Vitruvius, M. Vitruvii ... de architectura libri decem, ad Augustum Caesarem accuratiß conscripti: & nunc primum in Germania qua potuit diligentia excusi, atq[ue] hinc inde schematibus non iniucundis exornati

Table of handwritten notes

< >
< >
page |< < of 373 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div286" type="section" level="1" n="221">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s6106" xml:space="preserve">
              <pb file="0322" n="322" rhead="DE STATICIS EXPERIMENTIS"/>
            tallum, licet quo ad pond{us} grauitatis min{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s6107" xml:space="preserve">Vnde omnia ponder æ at-
              <lb/>
            tendi debent, non grauit {as} tantum: </s>
            <s xml:id="echoid-s6108" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6109" xml:space="preserve">tunc comperim{us} argentum au-
              <lb/>
            ro propinqui{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s6110" xml:space="preserve">PHILOSOPHVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6111" xml:space="preserve">Vitruui{us} ait de pondere natu
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0322-01" xlink:href="note-0322-01a" xml:space="preserve">Vitruui{us}.</note>
            ræ auri: </s>
            <s xml:id="echoid-s6112" xml:space="preserve">quod ſolum in argento uiuo ſubmergitur, quantumcun etiam
              <lb/>
            paruæ grauitatis fuerit, alijs metallis ſupranatantib{us} quantumcun
              <lb/>
            magnæ molis exiſtant. </s>
            <s xml:id="echoid-s6113" xml:space="preserve">MECHANICVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6114" xml:space="preserve">Argentum uiuum cum
              <lb/>
            omnib{us} metallis coniungibile est propter commune quod est in ipſo et
              <lb/>
            illis: </s>
            <s xml:id="echoid-s6115" xml:space="preserve">ſed magis amoroſè auro adhæret, ſicut minime perfectum, ſuæ pro
              <lb/>
            priæ naturæ perfectißimæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6116" xml:space="preserve">hinc qui chalcimicis uacant, argentũ uiuum
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0322-02" xlink:href="note-0322-02a" xml:space="preserve">Argentum
                <lb/>
              uiuum.</note>
            in igne domare ſtudẽt: </s>
            <s xml:id="echoid-s6117" xml:space="preserve">quouſ non ſolum non fugiat ab igne, ſed omniæ
              <lb/>
            metalla quib{us} iungitur ſecum fixa teneat. </s>
            <s xml:id="echoid-s6118" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6119" xml:space="preserve">non ſolum hoc: </s>
            <s xml:id="echoid-s6120" xml:space="preserve">ſed & </s>
            <s xml:id="echoid-s6121" xml:space="preserve">in
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0322-03" xlink:href="note-0322-03a" xml:space="preserve">Chalcimiæ
                <lb/>
              Vanit{as}.</note>
            pond{us} auri ſtringat, remanente fluxibili et malle abili humidit ate, at
              <lb/>
            ting at colore fixo & </s>
            <s xml:id="echoid-s6122" xml:space="preserve">permanẽte. </s>
            <s xml:id="echoid-s6123" xml:space="preserve">PHILOSOPHVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6124" xml:space="preserve">Put{as} eos poſ
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0322-04" xlink:href="note-0322-04a" xml:space="preserve">Gemmæ.</note>
            ſeefficere quod proponunt? </s>
            <s xml:id="echoid-s6125" xml:space="preserve">MECHANICVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6126" xml:space="preserve">Præciſio manet inat
              <lb/>
            tingibilis: </s>
            <s xml:id="echoid-s6127" xml:space="preserve">ſed quantum profecerint ſtatera oſtendit, ſine qua nihil certi
              <lb/>
            efficere potuerunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s6128" xml:space="preserve">iudicio enim ignis & </s>
            <s xml:id="echoid-s6129" xml:space="preserve">ſtateræ: </s>
            <s xml:id="echoid-s6130" xml:space="preserve">hui{us} rei inquiſitio
              <lb/>
            permittitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6131" xml:space="preserve">PHILOSOPHVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6132" xml:space="preserve">Poſſent ſimiliter lapides omnes
              <lb/>
            precioſi ponder ari? </s>
            <s xml:id="echoid-s6133" xml:space="preserve">MECHANICVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6134" xml:space="preserve">Non dubium uno ingenio om
              <lb/>
            nia fieripoſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s6135" xml:space="preserve">nam aliud est pond{us} diamãtis in ordine ad æ qualem ma-
              <lb/>
            gnitudinem plumbi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6136" xml:space="preserve">aliud ſaphiri ſimiliter in ordine ad æqualitatem
              <lb/>
            magnitudinis plumbi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6137" xml:space="preserve">ex diuerſitate ſcitur habitudo plumbi ponde-
              <lb/>
            rum utriuſ & </s>
            <s xml:id="echoid-s6138" xml:space="preserve">ita de omnib{us} lapidib{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s6139" xml:space="preserve">Vnde perutile eſſet ponder a
              <lb/>
            iſta uia ſtatici experimenti conſcripta haberi cum ſuis originum diffe-
              <lb/>
            rentijs, ut ſi quæ ſophiſticationes in beryllo aut cryſtallo color ato fie-
              <lb/>
            rent: </s>
            <s xml:id="echoid-s6140" xml:space="preserve">depræhendi poſſent. </s>
            <s xml:id="echoid-s6141" xml:space="preserve">PHILOSOPHVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6142" xml:space="preserve">Etiam cum aliud ſit
              <lb/>
            pond{us} lapidis in aẽre, aliud in aqua, aliud in oleo: </s>
            <s xml:id="echoid-s6143" xml:space="preserve">pulchrum eſſet iſtas
              <lb/>
            diuer ſit ates haberi, ut ſine habitudine ad plumbum, uel aliud tertium,
              <lb/>
            differentia ponderum ſciretur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6144" xml:space="preserve">MECHANICVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6145" xml:space="preserve">Optime dicis.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6146" xml:space="preserve">PHILOSOPHVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6147" xml:space="preserve">Dicito: </s>
            <s xml:id="echoid-s6148" xml:space="preserve">ſi tibi occurrit uirtutes lapidum, aliquo
              <lb/>
            ingenio ponder aripoſſe? </s>
            <s xml:id="echoid-s6149" xml:space="preserve">MECHANICVS. </s>
            <s xml:id="echoid-s6150" xml:space="preserve">Puto quod uirtus ma-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0322-05" xlink:href="note-0322-05a" xml:space="preserve">Virtutes
                <lb/>
              Magnes
                <lb/>
              Ferrum.</note>
            gnetis ponder aretur: </s>
            <s xml:id="echoid-s6151" xml:space="preserve">ſi poſito in libra ferro in una parte, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6152" xml:space="preserve">magnete
              <lb/>
            in alia uſ ad æquilibrium, deinde ſi amoto magnete, tanti põderis alio
              <lb/>
            graui in locum poſito, magnes ſupr a ferrum teneretur, ita quod </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>