Vitruvius, M. Vitruvii ... de architectura libri decem, ad Augustum Caesarem accuratiß conscripti: & nunc primum in Germania qua potuit diligentia excusi, atq[ue] hinc inde schematibus non iniucundis exornati

Table of handwritten notes

< >
< >
page |< < of 373 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div286" type="section" level="1" n="221">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s6055" xml:space="preserve">
              <pb file="0321" n="321" rhead="DIALOGVS."/>
            aliquando equidem audiui, hoc ingenio metallorum differentiam reper
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0321-01" xlink:href="note-0321-01a" xml:space="preserve">Metalla.</note>
            tam: </s>
            <s xml:id="echoid-s6056" xml:space="preserve">at nonnullos anuotaſſe quantum fuſio unciæ ceræ colligit auri,
              <lb/>
            argenti, cupri, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6057" xml:space="preserve">ita de omnib{us} metallis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6058" xml:space="preserve">ME CHANICVS Lau-
              <lb/>
            dand{us} est ille: </s>
            <s xml:id="echoid-s6059" xml:space="preserve">qui per fuſionem magnitudinem intelligit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6060" xml:space="preserve">Vidit enim ſi
              <lb/>
            aurum, tantum loci occuparet, quantũ uncia ceræ: </s>
            <s xml:id="echoid-s6061" xml:space="preserve">quod tunc ei{us} pon-
              <lb/>
            d{us} tantum eſſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s6062" xml:space="preserve">Ita de alijs metallis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6063" xml:space="preserve">Nam certißimum est aliud eſſe
              <lb/>
            pond{us} auri, aliud argenti, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6064" xml:space="preserve">cæterorum in æqualitate magnitudinis:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6065" xml:space="preserve">et aliud cuiuslibet pond{us} in aëre, aliud in aqua, aliud in oleo, aut in alio
              <lb/>
            liquore. </s>
            <s xml:id="echoid-s6066" xml:space="preserve">Vnde ſi quis ponder a illa omnia ſignata teneret: </s>
            <s xml:id="echoid-s6067" xml:space="preserve">ille profecto
              <lb/>
            ſciret quantum unum metallum est graui{us} altero in aẽre, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6068" xml:space="preserve">quantum
              <lb/>
            in aqua. </s>
            <s xml:id="echoid-s6069" xml:space="preserve">Hinc data quacun maſſa: </s>
            <s xml:id="echoid-s6070" xml:space="preserve">per ponderum ei{us} diuer ſitatem in
              <lb/>
            aëre, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6071" xml:space="preserve">aqua, ſciri poſſet cui{us} metalli maſſa eſſet & </s>
            <s xml:id="echoid-s6072" xml:space="preserve">cui{us} mixturæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6073" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Et ſicut dictũ est de aëre & </s>
            <s xml:id="echoid-s6074" xml:space="preserve">aqua, ita etiam de oleo dici poſſet, aut alio
              <lb/>
            quocun liquore in quo experiẽtia facta fuiſſet. </s>
            <s xml:id="echoid-s6075" xml:space="preserve">PHILOSOPHVS
              <lb/>
            Sic abſ maſſæ fuſione & </s>
            <s xml:id="echoid-s6076" xml:space="preserve">metallorum ſeparatione mixtura attingere
              <lb/>
            tur: </s>
            <s xml:id="echoid-s6077" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6078" xml:space="preserve">ingenium iſtud in monetis utile eſſet, ad ſciendum quantum cu-
              <lb/>
            priimmixtum ſi auro, aut argento. </s>
            <s xml:id="echoid-s6079" xml:space="preserve">MECHANICVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6080" xml:space="preserve">Recte ais. </s>
            <s xml:id="echoid-s6081" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Valeret enim plurimum ad Sophiſtica chalcimica opera cognoſcenda: </s>
            <s xml:id="echoid-s6082" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0321-02" xlink:href="note-0321-02a" xml:space="preserve">Sophiſtica
                <lb/>
              Chalcimia</note>
            quantum à ueritate deficerent. </s>
            <s xml:id="echoid-s6083" xml:space="preserve">PHILOSOPHVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6084" xml:space="preserve">Siquis igitur li-
              <lb/>
            brum ponderum conſcribere proponeret: </s>
            <s xml:id="echoid-s6085" xml:space="preserve">illum etiam uarietatẽ metalli
              <lb/>
            cuiuslibet annotare oporteret, ut uidetur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6086" xml:space="preserve">nam alteri{us} ponderis est au
              <lb/>
            rum ungaricum, alteri{us} aurum obrizon. </s>
            <s xml:id="echoid-s6087" xml:space="preserve">Ita de ſingulis metallis ME.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6088" xml:space="preserve">Ex præmißis conſtat: </s>
            <s xml:id="echoid-s6089" xml:space="preserve">uti in fontib{us}, ita & </s>
            <s xml:id="echoid-s6090" xml:space="preserve">miner is diuer ſit atem pon-
              <lb/>
            deris reperiri. </s>
            <s xml:id="echoid-s6091" xml:space="preserve">Aurum tamen ubicun reperiatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s6092" xml:space="preserve">ſemper est pondero
              <lb/>
            ſi{us} quàm aliud metallum. </s>
            <s xml:id="echoid-s6093" xml:space="preserve">Vnde ſpecies illa auriintra quandam ponde
              <lb/>
            ris latitudinem uariari reperitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6094" xml:space="preserve">Ita de reliquis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6095" xml:space="preserve">PHILOSOPH. </s>
            <s xml:id="echoid-s6096" xml:space="preserve">
              <lb/>
            An ex habitudine ponderum metallorum: </s>
            <s xml:id="echoid-s6097" xml:space="preserve">ualorum uenari poßit habitu
              <lb/>
            do? </s>
            <s xml:id="echoid-s6098" xml:space="preserve">MECHANICVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6099" xml:space="preserve">plumbum est auro ſimili{us} in pondere, ſed in
              <lb/>
            perfectione nequaquàm. </s>
            <s xml:id="echoid-s6100" xml:space="preserve">Vnde non ad unum pond{us} tantum attenden-
              <lb/>
            dum cenſeo: </s>
            <s xml:id="echoid-s6101" xml:space="preserve">ſed ad ſingula pondera. </s>
            <s xml:id="echoid-s6102" xml:space="preserve">Nam ad põdera ignis fuſionis tam
              <lb/>
            auri quàm plumbi ſi quis attendit: </s>
            <s xml:id="echoid-s6103" xml:space="preserve">min{us} reperit plumbum ad aurum ac
              <lb/>
            cedere quàm aliud metallum. </s>
            <s xml:id="echoid-s6104" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6105" xml:space="preserve">ſi quis ad ponderaignis in ferri fuſio-
              <lb/>
            ne attendit: </s>
            <s xml:id="echoid-s6106" xml:space="preserve">ei occurrit ferrum pl{us} accedere ad aurum quàm aliud </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>