Vitruvius
,
De architectura libri decem
,
1567
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 339
>
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 339
>
page
|<
<
(79)
of 412
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div270
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
58
">
<
pb
o
="
79
"
file
="
514.01.111
"
n
="
111
"/>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div271
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
59
">
<
head
xml:id
="
echoid-head60
"
xml:space
="
preserve
">M. VITRVVII DE
<
lb
/>
ARCHITECTVRA
<
lb
/>
LIBER TERTIVS.</
head
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s7419
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">DElphicvs</
emph
>
Apollo, Socratem omnium ſapientiſsimum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7420
"
xml:space
="
preserve
">Tres eſſe Architecturæ
<
lb
/>
partes ostenſum eſt ſupra, inter quas præcipuum locum tenebat ædificatio, cuius una ratio
<
lb
/>
publicis, altera priuatis operibus accommodari dictum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7421
"
xml:space
="
preserve
">Publicorum operum diſtribu-
<
lb
/>
tiones tripartitas eſſe declarauimus, Defenſionis , Religionis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7422
"
xml:space
="
preserve
">Opportunitatis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7423
"
xml:space
="
preserve
">Abſolu-
<
lb
/>
ta eſt ea, quæ defenſionem ſpectabat; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7424
"
xml:space
="
preserve
">ſuperſunt reliquæ, ac ea primum, quæ religioni dica-
<
lb
/>
ta est, in qua tantum præ cæteris rebus præſtare debet Architecti uis, ingenium, natura,
<
lb
/>
induſtria, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7425
"
xml:space
="
preserve
">ſolertia, quantum res diuinæ humanis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7426
"
xml:space
="
preserve
">Vbi enim quæſo commenſus, ordinatio, decor, eurythmia,
<
lb
/>
diſtributio , diſpoſitio magis ſpectabitur, quàm in ſacris ædibus? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7427
"
xml:space
="
preserve
">vbi manus , ubi mentem nobilius exercebi-
<
lb
/>
mus, quàm in numinum cultu? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7428
"
xml:space
="
preserve
">in qua re animum diuinitatis participem fatigare melius erit, quàm in diui-
<
lb
/>
nis rebus? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7429
"
xml:space
="
preserve
">Egregium ſanè munus aggredimur, quod ( ut omnibus datum est perſequi ) ita proſpiciendum eſt,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.111-02
"
xlink:href
="
note-514.01.111-02a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
quà recte Vitruuius optarit hominum pectora feneſtrata eſſe, ut intus quicquid eſſet boni, vel mali foris con
<
lb
/>
ſpiceretur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7430
"
xml:space
="
preserve
">Cederet enim uirtuti, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7431
"
xml:space
="
preserve
">ſcientiæ fortuna, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7432
"
xml:space
="
preserve
">gratia, petulantiæ modeſtia. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7433
"
xml:space
="
preserve
">Cederet ueritati aſſen-
<
lb
/>
tatio. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7434
"
xml:space
="
preserve
">Arbitror ego ſuauem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7435
"
xml:space
="
preserve
">uerum Architecturæ guſtum Vitruuium habuiſſe, cum hæc diceret. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7436
"
xml:space
="
preserve
">Nam mi-
<
lb
/>
ro ardere deſiderio uidetur, ut uirtutis pulchritudo oculis cerneretur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7437
"
xml:space
="
preserve
">Quare accedebat Socratis ſententiæ,
<
lb
/>
uiri vel Apollinis testimonio ſapientiſſimi, qui occultos animi ſenſus per pectus uideri poſſe optabat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7438
"
xml:space
="
preserve
">Cæterum
<
lb
/>
obſeruatione dignum puto, quod ſingulis uoluminibus præpoſita proœmia ſint a Vitruuio; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7439
"
xml:space
="
preserve
">nam cum proœ-
<
lb
/>
mijs ſæpe magis animum adhibeamus ( recentes enim, nec fatigati expectamus quid proponendum ſit ) memo-
<
lb
/>
randa, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7440
"
xml:space
="
preserve
">obſeruanda maxime in proœmijs præcepta traduntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7441
"
xml:space
="
preserve
">quod & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7442
"
xml:space
="
preserve
">in ſuperioribus prædiximus aduerten-
<
lb
/>
dum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7443
"
xml:space
="
preserve
">Optat igitur Vitruuius, poſtquam aliud naturæ placuit, monetq́, vt curemus, studeamusq́ artis præ-
<
lb
/>
s
<
unsure
/>
tantia, quod occultum eſt in nobis palam educere. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7444
"
xml:space
="
preserve
">Artis igitur uis in ratione poſita es̃t. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7445
"
xml:space
="
preserve
">ratio in re, quæ ſi-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.111-03
"
xlink:href
="
note-514.01.111-03a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
gnificat, quæ item ratiocinatio, forma, habitusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7446
"
xml:space
="
preserve
">nominatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7447
"
xml:space
="
preserve
">Vniuerſa uero Architecturæ forma ſex illis re-
<
lb
/>
bus conſtat, de quibus primo libro cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7448
"
xml:space
="
preserve
">3. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7449
"
xml:space
="
preserve
">diſſeruimus, quod ſi quis melius introſpicere cupiat , quæratq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7450
"
xml:space
="
preserve
">di-
<
lb
/>
lucidius, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7451
"
xml:space
="
preserve
">expeditius ea a nobis tradi, is primum ſe a proœmio expediat , dein mecum ueritatem ſtudioſe per-
<
lb
/>
quirat, legatq́ quæ ſummis laboribus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7452
"
xml:space
="
preserve
">cogitationibus comparaui , quod ſi in ijs ſe ſe iuuari ſentiat, quæ
<
lb
/>
ſummopere conquirenda ſunt, Deo primum gratias agat, mox principijs meis innixus quær at ulteriorem pro-
<
lb
/>
fectum, ex paruis enim, paucisq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7453
"
xml:space
="
preserve
">magna, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7454
"
xml:space
="
preserve
">multa conſequi facile cognoſcet.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7455
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div273
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
60
">
<
head
xml:id
="
echoid-head61
"
xml:space
="
preserve
">Proœmium.</
head
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7456
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">DElphicvs</
emph
>
Apollo Socratem omnium ſapientiſsimum Pythiæ reſponſis eſt profeſſus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7457
"
xml:space
="
preserve
">Is autem memoratur prudenter, doctiſsimeq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7458
"
xml:space
="
preserve
">dixiſſe , oportuiſſe hominum pectora fe-
<
lb
/>
neſtrata, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7459
"
xml:space
="
preserve
">aperta eſſe, uti non occultos haberent ſenſus, ſed patentes ad conſiderandum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7460
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Vtinam uero rerum natura ſententiam eius ſecuta , explicata , & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7461
"
xml:space
="
preserve
">apparentia ea conſtituiſ-
<
lb
/>
ſet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7462
"
xml:space
="
preserve
">ſi enim ita fuiſſet , non ſolum laudes , aut uitia animorum ad manum aſpicerentur, ſed etiam diſci-
<
lb
/>
plinarum ſcientiæ ſub oculorum conſideratione ſubiectæ, non incertis iudicijs probarentur, ſed & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7463
"
xml:space
="
preserve
">do
<
lb
/>
ctis & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7464
"
xml:space
="
preserve
">ſcientibus authoritas egregia, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7465
"
xml:space
="
preserve
">ſtabilis adderetur . </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7466
"
xml:space
="
preserve
">Igitur quoniam hæc non ita, ſed uti natu-
<
lb
/>
ra rerum uoluit, ſunt conſtituta , non efficitur , ut poſsint homines obſcuratis ſub pectoribus inge-
<
lb
/>
nijs , ſcientias artificiorum penitus latentes, quemad modum ſint, iudicare. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7467
"
xml:space
="
preserve
">Ipſiautem artifices, etiam
<
lb
/>
ſi polliceantur ſuam prudentiam, ſi non pecunia ſint copioſi, ſeu uetuſtate officinarum habuerint no-
<
lb
/>
titiam, aut etiam gratia, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7468
"
xml:space
="
preserve
">forenſi eloquentia non fuerint præditi, pro induſtriæ ſtudiorum authori-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.111-05
"
xlink:href
="
note-514.01.111-05a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
tates non poſſunt habere, ut eis, quod proſiteutur ſcire, id credatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7469
"
xml:space
="
preserve
">Maxime autem id animaduerte-
<
lb
/>
re poſſumus ab antiquis ſtatuariis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7470
"
xml:space
="
preserve
">pictoribus , quod ex his, qui dignitatis notas, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7471
"
xml:space
="
preserve
">commendatio-
<
lb
/>
nis gratiam habuerunt, æterna memoria ad poſteritatem ſunt permanentes, uti Myron , Polycletus,
<
lb
/>
Phydias, Lyſippus, cæteriq́;</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7472
"
xml:space
="
preserve
">, qui nobilitatem ex arte ſunt conſecuti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7473
"
xml:space
="
preserve
">Namq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7474
"
xml:space
="
preserve
">ut ciuitatibus magnis,
<
lb
/>
aut Regibus , aut ciuibus nobilibus opera fecerunt, ita id ſunt adepti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7475
"
xml:space
="
preserve
">At qui non minore ſtudio, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7476
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
ingenio, ſolertiaq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7477
"
xml:space
="
preserve
">fuerunt, ignobilibus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7478
"
xml:space
="
preserve
">humili fortuna ciuibus non minus egregie perfecta fecerũt
<
unsure
/>
<
lb
/>
opera, nullam memoriam ſunt aſſecuti , quod hi non ab induſtria , neque artis ſolertia, ſed a felicita-
<
lb
/>
te fuerunt deſerti, ut Hellas Athenienſis , Chion Corinthius, Myagrus Phocæus, Pharax Epheſius, Be-
<
lb
/>
das Byzantius, etiamq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7479
"
xml:space
="
preserve
">alij plures. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7480
"
xml:space
="
preserve
">Non minus item pictores , ut Ariſtomenes Thaſius , Polycles
<
lb
/>
Atramitenus, Nicomachus, cæteriq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s7481
"
xml:space
="
preserve
">quos neque induſtria, neque artis ſtudium , neque ſolertia defe-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.111-06
"
xlink:href
="
note-514.01.111-06a
"
xml:space
="
preserve
">60</
note
>
</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>