Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[1] CVM PRIVILEGIIS.
[Figure 2]
[Figure 3]
[4] CARrATIDES.
[5] PERS AE CAPTIVI.
[6] 12 3 16
[7] PIANTA ICHN OGRA PHIAPRONAO
[8] Pars ubi eſt I. orthographia est, ubiuero O. ſciographia.I O
[9] a b. recta.d c. flexa.e. angulirecti.f. anguli obtuſi.o. anguli acuti.h.i.K. circulus.g h i. diametros.g k. radius.g. centrum.l. m.n. arcus inte ger.L m. chorda.n p. ſagitta.r. arcus diminu-tus.f. arcus compoſi-tus. a b d c e f o h i k g l m n L p r
[10] Turris diſpoſito in parte interiori.A. ſucula uectibus reducta, quæ catenam continet, a quatignorum capita ſiiſpenduntur, in centroB. Tigna autem ueluti incumbis impoſita ex altera parte non ſunt clauis affixa, ſed ſuperpoſita ut ſuculæ redu- ctione poſſint ſine impeditione relaxari. ſuper ea tigna fit tabulatus.G. prominentia a turri tignorum capi- ta pro contignatione & itineribus in interioribus partibus.C. tabulatus.D. murus interior.E. Mœnia.F. mœniorum planitia.K I. eraſsitudines.H. ſcala admuri conſcenſum. A B G C D E F K I H L R
[11] † Oriens.P. Occidens.O. Auster.T. Septentrio.G. Aquilo.G. Affricus.M. CaurusS. Eurus.T. Foſſa.X. Portæ.Y. Forum.O. Baſilica.I. Viæ.Z. Aggeres. † P O T G G M S T V X Y O I Z
[12] A. dentes ſerræB. pectinata diſpoſitio.C. murad urbem.D. parsmuri exterior.E. agger. A B C D E
[13] H orthographia muri.Diſpoſitio mœiorum.A. opus terrenum.b. f. decuſſationes fibularum.M N. fundamentum, exterius.k l. fundamentum interiusO. r. &p q. longitudo tranſuerſorum fundam entorum pectinatim diſpoſitorum quemadmodum ſerrædentes quaternum pedum.p o. interuallum pectionatim diſpoſitorum interuallorum.e b s. taleæ olea- ginæ uſtulatæ in craſſitudine muri, ad firmitatem. A B f M N k l O r p q o e b s
[14] PASSVS 80piedi 80piedi 50piedi Ziopiedi 60piedi 110 M S I O M W
[15] Tro ſchemate. I.Proſchemate. II.Troſchemate. +.+. Solanus. p. Fauonius, uel Zephirus. T. Septentrio, Aparentias. O. Auſter. M. Caurus. L. Affricus, Lybs,Corus. S. Eurus. G. Aquilo. I. Euro Aquilo. 2. Euro auster. 3. Lybono tus, Auſtro affricus, uſque ad reliquos nomina formare oportet.a. Solanus. b. Septrentrio. c. Fauonius. d. Auſter. e. Eurus. f. Affricus. g. Caurus. h. Aquilo. I. Carbas. K. Boreas. L. Supernas, M. Gallicus. N. Traſcias. O. Corus. T. Circius. Q. Etheſiæ. R. Argeſtes. S. Subueſperus. T. Lybonotus. V. Altanus. X. Leuconotus. T. Vulturnus. Z. Cecias. *. Ornithiæ.A. Alexandria. b. Syene. a d. Gnomon. c. centrum. fbc. & edg. radijſolis. adg. & acb. anguli ſimiles. 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 S L M G O P X T I k f t o L n h d g w IIII E f e b d a g c X Z Y X V T S R Q P O N M L K I e f h g II d a c b d f A m b e c
[16] reſiculatumtetrudoron didoronincertumpentadoronortoſtulte.emplecton ct iſodomon.diatoni froniatidiatoni froniatiAdiſodomon. LI I 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5
[17] Pollexſafituſafitu doPollex VHusP.dimidP. DimiCapitisPollex unusFactes uHa .F. I .P. I .P. I .P. I .P. I .F. I PI {1/2} .P.I {1/2} Fa: I Fa: unn .F. I .F. X .F. I .F. I .F. I
[18] E. antæ C. Columnæ duæ inter antæs in medio. C. cella. D. Parietes, qui cirecumcludunt celtam. D D @ D B C C E
[19] Frons ſeu Orograpbia ædis in antis.#A.#AntæC. fuſtigiun ſupra columnas duas inter antas in medio poſitas. C A A A A
[20] A. posticum.B. Frons.C. Columnæ contra antas.D. Columnæ in uerſuris.E. Cella.F. Parietes cellam concludentes.
[21] Frons a posticoA. potest accommodari, ut ex proſtylo fiat ampbyprostylos.C. Columnæcontra antas.D. Columnæ in verſuris.F. Fastigium.G. Valuæ. F G C D C A C C D
[22] E. Posticum.D. Frons.F. pronaum dicitur.G. alæ, & ambulatio.H. Cella.I. Portæ.L. Parietes. E G I G L H L I P D
[23] ORTHOGRAPHIA TERIPTEROS.
[24] VESTIGIVM DIPTEROS.PIANTA ICHN OGRAPHIAPRONAO
[25] I. Orthographia.O. Sciographia dipteros. I O
[26] A. Ara. B. C. ſpatium ſine tecto. D. Valuarum locus in proao, & poſtico. e. colum-næinferiores ſupra quas aliæ columnæ f. g. duplex ordo columnarum extra parietes cellæ.H. pronaum uel posticum. I. loca ſtatuarum. L. Gradus. A B C f g e e e e D H L
[27] ORTOGRAPHIA HYTETHROS.
[Figure 28]
[29] VESTIGIVM TEMPLI CVM PODIO.
[30] LATVS TEMPII CVM PODIO.
< >
page |< < (112) of 412 > >|
144112LIBER nam quẽ ſoccum dicunt, eſt id; quod infra baſim ponitur. Plinthus quoque rolunda forma conſpicitur in ſpira
Tuſcanica
, ſed in alijs ſpiris quadrata conſtat figura, ut patet in deſcriptione A.
Torus est rotundum mem-
brum
, puluinaris in modum, unde nomen ſumpſit;
ſtiuas Græce dicitur. turget autem, & tanquam carnoſus
tumor
uidetur.
Itali a forma Baſtonem uocant, Galli rond, aut bozel nominant, huius forma eſt. B. Scotia
Græcum
uocabulum est, obſcuritatem ſigniſicat, cauum enim illud membrum cum ſit, umbroſum apparet, Ita-
li
cauettum dicunt, alij corticem.
eſt enim tanquam baculi cortex. Galli contrabozel ea de cauſa dicunt, la-
tini
orbiculum a uerbo Græco trochilon quod rotulam ſignificat, in cuius cultro cauum eſt, quemadmodum
ſimt
radij, &
orbiculi trochlearum. huius forma eſt. C. cumſuis quadris, F. quas Galli filette, Itali listel-
lum
, velregulum appellant.
Aſtragalus a forma ſic dicitur, & eſt ubi D. igitur ſunt partes ſpiræ Atticæ.
1110 quomodo autem deſcribantur ostendam. Sumatur columnæ craßitudo, cui addatur dimidium, tam longa erit
plinthus
, uidelicet, a b, a quibus punctis erigantur perpendiculares utrinque a g.
b c. Sed eius alti-
tudo
ita deformetur.
ſumatur dimidium craſſitudinis columnæ, id erit pro altitudine totius ſpiræ, ſumatur po-
stea
tertia pars totius craſſitudinis columnæ, quæ ſit c d.
& ponatur circinus a ſummo altitudinis ſpiræ, ui-
delicet
ubi ſunt ſigna c g, &
deorſum uertatur, & ubi tertia pars illa deſinit in lineis g a. c b. ibi ſi-
gna
ſint i k, a quibus ſignis ad a, uel b, altitudo est plintbi.
partiamur poſtea k c. & i g. in par-
tes
quatuor, ex quibus una ſcilicet ſuperior crit pro toro ſuperiori.
reliquum quod eſt ſub toro ſuperiori ad
plintbum
diuidatur in duas æquas partes, ex ijs inferior detur toro inferiori, ſuperior datur ſcotiæ cum.
ſuis
quadris
.
vt uero recte deformentur tori, & ſcotia, ſic faciendum. Torus inferior ſemicirculis utrinq; clau-
ditur
, nec prominet ultra plinthum, circino igitur duci poteſt.
Simili ratione demittantur uſque ad plinthum
2220 lineæ craßtudinem columnæ claudentes, &
a ſigno quo plintbum intercidunt ad extremam plinthum, quod est
ſpatium
, verbigratia ab o.
ad 1. 2. 3. in tres partes diuidatur, quarum una transferatur ad partem ſupe-
riorem
, unde lineæ demiſſæ a craßitudine columnæ ad plintbum decurrere.
ubieſt litera q. & a puncto q.
ad punctum ſ. proijciatur. tantum prominebit in ſuperiori parte pars illa, qua torus ſuperior faciendus est.
facto
igitur toro ſuperiori eo modo, quo factus fuerat inferior, facienda est ſcotia, quæ trochilus nominatur,
cum
ſuis quadris, quarum una ſupra, altera infra ſcotiam ponenda.
ita ut ex ſeptem partibus una ſuperiori,
altera
inferiori quadræ tribuatur.
Cauitas autem ab extremis partibus, ita ducenda, ut uenuſta ſit, exca-
uetq́
;
quadram inferiorem, quemadmodum in deſcriptione poſui, & ita uti columna cum ſupra baſim collo-
cata
fuerit annulus apopbygis perpendiculo eius reſpondeat, ut recte notat Philander, ne extra ſolidum proce-
dat
.
ſupra ſuperiorem torum columna collocanda, cuius ima pars apotheſis nominatur, uel apopbygis. hæc
conſtat
ex limbo quadra, uel annulo, &
quadam circinatione, uel conflexu, uel abſceſſu potius ſimili mediæ
3330 ſcotiæ, quemadmodum ſuperior columnæ pars ſuam habet apotheſim, ſimilem dimidiæ ſcotiæ ſuperiori, it a ut
ſi
utraque apotbeſis columnæ coniungeretur, ſcotiam cum ſuis quadris efficerent.
Quomodo autem ad circi-
num
iſti abſceſſus fiant, pulchrum eſt demonſtrare.
Supra illam proiecturam imi ſcapi ſcienda eſt quadra, uel
annulus
, uel liſtellum, ut dicunt Itali, uel quo alio nomine appellari gaudet, tam alta, quàm dimidium tori
ſuperioris
, bæc ſuis terminis utrinque concluſa, producenda est a parte ſuperiori dimidia ſuæ proiecturæ par-
te
, uidelicet a puncto s.
ad punctum r. & interuallum q r. transferendum est in lineas columnæ craſſi-
tudinem
claudentes, ubi t.
& ſignis t. & r. decuſſatio fiat in v. & centro v. interuallo vt fiat cir-
cinatio
&
circumflexus apopbygis. ad extremum quadræ ubi s. Itali uero quadram apopbygis, uel annulum
cimbiam
dicunt, quarum rerum exemplar, ex ſubiecta deſcriptione concipies.
444032[Figure 32]A. Plinthus, laterculus, uel lataſtrum.
B
. Torus. Stybas, rondbozel. Baſtone.
C
. ſcotia, cauetto, ſcorza, contrabozel
orbiculus
, Trochilus.
D
. Aſtragalus. talus, tondino. talon.
E
. Quadra, listello, Filetto,
F
. Apopbygis, annulus, cimbia.
E D B A C F
5550

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index