326DE STATICIS EXPERIMENTIS
@entum ponderare.
ſirepletum aëre ſollem, in fumo, claudende
aërem expir {as}, aperiendo fum{us} follem implebit: quem ut aërem ponde
rare poteris, & periculum facere uter fum{us} an aër leuior, & quanto
leuior & it a de uëto. Poſſes & ex motu fumi ſtillatis aqueis clepſydr-
guttis & motuignis ſurſum ſtillatis itidem aquæ clepſydræ gratis leui
tatemignis ſuper fumum & aërem coniectare. Et quæ dicim{us} de clep
ſydris aquatilib{us}: forte meli{us} tentari poſſent per clepſydr{as} arena-
les fact{as} ex uitro aut fictili terra, uno foraminis meatu in ſummitate,
& uno anguſto in uaſculi fundo, qui clauderetur cera aut digito uſ
ad momentum quo ponderũ pericula eſſent facienda. Tunc aperiendo
anguſtum fundi meatum, & fluentem arenam tempore mot{us} leuium
aut grauium in peluim recipiendo, ſiarena ut aqua ponder aretur, ex
pondere arenæ. ad arenam, rerum pondera ſatis propinqua coniectu-
ra cognoſcerentur. Et ſicut ſuperiorib{us} ingenijs per diuer ſitatem fi-
guratum, aëris põd{us} poſſet coniectari: ita & aquæ uenaripoſſet, at
econuerſo figur arum uaria capacit{as}. PHILO. Audiui quodam in-
11Profundi-
t{as}. ſtrumcnto uoluiſſe nŏnullos maris profunditatem uenari. MECHA.
Cum plumbo fieret formato adinſtar lunæ octo dierum: ita tamẽ quòd
cornu unum ſit ponderoſi{us}, & aliud leui{us}, & in leuiori pomum aut
aliud leue tali inſtrumento appendatur, quòd plumbo in fundũ pomum
trabente, & primo cumponderoſioriparte terram tangente, & ſe ſic
ſucceßiue inclinante: pomum de cornu liberatum ſurſum reuertatur,
habita ſcientia per ſimile plumbum & pomum in alia aqua notæ pro-
funditatis. nam ex diuerſitate ponderum aquæ ex clepſydra à tempore
proiectionis plumbi & reuerſionis pomi in diuer ſis aquis ſcitur quæ-
ſitum. PHILO. Credo tali & alijs modis profunditatem aquarum in
ueſtigari pcſſe. Sed dicito: nõne etiam uelocit{as} mot{us} nauis conijci ſic
22Velocit{as}. poterit? MECHA. Vt, quo pacto? PHILO. Scilicet per proiectio-
nem pomiin aquam ex prora, & fluxum aquæ ex clepſydra quouſque
33Clepſydra pomum ad puppim peruenerit, at comparatione põderum aquæ uno
& alio tempore. MECHA. Immoillo, aut alio modo ſcilicet per teli
44Arc{us}. balliſtæ uibrationem, & acceſſum nauis ad ſagittam citi{us} & tardi{us}
55Balliſta. cum aqua clepſydræ, PHILO, Scientia uiriũ arcuum &
aërem expir {as}, aperiendo fum{us} follem implebit: quem ut aërem ponde
rare poteris, & periculum facere uter fum{us} an aër leuior, & quanto
leuior & it a de uëto. Poſſes & ex motu fumi ſtillatis aqueis clepſydr-
guttis & motuignis ſurſum ſtillatis itidem aquæ clepſydræ gratis leui
tatemignis ſuper fumum & aërem coniectare. Et quæ dicim{us} de clep
ſydris aquatilib{us}: forte meli{us} tentari poſſent per clepſydr{as} arena-
les fact{as} ex uitro aut fictili terra, uno foraminis meatu in ſummitate,
& uno anguſto in uaſculi fundo, qui clauderetur cera aut digito uſ
ad momentum quo ponderũ pericula eſſent facienda. Tunc aperiendo
anguſtum fundi meatum, & fluentem arenam tempore mot{us} leuium
aut grauium in peluim recipiendo, ſiarena ut aqua ponder aretur, ex
pondere arenæ. ad arenam, rerum pondera ſatis propinqua coniectu-
ra cognoſcerentur. Et ſicut ſuperiorib{us} ingenijs per diuer ſitatem fi-
guratum, aëris põd{us} poſſet coniectari: ita & aquæ uenaripoſſet, at
econuerſo figur arum uaria capacit{as}. PHILO. Audiui quodam in-
11Profundi-
t{as}. ſtrumcnto uoluiſſe nŏnullos maris profunditatem uenari. MECHA.
Cum plumbo fieret formato adinſtar lunæ octo dierum: ita tamẽ quòd
cornu unum ſit ponderoſi{us}, & aliud leui{us}, & in leuiori pomum aut
aliud leue tali inſtrumento appendatur, quòd plumbo in fundũ pomum
trabente, & primo cumponderoſioriparte terram tangente, & ſe ſic
ſucceßiue inclinante: pomum de cornu liberatum ſurſum reuertatur,
habita ſcientia per ſimile plumbum & pomum in alia aqua notæ pro-
funditatis. nam ex diuerſitate ponderum aquæ ex clepſydra à tempore
proiectionis plumbi & reuerſionis pomi in diuer ſis aquis ſcitur quæ-
ſitum. PHILO. Credo tali & alijs modis profunditatem aquarum in
ueſtigari pcſſe. Sed dicito: nõne etiam uelocit{as} mot{us} nauis conijci ſic
22Velocit{as}. poterit? MECHA. Vt, quo pacto? PHILO. Scilicet per proiectio-
nem pomiin aquam ex prora, & fluxum aquæ ex clepſydra quouſque
33Clepſydra pomum ad puppim peruenerit, at comparatione põderum aquæ uno
& alio tempore. MECHA. Immoillo, aut alio modo ſcilicet per teli
44Arc{us}. balliſtæ uibrationem, & acceſſum nauis ad ſagittam citi{us} & tardi{us}
55Balliſta. cum aqua clepſydræ, PHILO, Scientia uiriũ arcuum &
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib