306252M. VITRVVII
DE BALISTARVM RATIONIBVS.
CAP. XVI.
CAP. XVI.
CATAPVLTARVM rationes ex quib{us} membris &
portioni
b{us} componantur, dixi. Baliſtarum autem rationes uariæ ſunt &
differentes, uni{us} effect{us} cauſa comparatæ. Aliæ enim uectib{us} & ſucu
lis, nonnullæ polyſpaſtis, aliæ ergatis, quædam etiam tympanorum tor-
quentur rationib{us}. Sed tamẽ nulla baliſta perficitur, niſi ad propoſitam
magnitudinem ponderis ſaxi, quod id organum mittere debet. Igitur de
ratione earum non est omnib{us} expeditum, niſi qui arithmetic is rationi-
b{us} numeros & multiplicationes habent not{as}. Namq; fiunt in capitib{us}
foramina, per quorum ſpatia contenduntur, capillo maxime muliebri, uel
neruo, funes, qui magnitudine ponderis lapidis, quem debet ea baliſta
mittere, ex ratione grauitatis proportione ſumuntur, quemadmodum ca
tapultis de longitudinib{us} ſagittarum. It aq; ut etiã qui geometriæ arith-
meticæq; rationes non nouerint, habeant expeditum, ne in periculo belli-
co cogitationib{us} detineantur: quæ ipſe faciendo certa cognoui, quæq́
exparte accepi à præceptorib{us} finita, exponam: & quib{us} reb{us} Græ-
corum penſiones ad modulos habeant rationem, ad eam ut etiam noſtris
ponderib{us} reſpondeant, tradam explicata.
b{us} componantur, dixi. Baliſtarum autem rationes uariæ ſunt &
differentes, uni{us} effect{us} cauſa comparatæ. Aliæ enim uectib{us} & ſucu
lis, nonnullæ polyſpaſtis, aliæ ergatis, quædam etiam tympanorum tor-
quentur rationib{us}. Sed tamẽ nulla baliſta perficitur, niſi ad propoſitam
magnitudinem ponderis ſaxi, quod id organum mittere debet. Igitur de
ratione earum non est omnib{us} expeditum, niſi qui arithmetic is rationi-
b{us} numeros & multiplicationes habent not{as}. Namq; fiunt in capitib{us}
foramina, per quorum ſpatia contenduntur, capillo maxime muliebri, uel
neruo, funes, qui magnitudine ponderis lapidis, quem debet ea baliſta
mittere, ex ratione grauitatis proportione ſumuntur, quemadmodum ca
tapultis de longitudinib{us} ſagittarum. It aq; ut etiã qui geometriæ arith-
meticæq; rationes non nouerint, habeant expeditum, ne in periculo belli-
co cogitationib{us} detineantur: quæ ipſe faciendo certa cognoui, quæq́
exparte accepi à præceptorib{us} finita, exponam: & quib{us} reb{us} Græ-
corum penſiones ad modulos habeant rationem, ad eam ut etiam noſtris
ponderib{us} reſpondeant, tradam explicata.
DE PROPORTIONE LAPIDVM MITTEN-
dorum ad baliſtæ foramen. CAP. XVII.
dorum ad baliſtæ foramen. CAP. XVII.
NAM quæ baliſta duo pondo ſaxum mittere debet, foramen erit in
eius capitulo digitorum. v. ſi pondo quatuor digitorum. vi. & di
gitorũ. vij ***. decẽ pondo, digitorũ. viij *** uigintipõdo digitorũ. x***.
quadraginta põdo, digitorũ. xij. S. K. ſexaginta põdo, digitorũ. xiij. &
digitioctaua parte *** octuaginta pondo, digitorũ. xv ***. centũ uiginti
põdo pedis. is. & ſeſquidigiti *** centũ & ſexaginta põdo, pedũ. ii ***.
centũ & octuaginta pondo, pedũ. ii. et digitorũ. v. ducẽta põdo, pedum
ii. et digitorum. vi. ducenta decem pondo, pedum. ii. et digitorũ. vij***.
ccl pondo. xis. Cum ergo for aminis magnitudo fuerit inſtituta, deſcri-
batur ſcutula, quæ græcè ϖερίτρη@ς appellatur, cui{us} longitudo forami
num. ii. Fz. latitudo, duo & ſextæ partis. Diuidatur dimidium line æ de-
ſcriptæ, & cum diuiſum erit contrahãtur extremæ partes ei{us} formæ, ut
obliquam deformationem habeat longitudinis ſextam partem,
eius capitulo digitorum. v. ſi pondo quatuor digitorum. vi. & di
gitorũ. vij ***. decẽ pondo, digitorũ. viij *** uigintipõdo digitorũ. x***.
quadraginta põdo, digitorũ. xij. S. K. ſexaginta põdo, digitorũ. xiij. &
digitioctaua parte *** octuaginta pondo, digitorũ. xv ***. centũ uiginti
põdo pedis. is. & ſeſquidigiti *** centũ & ſexaginta põdo, pedũ. ii ***.
centũ & octuaginta pondo, pedũ. ii. et digitorũ. v. ducẽta põdo, pedum
ii. et digitorum. vi. ducenta decem pondo, pedum. ii. et digitorũ. vij***.
ccl pondo. xis. Cum ergo for aminis magnitudo fuerit inſtituta, deſcri-
batur ſcutula, quæ græcè ϖερίτρη@ς appellatur, cui{us} longitudo forami
num. ii. Fz. latitudo, duo & ſextæ partis. Diuidatur dimidium line æ de-
ſcriptæ, & cum diuiſum erit contrahãtur extremæ partes ei{us} formæ, ut
obliquam deformationem habeat longitudinis ſextam partem,