268214M. VITRV VII
mundum, ut etiam nobis apparet, cum faciunteæ ſtellæ regreſſus &
mo-
rationes. Ergo ſi tantis interuallis noſtra ſpecies poteſt id animaduerte-
re, quid ita diuinitatibus ſplendoribus{qúe} aſtrorum iudicamus obſcurita-
tes obijci poſſe? Ergo potius ea ratio nobis conſtabit, quòd feruor, quem-
admodum omnes res euocat & ad ſe ducit (ut etiam fructus ex terra ſur
gentes in altitudinem per calorem uidemus, nõ minus aquæ uapores à fon
tibus ad nubes per arcus excitari) eadem ratione ſolis impetus uehemens
radijs trigoni forma porrectus, inſequentes ſtellas ad ſe perducit, & ante
currentes ueluti refrenando retinendo{qúe} non patitur progredi, ſed ad ſe
cogit regredi, & in alterius trigoni ſignum eſſe. Fortaſſe deſider abitur
quid ita ſol quinto à ſe ſigno, potius quàm ſecũdo aut tertio, quæ ſunt pro-
piora, faciat in his feruoribus retentiones. Ego quemadmodum id fieriui
deatur exponã. Eius radij in mũdo, uti trigoni paribus lateribus forma,
lineationibus extenduntur: id autẽ nec plus nec minus eſt ad quintũ ab eo
ſigno. Igitur ſi radij per omnem mundum fuſi circinationibus uagaren-
tur, ne extentionibus porrecti ad trigoni formã linearentur, propiora
flagrarent. Id autem etiam Euripides Græcorum poeta animaduertiſſe
uidetur, ait enim, quæ longius à ſole eſſent, hæc uehementius ardere, pro-
piora uero contemper ata habere: it aque ſcribit in fabula Phaetonte ſic,
κὶ ὲιτὰ πόῤῥοτά\’δ ἔγγνς ἔνκρα*** ἔχΕι. Siergo res & ratio & te-
ſtimonium poetæ ueteris id oſtendit, non puto aliter oportere iudicari, ni
ſi quemadmodum de eare ſupra ſcriptum habemus. Iouis autem inter
Martis & Saturni circinationem currens, maiorem quàm Mars, mino-
rem quàm Saturnus peruolat curſum. Item reliquæ ſtellæ, quo maiore ab-
ſunt ſpatio ab extremo cœlo, proximam{qúe} habent terræ circinationem,
celerius percurrere uidentur, quòd quæcun{qúe} earum minorem circinatio
nem peragens, ſæpius ſubiens præterit ſuperiorem. Quemadmodum ſi
in rota, qua figuliutuntur, impoſitæ fuerint ſeptem formicæ, canales{qúe} to
tidem in rota facti ſint circum cẽtrum in imo, accreſcẽtes ad extremum,
in quibus hæ cogantur circinationem facere, uerſetur{qúe} rota in alteram
partem, neceſſe erit eas contra rotæ uerſationem nibil minus aduer ſus iti
nera perficere, & quæ proximum centrum habuerit celerius peruagari,
quæ{qúe} extremum orbem rotæ peraget, etiam ſi æquæ celeriter ambulet,
propter magnitudinem cir cinationis multo tardius perficere curſum.
rationes. Ergo ſi tantis interuallis noſtra ſpecies poteſt id animaduerte-
re, quid ita diuinitatibus ſplendoribus{qúe} aſtrorum iudicamus obſcurita-
tes obijci poſſe? Ergo potius ea ratio nobis conſtabit, quòd feruor, quem-
admodum omnes res euocat & ad ſe ducit (ut etiam fructus ex terra ſur
gentes in altitudinem per calorem uidemus, nõ minus aquæ uapores à fon
tibus ad nubes per arcus excitari) eadem ratione ſolis impetus uehemens
radijs trigoni forma porrectus, inſequentes ſtellas ad ſe perducit, & ante
currentes ueluti refrenando retinendo{qúe} non patitur progredi, ſed ad ſe
cogit regredi, & in alterius trigoni ſignum eſſe. Fortaſſe deſider abitur
quid ita ſol quinto à ſe ſigno, potius quàm ſecũdo aut tertio, quæ ſunt pro-
piora, faciat in his feruoribus retentiones. Ego quemadmodum id fieriui
deatur exponã. Eius radij in mũdo, uti trigoni paribus lateribus forma,
lineationibus extenduntur: id autẽ nec plus nec minus eſt ad quintũ ab eo
ſigno. Igitur ſi radij per omnem mundum fuſi circinationibus uagaren-
tur, ne extentionibus porrecti ad trigoni formã linearentur, propiora
flagrarent. Id autem etiam Euripides Græcorum poeta animaduertiſſe
uidetur, ait enim, quæ longius à ſole eſſent, hæc uehementius ardere, pro-
piora uero contemper ata habere: it aque ſcribit in fabula Phaetonte ſic,
κὶ ὲιτὰ πόῤῥοτά\’δ ἔγγνς ἔνκρα*** ἔχΕι. Siergo res & ratio & te-
ſtimonium poetæ ueteris id oſtendit, non puto aliter oportere iudicari, ni
ſi quemadmodum de eare ſupra ſcriptum habemus. Iouis autem inter
Martis & Saturni circinationem currens, maiorem quàm Mars, mino-
rem quàm Saturnus peruolat curſum. Item reliquæ ſtellæ, quo maiore ab-
ſunt ſpatio ab extremo cœlo, proximam{qúe} habent terræ circinationem,
celerius percurrere uidentur, quòd quæcun{qúe} earum minorem circinatio
nem peragens, ſæpius ſubiens præterit ſuperiorem. Quemadmodum ſi
in rota, qua figuliutuntur, impoſitæ fuerint ſeptem formicæ, canales{qúe} to
tidem in rota facti ſint circum cẽtrum in imo, accreſcẽtes ad extremum,
in quibus hæ cogantur circinationem facere, uerſetur{qúe} rota in alteram
partem, neceſſe erit eas contra rotæ uerſationem nibil minus aduer ſus iti
nera perficere, & quæ proximum centrum habuerit celerius peruagari,
quæ{qúe} extremum orbem rotæ peraget, etiam ſi æquæ celeriter ambulet,
propter magnitudinem cir cinationis multo tardius perficere curſum.
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib