275221DE ARCHITEC. LIB. IX.
Solæquinoctiali tẽpore Ariete Libra{qúe} uerſando, quas ex gnomone par
tes habet nouẽ, eas umbræ facit octo in declinatione cœli quæ est Romæ.
Item{qúe} Athenis quãmagnæ ſunt gnomonis partes quatuor, umbræ ſunt
tres. Ad ſeptem Rhodo quing; . At Tarentinouem adundecim. Alexan-
driætres ad quin. Cæteris{qúe} omnibus locis aliæ alio modo umbræ gno-
monum æ quinoctiales ab natura rerum inueniuntur diſparatæ.
tes habet nouẽ, eas umbræ facit octo in declinatione cœli quæ est Romæ.
Item{qúe} Athenis quãmagnæ ſunt gnomonis partes quatuor, umbræ ſunt
tres. Ad ſeptem Rhodo quing; . At Tarentinouem adundecim. Alexan-
driætres ad quin. Cæteris{qúe} omnibus locis aliæ alio modo umbræ gno-
monum æ quinoctiales ab natura rerum inueniuntur diſparatæ.
Ita in quibuſcun locis horologia erunt deſcribenda, eo loci ſumen
da est æquinoctialis umbra: et ſierunt (quemadmodum Romæ) gnomo-
nis partes nouẽ, umbræ octonæ. Deſcribatur linea in planitia, & ex me-
dia πρὸς ὀρθ@@ erigatur, uti ſit ad normam quæ dicitur gnomon, & à
linea, quæ erit planities, in finem gnomonis circino nouem ſpatia dimetià-
tur, & quo loco nonæ partis ſignum fuerit, centrum cõſtituatur, ubierit
litera A, & diducto circino ab eo centro ad lineam planitiæ, ubi erit lite
ra B, circinatio circuli deſcribatur, quæ dicitur, meridiana. Deinde ex
nouem partibus, quæ ſunt à planitia ad gnomonis centrum, octo ſuman-
tur, & ſignentur in linea, quæ est in planitia, ubierit litera C. Hæc autẽ
erit gnomonis æquinoctialis umbra: & ab eo ſigno & litera C, per cen-
trum ubi est litera A, linea perducatur, ubierit Solis æquinoctialis radi-
us. Tunc ab centro diducto circino ad lineam planitiæ æquilatatio ſigne-
tur, ubierit litera E ſiniſteriore parte, & I dexteriore in extremis line-
is circinationis, & per centrum perducẽda linea, ut æque duo hemicyclia
ſint diuiſa. Hæc autem linea à mathematicis dicitur Orizon. Deinde cir
cinationis totius ſumenda pars est quintadecima, & circini centrum col-
locandum in linea circinationis, quo lociſecat eam lineam æquinoctialis
radius, ubierit litera F, & ſignandum dextra ac ſiniſtraubiſunt literæ
G H. Dcinde ab his & per centrum, lineæ, uſ ad lineam planitiæ perdu
cendæ ſunt, ubi erunt literæ T R, itaerit Solis radius, unus hybernus, al-
ter æſtiuus. Contra autem E, litera I erit, ubi ſecat circinationem linea
quæ est traiect a per centrum, & contra G & H, literæ erunt K & L,
& contra C & F & A, erit litera N. Tunc perducendæ ſunt diame-
triab G ad L, & ab H ad K. Quod erit inferior, partis erit æſtiuæ,
ſuperior hybernæ. Quæ diametri ſunt æque mediæ diuidendæ, ubierunt
literæ M & O, ibi{qúe} centra ſignanda, & per ea ſigna & centrum A,
linea ad extremas lineas circinationis est perducenda, ubierunt literæ
da est æquinoctialis umbra: et ſierunt (quemadmodum Romæ) gnomo-
nis partes nouẽ, umbræ octonæ. Deſcribatur linea in planitia, & ex me-
dia πρὸς ὀρθ@@ erigatur, uti ſit ad normam quæ dicitur gnomon, & à
linea, quæ erit planities, in finem gnomonis circino nouem ſpatia dimetià-
tur, & quo loco nonæ partis ſignum fuerit, centrum cõſtituatur, ubierit
litera A, & diducto circino ab eo centro ad lineam planitiæ, ubi erit lite
ra B, circinatio circuli deſcribatur, quæ dicitur, meridiana. Deinde ex
nouem partibus, quæ ſunt à planitia ad gnomonis centrum, octo ſuman-
tur, & ſignentur in linea, quæ est in planitia, ubierit litera C. Hæc autẽ
erit gnomonis æquinoctialis umbra: & ab eo ſigno & litera C, per cen-
trum ubi est litera A, linea perducatur, ubierit Solis æquinoctialis radi-
us. Tunc ab centro diducto circino ad lineam planitiæ æquilatatio ſigne-
tur, ubierit litera E ſiniſteriore parte, & I dexteriore in extremis line-
is circinationis, & per centrum perducẽda linea, ut æque duo hemicyclia
ſint diuiſa. Hæc autem linea à mathematicis dicitur Orizon. Deinde cir
cinationis totius ſumenda pars est quintadecima, & circini centrum col-
locandum in linea circinationis, quo lociſecat eam lineam æquinoctialis
radius, ubierit litera F, & ſignandum dextra ac ſiniſtraubiſunt literæ
G H. Dcinde ab his & per centrum, lineæ, uſ ad lineam planitiæ perdu
cendæ ſunt, ubi erunt literæ T R, itaerit Solis radius, unus hybernus, al-
ter æſtiuus. Contra autem E, litera I erit, ubi ſecat circinationem linea
quæ est traiect a per centrum, & contra G & H, literæ erunt K & L,
& contra C & F & A, erit litera N. Tunc perducendæ ſunt diame-
triab G ad L, & ab H ad K. Quod erit inferior, partis erit æſtiuæ,
ſuperior hybernæ. Quæ diametri ſunt æque mediæ diuidendæ, ubierunt
literæ M & O, ibi{qúe} centra ſignanda, & per ea ſigna & centrum A,
linea ad extremas lineas circinationis est perducenda, ubierunt literæ
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib