Vitruvius, M. Vitruvii ... de architectura libri decem, ad Augustum Caesarem accuratiß conscripti: & nunc primum in Germania qua potuit diligentia excusi, atq[ue] hinc inde schematibus non iniucundis exornati

Page concordance

< >
Scan Original
171 117
172 118
173 119
174 120
175 121
176 122
177 123
178 124
179 125
180 126
181 127
182 128
183 129
184 130
185 131
186 132
187 133
188 134
189 135
190 136
191 137
192 138
193 139
194 140
195 141
196 142
197 143
198 144
199 145
200 146
< >
page |< < (224) of 373 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div247" type="section" level="1" n="190">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s4655" xml:space="preserve">
              <pb o="224" file="0278" n="278" rhead="M. VITRVVII"/>
            dus deduceret, ita collocauit machinationem. </s>
            <s xml:id="echoid-s4656" xml:space="preserve">Canalem ligncum ſub tigno
              <lb/>
            fixit, ibi{qúe} trochleas collocauit, per canalem lineã in angulũ deduxit, ibi{qúe}
              <lb/>
            tubulos ſtruxit, in eos pilam plumbeam per lineam demittẽdam curauit:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4657" xml:space="preserve">it a pondus cum decurrẽdo in anguſtias tubulorum premeret cœli crebri-
              <lb/>
            tatem, uehementi decurſuper fauces frequentiam cœli compreßione ſoli-
              <lb/>
            datam, extrudens in aërem patentem, offenſione et tactu ſonitus expreſ-
              <lb/>
            ſer at claritatem.</s>
            <s xml:id="echoid-s4658" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s4659" xml:space="preserve">Ergo Cteſibius cum animaduertiſſet ex tactu cœli et expreßionibus,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0278-01" xlink:href="note-0278-01a" xml:space="preserve">Cteſibius
                <lb/>
              hydrauli-
                <lb/>
              carum ma
                <lb/>
              chinarum
                <lb/>
              inuentor.</note>
            ſpiritus uoces{qúe} naſci, his principijs uſus, hydraulicas machinas primus in
              <lb/>
            ſtituit. </s>
            <s xml:id="echoid-s4660" xml:space="preserve">Item aquarum expreßiones, automata porrecti rotundationis{qúe}
              <lb/>
            machinas, multa{qúe} delitiarum genera, in his etiam horologiorum ex aqua
              <lb/>
            compar ationes explicuit. </s>
            <s xml:id="echoid-s4661" xml:space="preserve">Primum{qúe} conſtituit cauum ex auro perfectum,
              <lb/>
            aut ex gemma terebrata: </s>
            <s xml:id="echoid-s4662" xml:space="preserve">ea enim nec teruntur percuſſu aquæ, nec ſordes
              <lb/>
            recipiunt, ut obturentur. </s>
            <s xml:id="echoid-s4663" xml:space="preserve">Nã æqualiter per id cauum influens aqua, ſub
              <lb/>
            leuat ſcaphum inuerſum (quod ab artificibus phellos ſiue tympanum dici
              <lb/>
            tur) in quo collocata regula, uerſatile tympanum denticulis æqualibus
              <lb/>
            ſunt perfecta: </s>
            <s xml:id="echoid-s4664" xml:space="preserve">qui denticuli alius alium impellentes, uerſationes modicas
              <lb/>
            faciunt & </s>
            <s xml:id="echoid-s4665" xml:space="preserve">motiones. </s>
            <s xml:id="echoid-s4666" xml:space="preserve">Item aliæ regulæ alia{qúe} tympana ad eundem modum
              <lb/>
            dentata, quæ una motione coacta, uerſando faciunt effectus uarietates{qúe}
              <lb/>
            motionum, in quibus mouentur ſigilla, uertuntur metæ, calculi aut tona
              <lb/>
            proijciuntur, buccinæ canunt, reliqua{qúe} parerga. </s>
            <s xml:id="echoid-s4667" xml:space="preserve">In his etiam, aut in co-
              <lb/>
            lumna, aut paraſtatica horæ deſcribũtur, quas ſigillum egrediens ab imo
              <lb/>
            uirgulæ ſignificat in diem totum, quarum breuitates aut creſcẽtias cuneo
              <lb/>
            rum adie ctus aut exemptus, in ſingulis diebus & </s>
            <s xml:id="echoid-s4668" xml:space="preserve">menſibus, perficere co-
              <lb/>
            git. </s>
            <s xml:id="echoid-s4669" xml:space="preserve">Præcluſiones aquarum ad temperandum, ita ſunt conſtitutæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s4670" xml:space="preserve">Metæ fi
              <lb/>
            unt duæ, una ſolida, altera caua ex torno, ita perfectæ, ut alia in aliam ini
              <lb/>
            re conuenire{qúe} poßit: </s>
            <s xml:id="echoid-s4671" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s4672" xml:space="preserve">eadem regula laxatio earum aut coartatio effi-
              <lb/>
            ciat aut uehementem, aut lenem in ea uaſa aquæ influentem curſum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4673" xml:space="preserve">Ita
              <lb/>
            his rationibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s4674" xml:space="preserve">machinatione ex aqua, componuntur horologiorum
              <lb/>
            ad hybernum uſum collocationes. </s>
            <s xml:id="echoid-s4675" xml:space="preserve">Sin autem cuneorum adiectionibus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4676" xml:space="preserve">
              <lb/>
            detractionibus correptiones dierum, aut creſcentiæ non probabuntur, ꝙ
              <lb/>
            cunei ſæpißime uitia faciunt, ſic erit explicandum. </s>
            <s xml:id="echoid-s4677" xml:space="preserve">In columella horæ
              <lb/>
            ex analemmatis tranſuerſæ deſcribantur, menſtruæ{qúe} lineæ in columella
              <lb/>
            ſignẽtur, ea{qúe} columella uer ſatilis perficiatur, uti ad ſigillum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>