Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[51] P. Corona.o. Aſtragalus lesbi.C. cymatium Doricum.N. Hy-perthyrum.K. cymatium.F. Aſtragalus.IONICDORICCORINTH D P A O O C N P e C k H F R S L V K S T I
[52] Tuſcanici capituli partes.E. Abacus.F. Echinus.G. Annulus.H I K L. Hypotrachelium cum Apophygi.f a q. ſpatia centrorum.A B C. partes ſpiræ quibus in ueſtigio pariter A B C. reſpondet.A. Apopbygis.B. Torus.C. Plinthus. M E F q G H I k L h d C b a e D A a B C C B A A B C
[Figure 53]
[54] TVSCAN AE AEDIS COMPOSIT AE DISPOSITIO.
[Figure 55]
[56] a 4 3 2 1 o
[57] b 3 d e 2 1 f c a
[58] Ichnographia, orthographia, & ſchiographia œdis peripterœ.
[59] FRABES COMPACTILES.
[60] Figura apponenda erat in fine primi capitis huius libri.e c g a d b h h f
[61] FORI DESCRIPTIO.Z. euria.C. Platea ante carceres.D. platea ante ærarium.G. Eaſilica. G D B C
[62] SCIOGRATHI@B
[63] @SILIC AE
[64] ICHNOGRAPHIABASILIC AE
[65] Lateris Laſilicæ orthographia, cuius ſignum A, cum ſigno B præcedentis diagrammatis coniungendum.A
[66] Veſtigium Baſilicæ A. ædisAuguſtæ B. pronaum C.Tribunal D. Baſilicæ pa-ries E, F, G, H. Aedisparies I, K L, M. pa-rastatæ poſt columnas N. I K D 15 @ ped 46 B L M C E H * n n n pedes 60 *@20 * * * pedes cxx * F G
[67] In orthog ra-phia uero columnæ I, paraſta-tæ 20, pedum,2. prima porti-cus contignatio3. ſuperiores paraſtatæ 18. pe-dum 4. trabescantherium ſu-stinentes tectiporticus, quæ eſtinferior teſtudini5. columnæ e-rant Corinthiæ,trabes ex tribustignis bipedali-bus compactæ e-piſtylij loco poſi-tæ 6, pilæ tri-bus pedibus al-tæ, quaternisquoquo uerſuslatæ loco Zophori 7, aliæ tra-bes euerganeæcoronicis loco æ-diſicium præcin-gentes 8, pa-ries porticus circa baſilicam 9,pluteum primæporticus conti-gnationis 10.Lumina, o, tectaconſpiciuntur. 1 0 1 10 0 8 7 6 1 4 2 5 3
[68] HARMONICVM.dieſisdieſisditonus.
[69] CHROMATICVM.bemiton.bemiton.trihemit.
[70] DIATONICVM.hemiton.tonustonus.
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
< >
page |< < (74) of 412 > >|
1110
Pars ima humore pingui concreta ad opera quæ ex lignis fiunt, quæ inteſtina nominantur, commode com-
paratur
, cum quadripartitum habet uenarum curſum, ut ait Plin.
obſeruatum est in Abiete præciſa uenas
diuerſo
modo poſitas collocari, aut enim ſimplici, &
unico uenarum ordine conſpicitur, aut duplic, aut etiam
quadripartito
:
excurrunt enim uenæ interdum unico fluxu, interdum gemino, perinde ac ſi digitis alterius ma-
nus
, digiti alterius tranſuerſarij ponerentur, aliquando &
quadruplex ſuper impoſitarum uenarum, & tranſ-
2220 uerſe poſitarum curſas cernitur, craticis, aut retis in modum:
cratici aut reti ſuperpoſitæ. Vnde apud Theo-
phrastum
corrupte legitur libro quinto monozous, dizous, &
tetrazous, facile enim. ρ litera in ζ transferri
potuit
, quare ex Vitr.
& Plinio monorous, & dirous, & tetrarous facile emendari poteſt, unde diffluuij,
quadrifluuij
, ſoliflui, uel ut ait Plinius duplicis, quadripartiti, &
ſimplicis uenarum curſus, nomina profecta
ſunt
:
Eiecto igitur torulo cum medulla, (quæ eſt pars a cortice tertia) pars ima quæ quadrifluuis diſparatur,
optima
eſt ad opera inteſtina, &
uocatur ſapinea. Niſiforte uerum ſit quod obſeruatum est. abietem primis
annis
creſcendo augere uenarum numerum, ita ut a ſimplici ordine uenarum, quem primo anno ostendit, alium
tranſuerſum
ſuper eas ſequenti anno facit, &
ita ad quartum annum uenarum ordines auget, ita ut hanc eſſe Vi
truuij
ſententiam crediderim.
V nde Plin. lib. xvi. cap. 42. Firmißima ad tectum abies. Eadem ualuarum
repagulis
et ad quæq;
libeat inteſtina opera aptiſſima ſiue Græco, ſiue Campano, ſiue Siculo fabricæ genere ſpe
3330 ctabilis ramentorum crinibus pampinato ſemper orbe ſe uoluens ad incitatos ruinarum raptus.
Eadem &
curribus
maxime ſociabilis glutino in tantum ut findatur, antè, qua ſolida eſt, &
inferius, nauium malis an-
temnisq́ue
propter leuitatem præfertur Abies.
Communio his pino, quæ aut quadripartitos uenarum curſus
bifidosq́ue
habeat, uel omnino ſimplices ad fabrorum inteſtina opera medulla ſectilis optima, quadripartitis
materijs
, &
mollior, quàm cæteræ: intellectus in cortice protinus peritis. Abietis quæ pars a terra fluit, eno-
dis
est, Hacq́ue quam diximus ratione fluuiata decorticatur, atque ita ſapinus uocatur ſuperior pars nodoſa,
duriorque
fuſterna.
4440
Glandifora Quercus est, altis innixaradicibus, magna ualde, & ramoſa, natura eius frigida, & ſicca, ut
pote
terrena, ſed ſiccior aliquanto, quòd frigida, rectos habet meatus, ad lineam igitur ſcisſilis, dolabilis quo-
que
, &
ſub terra diu cum steterit, nigreſcit ualde. plura eius genera, de quibus Plin. lib. xvi. Fortius lignum
Quercus
habet, &
incorruptius inter glandiferas, procerior tamen, & craſſior caudice. Plinius autem inquit,
uiſam
eſſe, &
annoſam quercum ui tempeſtatis euerſam, & iugerum ſoli amplexam. Sed ne erret quiſpiam
Herm
.
in cor. notauit hæc de quercu. Plin. glandiferas arbores una uoce comprehendi poſſe negat, latino ſer-
mone
, quemadmodum Græco poteſt Dryos, &
antiqua uoce ſaronos, a qua ſaroniacus ſinus, & ſaron in Ar-
cadia
nemus trans Ladonem fluuium.
Quibuſdam ut Theodoro Gazæ Roboris appellatione contineri poſſe om-
nia
ea gcnera uidentur, ſanè Græcis Dryos uocabulum etiam omne lignum ſignificat, unde gerandryon pro
5550 ueteri, &
ambuſta quacumque arbore accipitur, quaſi uetus ramale Perſicus: ergo roboris quaterna genera,
Quercus
, Robur, Aeſculus, Cerrus, quæ Græcis illis reſpondeant, Hemeridi, Aegilopi, Haliphloe, Platiphyl-
lo
, ut ſit Quercus Hemeris, Platiphyllos, æſculus, Aegilops Cerrus.
Sed nunquid haliphloeos robur ſignificet,
comper@um
non habeo, Theophrastus certè Aegriamidryn appellat, quam noſtri Robur interpretantur.
&
infra
.
Carinas nauium quernas ſubijci præcipiunt maxime triremibus: Abieti, aut Pino larici uocatæ ferru-
minari
quercus non potest, inſociabili natura, quod bæc ſpiſſa corpore ſit, illæ textu raro.
Quidam quatuor ſu-
pradictis
duas addidere ſpecies, fagum, &
ilicem; ſed toto genere diſtant, ut cognatæ potius, quàm congene-
res
habendæ ſint.
6660

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index