Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of contents

< >
[1.140.] De ſyderibus, quæ ſunt a Zodiaco ad Septentrio-nem. Cap.VI.
[1.141.] De ſyderibus, quæ ſunt a Zodiaco, ad meridiem. Cap. VII.
[1.142.] De horologiorum rationibus, & umbris gnomonum æquinoctia-li tempore Romæ, & nonnullis alijs locis. Cap. VIII.
[1.143.] De horologiorum ratione, & uſu, atque eorum inuentione & quibus inuentoribus. # Cap. IX.
[1.144.] Finis Libri Noni.
[1.145.] M. VITR V V II DE ARCHITECTVRA LIBER DECIMVS. Proœmium.
[1.146.] De machina quid ſit, & eius ab organo differentia, origine, & neceßitate. # Cap. I.
[1.147.] De Aedium ſacrum, publicorum̈, operum machina-tionibus tractorijs # Cap. II.
[1.148.] De diuerſis appellationibus, machmarũ, & gantur. Ca. III.
[1.149.] Similis ſuperiori machina, cui coloßicotera tutius committi poſſunt, immutata duntaxat ſucula in tympa-num. # Cap. IIII.
[1.150.] Aliud machinæ tractoriæ genus. # Cap. V.
[1.151.] Cteſifontis ratio ad grauia onera ducenda. # Cap. VI.
[1.152.] De inuentione lapicidinæ, qua templum Dianæ Epheſiæ conſtructum eſt. # Cap. VII.
[1.153.] De porrecto, & rotundatione machinarum ad onerum leuationes. # Cap. VIII.
[1.154.] De organorum ad aquam hauriendam generibus, & pri-mum de tympano. # Cap. IX.
[1.155.] De rotis, & tympanis ad molendam farinam. # Cap. X.
[1.156.] De Cochlea, quæ magnam copiam extollit aquæ, ſed non tam alte. # Cap. XI.
[1.157.] De Cteſibcamachina, quæ altißime extollit aquam. # Cap. XII.
[1.158.] De hydr aulicis machinis, quibus organa perficiun-tur. # Cap. XIII.
[1.159.] Qua ratione rheda, uelnaui uecti peractum iter deme-tiamur. # Cap. XIIII.
[1.160.] De cat apultarum, & ſcorpionibus rationibus. # Cap. X V.
[1.161.] De baliſtarum ratiombus. # Cap. XVI.
[1.162.] De catapultarum, baliſtaum̈ contentionibus & tem-peraturis. # Cap, XVII.
[1.163.] De oppugnatorijs, defenſorijs̈ rebus: & primum de arietis inuentione ems̈ machina. # Cap. XVIII.
[1.164.] Ex Athenæo autem hæc habenlur, quæ apponuntur.
[1.165.] De teſtudine ad conge ſtionem foſſarum paranda. # Cap. XIX.
[1.166.] De alijs teſtudinibus. # Cap. XX.
[1.167.] Totius operis peror atio. # Cap. XXI.
[1.168.] TABVLA LONGITVDINVM, LATITVDINVM, PARTIVM, ET MAGNITVDINVM STELLARVM.
[1.169.] TABVLA DECLINATIONIS SOLIS.
< >
page |< < (78) of 412 > >|
11078LIBER
De abiete ſupernate, & infernate cum Apenini deſcri-
ptione. # Cap. X.
MOntis Apẽnini primæ radices ab Tyrrheno mari in Alpes, & in extremas Hetruriæ re-
giones oriuntur, eius uero montis iugum ſe circumagens, &
media curuatura propè
tangens oras maris Adriatici, pertingit circuitionibus contra fretum.
Itaque citerior
1110 eius curuatura, quæ uergit ad Hetruriæ, Campaniæq́;
regiones, apricis eſt poteſtatibus:
namq́; impetus habet perpetuosa Solis curſu, ulterior autem, quæ eſt proclinata ad ſuperum mare,
ſeptentrionali regioni ſubiecta, continetur umbroſis, &
opacis perpetuitatibus. itaque quæ in ea par-
te naſcuntur arbores humida poteſtate nutritæ, non ſolum ipſæ augentur ampliſsimis magnitudini-
bus, ſed earum quoque uenæ humoris copia repletæ turgentes liquoris abundantia ſaturantur.
Cum
autem exciſæ, &
dolatæ uitalem poteſtatem amiſerint, uenarum rigorem permutantes ſicceſcendo,
propter raritatem fiunt inanes, &
euanidæ, ideoq́; in ædificijs non poſſunt habere diuturnitatem. Que
autem ad Solis curſum ſpectantibus locis procreantur, non habentes interueniorum raritates ſiccita-
tibus exuſtæ ſolidantur, quia ſol non modo ex terra lambendo, ſed etiam ex arboribus educit humo-
res.
Itaque quæ ſunt in a pricis regionibus ſpiſsis uenarum crebitatibus ſolidatæ, non habentes ex hu-
2220 more raritatem, cum in materiam perdolantur, reddunt magnas utilitates ad uetuſtatem.
Idco in-
fernates, quæ ex apricis locis apportantur, meliores ſunt, quàm quæ ab opacis de ſupernatibus
aduehuntur.
Supernates a ſuperiori, infernates ab inferiori mari dicuntur arbores. Aprica loca ſunt, quæ Soli expo.
nuntur. Reliqua facilia.
Qvantvm animo conſiderare potui de copijs, quæ ſunt neceſſariæ in ædificiorum comparationi-
bus, &
quibus temperaturis a rerum natura principiorum habere uideantur mixtionem, quæq́; inſunt
in ſingulis generibus uirtutes, &
uitia, uti non ſint ignota ædificantibus expoſui. Itaque qui potue-
rint eorum præceptorum ſequi præſcripitiones, erunt prudentiores, ſingulorumq́;
generum uſum eli-
gere poterunt in operibus.
Ergo quoniam de apparationibus eſt explicatum, in cæteris uoluminibus
3330 de ipſis ædificijs exponetur, &
primum de Deorum immortalium ædibus ſacris, & de earum ſymme-
trijs, &
proportionibus (uti ordo poſtulat) in ſequenti perſcribam.
Finis ſecundi Libri.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index