolida quidem putantur eſſe, quib{us} ratio
nib{us} hæc poterunt eſſe firma, &
quemadmodum inſtituantur, expoſui.
Quib{us} autem copiarum generib{us} oporteat uti, non est architecti po-
teſt{as}, ideo quòd non in omnib{us} locis omnia genera copiarum naſcun-
tur, uti in proximo uolumine est expoſitum.
Præterea in domini est pote-
ſtate, utrum lateritio, an cementicio, an ſaxo quadrato uelit ædificare.

Ita omnium operum probationes tripartito conſiderantur, id est fabri
li ſubtilitate, magnificentia, &
diſpoſitione. Cũmagnificenter op{us} per-
fectum aſpicietur, ab omnipoteſtate, impenſæ laudabuntur:
cum ſubtili-
ter, officinatoris probabitur exactio:
cum uero uenuſtate, proportioni-
b{us} &
ſymmetrijs habuerit authoritatem, tunc fuerit gloria architecti.
Hæc autemrecte conſtituuntur, cum is &
à fabris, & ab idiotis patiatur
accipere ſe conſilia.
Nam omnes homines, non ſolum architecti, quod
est bonum poſſunt probare, ſedinter idiot{as} &
eos, hoc est diſcrimen,
quòd idiota, niſi factum uiderit, non poteſt ſcire quid futurum ſit:
archite
ct{us} autem, ſimul animo conſtituerit, antequàm inceperit, &
uenuſtate,
&
uſu, & decore, quale ſit futurum, habet definitum. Qu{as} res priuatis
ædificiijs utiles putaui, &
quemadmodum ſit faeiundum, quàmapertißi-
me potui, perſcripſi.
De expoliationib{us} autem eorum, ut ſint elegantes
&
ſine uitijs ad uetuſtatem, in ſequenti uolumine exponam.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index