321DIALOGVS.
aliquando equidem audiui, hoc ingenio metallorum differentiam reper
11Metalla. tam: at nonnullos anuotaſſe quantum fuſio unciæ ceræ colligit auri,
argenti, cupri, & ita de omnib{us} metallis. ME CHANICVS Lau-
dand{us} est ille: qui per fuſionem magnitudinem intelligit. Vidit enim ſi
aurum, tantum loci occuparet, quantũ uncia ceræ: quod tunc ei{us} pon-
d{us} tantum eſſet. Ita de alijs metallis. Nam certißimum est aliud eſſe
pond{us} auri, aliud argenti, & cæterorum in æqualitate magnitudinis:
et aliud cuiuslibet pond{us} in aëre, aliud in aqua, aliud in oleo, aut in alio
liquore. Vnde ſi quis ponder a illa omnia ſignata teneret: ille profecto
ſciret quantum unum metallum est graui{us} altero in aẽre, & quantum
in aqua. Hinc data quacun maſſa: per ponderum ei{us} diuer ſitatem in
aëre, & aqua, ſciri poſſet cui{us} metalli maſſa eſſet & cui{us} mixturæ.
Et ſicut dictũ est de aëre & aqua, ita etiam de oleo dici poſſet, aut alio
quocun liquore in quo experiẽtia facta fuiſſet. PHILOSOPHVS
Sic abſ maſſæ fuſione & metallorum ſeparatione mixtura attingere
tur: & ingenium iſtud in monetis utile eſſet, ad ſciendum quantum cu-
priimmixtum ſi auro, aut argento. MECHANICVS. Recte ais.
Valeret enim plurimum ad Sophiſtica chalcimica opera cognoſcenda:
22Sophiſtica
Chalcimia quantum à ueritate deficerent. PHILOSOPHVS. Siquis igitur li-
brum ponderum conſcribere proponeret: illum etiam uarietatẽ metalli
cuiuslibet annotare oporteret, ut uidetur. nam alteri{us} ponderis est au
rum ungaricum, alteri{us} aurum obrizon. Ita de ſingulis metallis ME.
Ex præmißis conſtat: uti in fontib{us}, ita & miner is diuer ſit atem pon-
deris reperiri. Aurum tamen ubicun reperiatur: ſemper est pondero
ſi{us} quàm aliud metallum. Vnde ſpecies illa auriintra quandam ponde
ris latitudinem uariari reperitur. Ita de reliquis. PHILOSOPH.
An ex habitudine ponderum metallorum: ualorum uenari poßit habitu
do? MECHANICVS. plumbum est auro ſimili{us} in pondere, ſed in
perfectione nequaquàm. Vnde non ad unum pond{us} tantum attenden-
dum cenſeo: ſed ad ſingula pondera. Nam ad põdera ignis fuſionis tam
auri quàm plumbi ſi quis attendit: min{us} reperit plumbum ad aurum ac
cedere quàm aliud metallum. & ſi quis ad ponderaignis in ferri fuſio-
ne attendit: ei occurrit ferrum pl{us} accedere ad aurum quàm aliud
11Metalla. tam: at nonnullos anuotaſſe quantum fuſio unciæ ceræ colligit auri,
argenti, cupri, & ita de omnib{us} metallis. ME CHANICVS Lau-
dand{us} est ille: qui per fuſionem magnitudinem intelligit. Vidit enim ſi
aurum, tantum loci occuparet, quantũ uncia ceræ: quod tunc ei{us} pon-
d{us} tantum eſſet. Ita de alijs metallis. Nam certißimum est aliud eſſe
pond{us} auri, aliud argenti, & cæterorum in æqualitate magnitudinis:
et aliud cuiuslibet pond{us} in aëre, aliud in aqua, aliud in oleo, aut in alio
liquore. Vnde ſi quis ponder a illa omnia ſignata teneret: ille profecto
ſciret quantum unum metallum est graui{us} altero in aẽre, & quantum
in aqua. Hinc data quacun maſſa: per ponderum ei{us} diuer ſitatem in
aëre, & aqua, ſciri poſſet cui{us} metalli maſſa eſſet & cui{us} mixturæ.
Et ſicut dictũ est de aëre & aqua, ita etiam de oleo dici poſſet, aut alio
quocun liquore in quo experiẽtia facta fuiſſet. PHILOSOPHVS
Sic abſ maſſæ fuſione & metallorum ſeparatione mixtura attingere
tur: & ingenium iſtud in monetis utile eſſet, ad ſciendum quantum cu-
priimmixtum ſi auro, aut argento. MECHANICVS. Recte ais.
Valeret enim plurimum ad Sophiſtica chalcimica opera cognoſcenda:
22Sophiſtica
Chalcimia quantum à ueritate deficerent. PHILOSOPHVS. Siquis igitur li-
brum ponderum conſcribere proponeret: illum etiam uarietatẽ metalli
cuiuslibet annotare oporteret, ut uidetur. nam alteri{us} ponderis est au
rum ungaricum, alteri{us} aurum obrizon. Ita de ſingulis metallis ME.
Ex præmißis conſtat: uti in fontib{us}, ita & miner is diuer ſit atem pon-
deris reperiri. Aurum tamen ubicun reperiatur: ſemper est pondero
ſi{us} quàm aliud metallum. Vnde ſpecies illa auriintra quandam ponde
ris latitudinem uariari reperitur. Ita de reliquis. PHILOSOPH.
An ex habitudine ponderum metallorum: ualorum uenari poßit habitu
do? MECHANICVS. plumbum est auro ſimili{us} in pondere, ſed in
perfectione nequaquàm. Vnde non ad unum pond{us} tantum attenden-
dum cenſeo: ſed ad ſingula pondera. Nam ad põdera ignis fuſionis tam
auri quàm plumbi ſi quis attendit: min{us} reperit plumbum ad aurum ac
cedere quàm aliud metallum. & ſi quis ad ponderaignis in ferri fuſio-
ne attendit: ei occurrit ferrum pl{us} accedere ad aurum quàm aliud