- Commentarii Collegii Conimbricensis e Societate Jesu. In universam dialecticam Aristotelis Stagirita

Scan	Original
21	19
22	20
23	21
24	22
25	23
26	24
27	25
28	26
29	27
30	28
31	29
32	30
33	31
34	32
35	33
36	34
37	35
38	36
39	37
40	38
41	39
42	40
43	41
44	42
45	43
46	44
47	45
48	46
49	47
50	48

2220QVÆST. PROOEMIAL. ſiderata, media ſint inter materias Rationalis, & Moralis ſcientiæ. Rhe-
torica tamen præcipuo ſtudio incumbit in externum ſermonem: qui cũ
inferior ſit ſubiecto ſcientiæ Moralis, in inferiori etiam dignitatis loco
Rhetoricam collocat. Ex dictis peruium cuiuis eſt, omnes artes, quarum
ratio in Philoſophorum ſcholis habetur, in duos poſteriores ordines do
ctrinæ, & nobilitatis redigere.

QVÆSTIO IIII.

Vtrùm Dialectica ſit perè, proprieque ſcientia, & ab alijs diſtincta?

ARTICVLVS I.

De nominibus Dialecticæ, eiuſque natur a, ac fine.

QVIA cum de rebus agimus, nominum rationem mini-
mè contemnendam eſſe monet Plato in Cratylo, non
11Plato. absre erit exponere, quibus vocabulis hæc ars ſignifi-
catur, & quod inter ea diſcrimen intercedat. Qua de
re, præter omnes recentiores hoc loco, & initio Topi-
corum, diſſerunt Alexander, Ficinus in lib. ſept. Plato.
22Alexan.
Ficinus.
Alcinous. de Rep. & in Euthydemum, & in Plotinum Æneade. 1.
lib. 3. cap. 4. Alcinous. de doctrina Plat.

Omiſsis igitur alijs nominibus, quibus hanc diſſerendi artem, tum ve-
teres, tum recentiores affecerunt, duo ſunt præcipua, quæ ipſius naturã
magis exprimunt, de quibus tantùm agere decreuimus: alterum eſt Dia-
lectica, alterum Logica. Inter quæ à multis hoc diſcrimen conſtituitur,
33Quo nomi-
ne magis
exprimat̃
natura ar-
tis diſſeren
di. quòd Dialectica ſignificet ſolam facultatem diſſerendi ex probabilibus,
octo libris Topicorum comprehenſam; Logica verò artem conficiendi
demonſtrationem, quæ in quatuor libris Analyticis exponitur. Id quod
attinet ad vocabulum (Dialectica) probant ex Ariſtotele, qui 1. Top. cap.
1. pro ſyllogiſmo probabili vſurpat Dialecticam, & cap. 2. ait Dialecticæ
proprium eſſe de qualibet re probabiliter diſſerere, quibus, & alijs eiuſdẽ
philoſophi locis hoc ipſum probat Aphrodiſæus ibidem, additq́ ue eos,
qui ad aliam ſignificationem hoc vocabulum traducunt, eo abuti. A phro
diſæo ſub ſcribunt Boetius ſuprà, Simplicius 1. Phyſicor. cap. 8. Philopo-
nus initio Priorum: Auerroes tum in principio Topic. tum in 8. Phyſic.
com. 7. alijq́ ue Recentiores. Horum Auctorum fundamentum(pręter vſũ
Ariſtotelis, & antiquiorum philoſophorum, cui hac in re primæ defe-
rendæ ſunt) eſt ipſius vocis etymologia; ducitur enim à verbo Græco,
ζιαλγεςταί, quodCicero lib. 3. de Natura Deor. ad finem interpretatur, pro
babiliter diſputare.

44Non fac
lè probat
Logicæ
c
tem tãt
demonſtr
tem ſigni
are.

Quod ſpectat ad vocabulum (Logica) non tam facilè probant eo ſigni-
ficari artem demonſtratiuam; quia hoc nomen apud Ariſtotelem, Plato-
nem, & antiquiores non reperitur in ſubſtantiuo, quo tantùm modo artẽ
ſignificare poterat; poſteriores autẽ Peripatetici, qui auctore Boetio in
Topica Ciceronis ad initiũ, illud inuenerũt, toti arti attribuunt: conten-
dunt nihilominus præfati diſcriminis auctores etymologia vocabuli ſua

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
21	19
22	20
23	21
24	22
25	23
26	24
27	25
28	26
29	27
30	28
31	29
32	30
33	31
34	32
35	33
36	34
37	35
38	36
39	37
40	38
41	39
42	40
43	41
44	42
45	43
46	44
47	45
48	46
49	47
50	48

Scan	Original
21	19
22	20
23	21
24	22
25	23
26	24
27	25
28	26
29	27
30	28
31	29
32	30
33	31
34	32
35	33
36	34
37	35
38	36
39	37
40	38
41	39
42	40
43	41
44	42
45	43
46	44
47	45
48	46
49	47
50	48

Scan	Original
21	19
22	20
23	21
24	22
25	23
26	24
27	25
28	26
29	27
30	28
31	29
32	30
33	31
34	32
35	33
36	34
37	35
38	36
39	37
40	38
41	39
42	40
43	41
44	42
45	43
46	44
47	45
48	46
49	47
50	48