Vitruvius - De architectura libri decem

Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of contents

[1.30.] Q.

[1.31.] R.

[1.32.] S.

[1.33.] T.

[1.34.] V.

[1.35.] X.

[1.36.] Z.

[1.37.] Errata. primus numerus paginarum ſecundus linearum eſt.

[1.38.] FINIS.

[1.39.] Pauſaniac Finis

[1.40.] M. VITR V VII DE ARCHITETTVRA LIBER PRIMVS.

[1.41.] εx quibus rebus Architectura conſtet.#Cap. II.

[1.42.] De partibus Architecturæ in priuatorum & publicorum ædi-ficiorum distributionibus, & Gnomonices, & ma-chinationis. # Cap. III.

[1.43.] De electione locorum ſalubrium & quæ obſint ſalubritati & unde lumina capiantur. # Cap. IIII.

[1.44.] De fundamentis murorum & turrium. # Cap. V.

[1.45.] De diuiſione operum, quæ intra muros ſunt, & eorum diſpoſi-tione, ut uentorum noxy flatus uitentur. # Cap. VI.

[1.46.] De electione locorum ad uſum communem ciuitatis. # Cap. V II.

[1.47.] M. VITRVVII ARCHITECTVRA LIBER SECVNDVS. Proœmium.

[1.48.] De priſcorum hominum uita, & de initĳs humanitatis, atque tectorum, & incrementis eorum. # Cap. I.

[1.49.] De principĳs rerum ſecundum Philoſophorum opinio-nes. # Cap. II.

[1.50.] De lateribus. # Cap. III.

[1.51.] De Arena. # Cap. IIII.

[1.52.] De calce, & unde coquatur optima. # Cap. V.

[1.53.] De puluere puteolano. # Cap. VI.

[1.54.] Delapicidinis, earumque qualitatibus. # Cap. VII.

[1.55.] De generibus ſtructuræ, & earum qualitatibus, modis, locis. # Cap. VIII.

[1.56.] De materie cædenda, & de arborum quorundam proprietatibus. # Cap. IX.

[1.57.] De abiete ſupernate, & infernate cum Apenini deſcri-ptione. # Cap. X.

[1.58.] Finis ſecundi Libri.

[1.59.] M. VITRVVII DE ARCHITECTVRA LIBER TERTIVS.

132100LIBER uniuerſalis, & indistinctæ ad claram perceptionem propius peruenimus. Similis ratio in mente cernitur. Ideo
Vitr. indiſtinctam, & confuſam quandam Aedium perceptionem, quæ aſpectui ſubiecta eſt, non ſine ratione
propoſuit. eamq́ue a figura, quæ commune ſenſile eſt, deſumpſit. Accedentes autem ad ædes proprius, ſpa-
tia & interualla columnarum conſideramus . Hæc ſpatia cum in alĳs ædibus conferta ſint, in alĳs remiſſa,
in alĳs quoque laxiora, oculis præbent diuerſa rerum diſcrimina, effectusq́; uarios reddunt; nam uel dignita-
tem, uel iucunditatem, uel aſperitatem quandam præſeferunt. Cæterum non ſine regulis efficiuntur huiuſmo-
di ſpatia, quemadmodum docebit Vitr. Ex interuallis igitur, fpatĳsq́; columnarum quinque ædium ſpecies in-
ueniuntur. Quarum nomina hæc ſunt. Pycnoſtylos, ſyſtylos, Diaſtylos, Aræostylos, Euſtylos. Quid uero hæc
ſibi nomina uelint, exponit Vitr. inde interuallorum regulas in quaq; ſpecie inſtituit; mox ad partiales deſcri-
ptiones magis deueniens; de contracturis columnarum, quæ fiunt in ſummis; & de adiectionibus, quæ fiunt
1110 in medĳs columnis, ſermonem facit. Ac demum in tertio, & poſtremo huius uoluminis capite de fundatio-
nibus præcepta tradit, ac paulatim ad baſes, columnarum ornamenta, capitula, trabes, zophoros, coronas,
& faſtigia peruenit. Ita ut Ionicumgenus hoc libro perficiat. Pycnoſtylos igitur eſt quod crebris columnis
conſtat. Confertum genus uocat Albertus, Syſtylos paulò remißioribus, ſub confertum idem nominat. Dia-
25[Figure 25]I. Orthographia.
O. Sciographia dipteros.I O22203330 ſtylos amplius patentibus ſubdiſpanſa ſpecies appellatur ab eodem. Aræstylos diſpanſa, rarius quàm opor-
4440 teat inter ſe diductis . Sed quomodo rarius quàm oporteat. ergo faciendum est aliquid aliter quàm oportet?
minimè. Sed infra buius ratio reddetur, & quomodo fiet quod oportet , ex eo quod fieri non oportere uidetur ,
oſtendit. { Euſtylos interuallorum iusta diſtributione. } Quaratione autem ſingulæ ſpecies ordinentur, sta-
tim demonſtrat, inquiens.

5550

Plinthides ſunt imæ baſium partes, ideo nuncupatæ, quia forma earum laterum formas uidentur habere;
Plinthi enim lateres a Græcis dicuntur, qui forma quadrata constant. Plinthum ergo tam magnam eſſe Vi-
tr. dicit, quantum eſt ſpatium inter duas plinthos. Exemplum huius eſt in Ichnographia ſuperiori eius formæ,
quædipteros nominatur. Theatrum lapideum Philander intelligit theatrum Pompeĳ, quod manſurum primus
omnium extruxit. id igne conſumptum reſtaurauit Tiberius, poſt C. Caligula. inde Claudius. Postremo Go-
thorum Rex Theodoricus. Eius ueſtigia dicuntur eſſe, quæ in campo Floræ in ſtabulo Vrſinorum uiſuntur.
Quoduero ad fortunam equeſtrem attinet, notandum quod Tacitus libro 14. refert, Equites pro Augustæ ua-
6660

Text layer

Text normalization

Search