Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[21] Frons a posticoA. potest accommodari, ut ex proſtylo fiat ampbyprostylos.C. Columnæcontra antas.D. Columnæ in verſuris.F. Fastigium.G. Valuæ. F G C D C A C C D
[22] E. Posticum.D. Frons.F. pronaum dicitur.G. alæ, & ambulatio.H. Cella.I. Portæ.L. Parietes. E G I G L H L I P D
[23] ORTHOGRAPHIA TERIPTEROS.
[24] VESTIGIVM DIPTEROS.PIANTA ICHN OGRAPHIAPRONAO
[25] I. Orthographia.O. Sciographia dipteros. I O
[26] A. Ara. B. C. ſpatium ſine tecto. D. Valuarum locus in proao, & poſtico. e. colum-næinferiores ſupra quas aliæ columnæ f. g. duplex ordo columnarum extra parietes cellæ.H. pronaum uel posticum. I. loca ſtatuarum. L. Gradus. A B C f g e e e e D H L
[27] ORTOGRAPHIA HYTETHROS.
[Figure 28]
[29] VESTIGIVM TEMPLI CVM PODIO.
[30] LATVS TEMPII CVM PODIO.
[31] FRONS TEMPLI CVM PODIO.
[32] A. Plinthus, laterculus, uel lataſtrum.B. Torus. Stybas, rondbozel. Baſtone.C. ſcotia, cauetto, ſcorza, contrabozel orbiculus, Trochilus.D. Aſtragalus. talus, tondino. talon.E. Quadra, listello, Filetto,F. Apopbygis, annulus, cimbia. E D B A C F
[33] A. Plinthus.B. Torus inferior.O. quadræ.C. Scotia.D. torus ſuperior.E. quadra apophygis.F. apophygis.tt. craſſitudo columnæ. f x F q E D C B I K 3 a 2 1 0 b
[34] A. plinthus.B. ſcotia inferior.B. ſcotia ſuperior.C. torus.D. quadra apophygis.o. centrum apophygis.f. Signum ubi decuſſatio facienda.2. ſupercilium.3 aſtragali. f c b a D C B B A 2
[35] A. abacus.B. quadra abaci.C. latitudo uolutæ.D. canalis.E. cymatium.F. Aſtragalus.G H. Apotbeſis. α ρ ϊ b c οα 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ρo p q hh d 1 2 4 3 1 2 4 3 m d @ x X @ dA B C D E F G H
[36] e b d f c a
[Figure 37]
[38] A. Trabs, epiſtylium.1. prima faſcia.2. ſecunda faſcia.3. Tertia faſcia.B. cymatium epistylij.C. Zopborus puluinatus.D. cymatium zophori.E. Denticulus.O. Interſectio.F. cymatium denticuli.G. corona.L. Faſtigium.K. tympanum.I. Acroteria.H. ſtmæ. L H g F P E D O D B 3 A 2 1
[Figure 39]
[40] ſi fuerinf commoda ſpacia,.b. coſumen. a. canfenTignorum ca:Pifa ſupra frabem ef frabs ſupra coſumnasſiampſiora ſunt spaciaC. Capteol@ I. AssereſA. ſunt Cantherij.B. Columen.Vbi Hero ampla ſunt ſpatia.C. capreoli.I. Aſſeres.O. Templa.Integra hæc compoſitio, tectum nominatur. a a a a D a a a a c c c c c c c
[41] A B
[42] ... adiectio.G. H. abacus.G. cymatium.I. echinus.K. annuli.L. hypotrachelium.M. aſtragalus.N. apotheſis. S R Q P O G H I K L M N F E D C B A
[43] A. epiſtylium.B. Guttæ.C. regulaD. faſcia.E. femur.F. Canalis.G. Me-topa.H. ſemimetopa.F. E. triglyphus.I. capitulum triglyphi.K. cymatium.L. corona.M. cymatium coronæ.N. tympanum.O P Q. partes faſtigij, quæ reſpon-dent partibus coronæ.R. ſima.S. Acroterium. S R Q P O N M L K I H q F E D C B A
[44] a tilg@iftb metopęmodſusodiaſtiſoſ.tetraſti@oſdiaſtiloſmodolo@exaſtiſo@Striarum modus. c.Centrum quadrati. a.ſiſtiſoſ modvcxaſtilosſiſtiloſtetraſtiloſ b a b a b a a c c c c a a
[45] ICHNOGRAPHIA PROSTRLOS.
[46] ORTHOGRAPHIA PROSTRLOS.
[47] FIGVRA EXA STTLI DORICI.
[48] A B. altitudo ad lacunaria.C. D. luminis altitudo.C. E. luminis latitudo inferior.D F. ſuperior luminis latitudo.C. G. craſſitudo antepagmentorum inferior.D. H. craſſitudo antepagmentorũ ſuperior.I. Supercilium.K. cymatium.M. antepagmentũ.N. hyperthy-ron.O. cymatium Doricum.P. corona plana cum cymatio.Q R. altitudo antepagmenti.S. Tympanum.T. impagines.V. ſcapi cardinales.X. impagines.r. Z. cymatia. A P N K I F D H V Q M Y S T S X E C B R G
[49] I. Corona.f. Ancones.d. hyperthyron.c. folium.e. cymatia.I E. ſcapusg. cymatium.h. replum.A B. Altitudo ad lacunaria.D. corona.G. by-perthyron.H. cymatium.I. prima corſa.K. ſecunda corſa.L. Tertia corſa.M. Tympana.N. impagines.O. ſcapi.C. hyperthyron. r d f e D C C I o o N N g G M M H g N N L K M M I E B
[50] A. corona.O. cymatium Lesbium.P. cymatium Doricum.Q. Hyperthyron.R. Cyma-tium antepagmentorum.S. Aſtragali.T. Prima faſcia.S. ſecunda faſcia.V. Tertia faſcia.X X. ſcapus.Y. cymatium.Z. replum.I. Tympanum.K K. impages. A O p Q R Q X s Q s R s V I s T I I I I K K I I X
< >
page |< < (90) of 412 > >|
12290LIBER11
A naſimo ad os # part. # 2. # Quæ eſt pars nonageſima.
Av Ore ad mentum. # part. # 4.
Naſi foramen. # part. # 1.
Frontis ambitus ſummi. # part. # 18.
#### Palma manus ab articulo ubiiumigtur ad ſummum medij digiti. # part. # 18.
A mento ad uerticem. # part. # 24.
Pes. # part. # 30.
Cubitus. # part. # 30.
Pectus. # part. # 30.
Ex prædictis proportiones elicies, quas babent membra, & partes bumani corporis inter ſe, & ad uniuer-
2210 ſam ſtaturam relatas, &
ſatis cum Vitr. concordantes niſi velis alteram menſurandi rationerm a pollice ſum-
ptam, quemadmodum ſuperior ſigura oſtendit.
SIMII.TER uero ſacrarum ædium membra, ad uniuerſam totius magnitudinis ſummam, ex par-
tibus ſingulis conuenientiſsimũ debent habere commēſuum reſponſum.
Hoc colligitur ex ſupradictis.
Item corporis centrum medium naturaliter eſt umbilicus. Non modo partium commenſus ex ra-
tione bumani corporis licet habere, uerum etiam, &
figurarum formas ex eodem elicere poſſumus, atque eas
perfestiores, nempe orbicularem, &
quadratam. Ideo inquit.
Item corporis centrum medium naturaliter eſt umbilicus. Namque ſi homo collecatus fuerit
ſupinus manibus, &
pedibus panſis, circiniq́ collocato centro in umbilico eius,circumagendo rotun
dationem utrarumq;
manuum, & pedum digiti linea tangentur.
3320
Orbicularis figura ex ſitu humanl corporis elici poteſt, quæ figurarum perfectißima tota angulus, nullo
conſtat angulo capacißima item, &
commodiſſima, penes quam, ſed longo proxima interuallo eſt figura qua-
drata, quam ex eadem ſtatura elicimus boc modo.
Non minus quemadmodum ſchema rotundationis in corpore efficitur, ita & quadrata deſignatio
in eo inuenitur.
Nam ſi a pedibus imis ad ſummum caput menſum erit, eaq́; menſura relata fuerit ad
manus panſas, inuenietur eadem latitudo uti altitudo, quemadmodum areæ, quæ ad normam ſunt
quadratæ.
Cum figura quadrata quatuor æquis angulis conſtet, babeatq́ altitudinem longitudini parem, certe &
ipſa ab bumana ſtatura elicietur, cum &
ipſa quanta eſt a pedibus imis ad ſummum caput, tanta ſit panſis
manibus, nam ibi longitudo, bic latitudo notatur.
perfecta item quadrata figura eſt, quæ nec duplicari inte-
4430 gro genere numeri, ac multiplicatione poteſt, ſed ſolum emendatis deſcription@bus linearum reperitur, quem-
admodum capite primo libri noni de Platonis inuento,ait Vitr.
in agro metiendo.
Er go ſi ita natura compoſuit corpus hominis, uti proportionibus membra ad ſummam figura-
tionem eius reſpondeant, cum cauſa conſtituiſſe uidentur antiqui, ut etiam in operum perfectioni-
bus ſingulorum membrorum ad uniuerſam figuræ ſpeciem habeant commenſus exactionem.
Igitur
cum in ominibus operibus ordines traderent, id maxime in ædibus Deorum, in quibus operum lau-
des, &
culpæ æternæ ſolent permanere.
Hactenus concluſit in uniuerſum, quod antea probandum ſibi ſumpſerat. Modo oſtenſurus est unde ratio
menſur arum babita ſit, nam ſupra oſtendit a quo menſuræ captæ ſunt.
proponit igitur, quod poſtea eſt pro-
baturus bunc in modum.
5540
Nec minus menſurarum rationes, quæ in omnibus operibus uidentur neceſſariæ eſſe, ex corporis
membris collegerunt, uti digitum, palmam, pedem, cubitum, &
eas diſtribuerunt in perfectum nume
ŕum, quem Græci, τέλΗον dicunt.
Perfectum eſt cui nibil addi, & de quo nil demi poteſt, boc eſt,cui nil deeſt, quodq́; ex omnibus ſuis partibus
constat.
Hac de cauſa mundus abſolute perfectus eſt, & multa alia in ſuo genere perfecia ſunt, ſed uideamus
nos, qua ratione numeri uocentur perfecti, &
quales bi ſunt.
Perfectvm autem antiqui conſtituerunt numerum, qui decem dicitur, namque ex manibus de-
narius digitorum numerus, ex digitis uero palmus, &
a palmo pes eſt inuentus. Sicut autem in lutriſ-
que palmis ex articulis ab natura decem ſunt perfecti, ita etiam Platoni placuit, eſſe eum numerum
ea re perfectum, quod ex ſingularibus rebus, quæ monades apud Græcos dicnntur, perficitur decuſ-
6650 ſis, quæ ſimul ac undecim, aut duodecim ſunt factæ, quod fuperauerint, non poſſunt eſſe lperfectæ,
donec ad alterum decuſsim peruenerint.
ſingulares enim res particulæ ſunt eius numeri.
Dixi ſuperius eam vere partem rei nominari, quæ totum aliquoties ſumpta conſtituit, ex qua re eius de quo
ſermo est, intelligentia proficiſcitur.
Aio igitur numeros eſſe aliquos, qui ratione partium, ex quibus conſtāt,
deficientes dici poſſunt, alios exuperantes, &
alios perfectos. Deficientes eos intelligo, quorum partes colle-
ctæ non efficiunt integrum numerum.
Exemplo ſit octonarius numerus, cuius partes ſunt primo unitas, dein
binarius, mox quaternarius, collige unum duo, &
quatuor reddentur ſeptem, ecce quod, ut ad octo peruenias
deficit unitas.
Octonarius igitur numerus deficiens nominabitur. exuper antes eos uoco, quorum partium ſum-
ma totum excedit.
Exemplo ſit numerus duodenarius,cuius partes 1. 2. 3. 4. 6. quæ ſimul collectæ, ef-
ficiunt ſexdecim,qui numerus quaternario duodecim excedit, duodecimus ergo numerus diues, &
ſuperabun-
7760

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index