145113TERTIVS.
datur in partes ſeptem, inde trium partium torus, qui eſt in ſummo, reliquæ quatuor partes diuiden-
dæ ſunt æ qualiter, & una pars fiat cum ſuis aſtragalis, & ſupercilio ſuperior trochilus, altera pars in-
feriori trochilo relinquatur, ſed inferior major apparebit, ideo quod habebit ad extremam plinthum
proiecturam. Aſtragali faciendæ ſunt octauæ partis trochili, proiectura erit ſpiræ pars octaua, & ſex-
tadecima craſsitudinis columnæ.
33[Figure 33]A. Plinthus.dæ ſunt æ qualiter, & una pars fiat cum ſuis aſtragalis, & ſupercilio ſuperior trochilus, altera pars in-
feriori trochilo relinquatur, ſed inferior major apparebit, ideo quod habebit ad extremam plinthum
proiecturam. Aſtragali faciendæ ſunt octauæ partis trochili, proiectura erit ſpiræ pars octaua, & ſex-
tadecima craſsitudinis columnæ.
B. Torus inferior.
O. quadræ.
C. Scotia.
D. torus ſuperior.
E. quadra apophygis.
F. apophygis.
tt. craſſitudo columnæ.f x F q E D C B I K 3 a 2 1 0 b111022203330
Ionica ſpira ita deformatur, ut habeat plinthum, ſcotias duas, &
torum.
Scotiæ uero, ſeu trochili duo
ſint inter torum ſuperiorem, & plinthum, ſed inter duas ſcotias, ſint aſtragali. Aſtragali a forma ſic dicuntur,
imitantur enim oſſa illa, quæ in iuncturis colli pedis ponuntur, latine tali uocantur. Itali aſtragalos in baſi
tondinos appellant. Altitudo baſis est quemadmodum atticurgis pro dimidia columnæ craſſitudine. latitudo
eſt quaqua uerſus unius diametri, & quartæ partis, & octauæ craßitudinis, columnæ. Plinthus pro tertia
parte altitudinis ſpiræ, reliquum in ſeptem partes diuiditur, quarum tres ſuperioritoro conceduntur, reliquæ
quatuor æquas in partes ſecantur, ex quibus una ſcotiæ, ſeu trochilo ſuperiori conceditur, & ſuis astragalis,
& ſuo ſupercilio, quod eſt tanquam quadra ſuperior. altera pars datur inferiori trochilo. Aſtragali vero ex
octaua trochili parte conſtituuntur. Sed uidebitur inferior trochilus maior, quia ad extremam plinthum flecti-
tur, & flexus ille amplior, maiorem ſpeciem præſefert. Nam cum duo trochili ſint animaduertendum est,
4440 ut inferioris cauum ſuperioris, ſuperiori regulæ reſpondeat. trochilus ſuperior clauditur duabus regulis, qua-
rum ſuperior appellatur ſupercilium, inferior quadra: ſupercilium unius est partis, quadra dimidiæ tantum.
circumflectere autem trochilos oportet, quemadmodum in ſuperiori, hoc eſt Attica ſpira declaratum eſt. illud
uero pauci animaduertunt, quod Vitr. dixit. Proiectura erit ſpiræ pars octaua, & ſextadecima: nam loqui-
tur hic de proiectura partis ſuperioris ſpiræ. Aſſumitur enim columnæ craſſitudo ex qua integra primum
octaua pars ſumitur, deinde ex eadem integra ſumitur ſextadecima pars, deinde utræq́; partes coniunguntur,
& dimidium earum utrinque ponitur pro proiectura ſuperioris partis, quod æque eſt, ac ſidiceret partiendam
eſſe columnæ diametrum in partes ſexdecim, ex quibus duæ primum, deinde una ſumenda eſt, & eas ſimul com
ponere, efficient tres ex ſexdecim partibus, quas partire, & utrinque appone pro proiectura. Altuudo apo-
phygis annuli eſt pro tertia parte tori, apopbygis eodem modo formatur, quo in Atticis dictum eſt. totius au-
5550 tem ſpiræ deſcriptio infra hoc loco ponitur, atque ita Ionica baſis deformatur.
ſint inter torum ſuperiorem, & plinthum, ſed inter duas ſcotias, ſint aſtragali. Aſtragali a forma ſic dicuntur,
imitantur enim oſſa illa, quæ in iuncturis colli pedis ponuntur, latine tali uocantur. Itali aſtragalos in baſi
tondinos appellant. Altitudo baſis est quemadmodum atticurgis pro dimidia columnæ craſſitudine. latitudo
eſt quaqua uerſus unius diametri, & quartæ partis, & octauæ craßitudinis, columnæ. Plinthus pro tertia
parte altitudinis ſpiræ, reliquum in ſeptem partes diuiditur, quarum tres ſuperioritoro conceduntur, reliquæ
quatuor æquas in partes ſecantur, ex quibus una ſcotiæ, ſeu trochilo ſuperiori conceditur, & ſuis astragalis,
& ſuo ſupercilio, quod eſt tanquam quadra ſuperior. altera pars datur inferiori trochilo. Aſtragali vero ex
octaua trochili parte conſtituuntur. Sed uidebitur inferior trochilus maior, quia ad extremam plinthum flecti-
tur, & flexus ille amplior, maiorem ſpeciem præſefert. Nam cum duo trochili ſint animaduertendum est,
4440 ut inferioris cauum ſuperioris, ſuperiori regulæ reſpondeat. trochilus ſuperior clauditur duabus regulis, qua-
rum ſuperior appellatur ſupercilium, inferior quadra: ſupercilium unius est partis, quadra dimidiæ tantum.
circumflectere autem trochilos oportet, quemadmodum in ſuperiori, hoc eſt Attica ſpira declaratum eſt. illud
uero pauci animaduertunt, quod Vitr. dixit. Proiectura erit ſpiræ pars octaua, & ſextadecima: nam loqui-
tur hic de proiectura partis ſuperioris ſpiræ. Aſſumitur enim columnæ craſſitudo ex qua integra primum
octaua pars ſumitur, deinde ex eadem integra ſumitur ſextadecima pars, deinde utræq́; partes coniunguntur,
& dimidium earum utrinque ponitur pro proiectura ſuperioris partis, quod æque eſt, ac ſidiceret partiendam
eſſe columnæ diametrum in partes ſexdecim, ex quibus duæ primum, deinde una ſumenda eſt, & eas ſimul com
ponere, efficient tres ex ſexdecim partibus, quas partire, & utrinque appone pro proiectura. Altuudo apo-
phygis annuli eſt pro tertia parte tori, apopbygis eodem modo formatur, quo in Atticis dictum eſt. totius au-
5550 tem ſpiræ deſcriptio infra hoc loco ponitur, atque ita Ionica baſis deformatur.
Spiris perfectis, &
collocatis, columnæ ſunt medianæ in pronao, &
poſtico ad perpendiculum
medij centri collocandæ. Angulares autem, quæq́; e regione earum futuræ ſunt in lateribus æ dis dex-
tra, ac ſiniſtra, uti partes interiores, quæ ad parietes cellæ ſpectant ad perpendiculum latus habeant
collocatum, exteriores autem partes, (uti dictum eſt) de earum contractura. Sic enim erunt figuræ
compoſitionis ædium contracturæ iuſta ratione exactæ.
medij centri collocandæ. Angulares autem, quæq́; e regione earum futuræ ſunt in lateribus æ dis dex-
tra, ac ſiniſtra, uti partes interiores, quæ ad parietes cellæ ſpectant ad perpendiculum latus habeant
collocatum, exteriores autem partes, (uti dictum eſt) de earum contractura. Sic enim erunt figuræ
compoſitionis ædium contracturæ iuſta ratione exactæ.
Iam ad collocationem columnarum deuentum est, in qua obſeruabimus medianas columnas ad centrum
medium collocandas, ita ut ad perpendiculum circum circa reſpondeant. Angulares uero non item, ſed extra
contractæ ſint, quæ uero partem interiorem reſpiciunt, rectis lineis ad perpendiculum poſitæ ſint, quod æque
est, ac ſi diceret non eſſe columnas angulares, atque etiam laterales contrahendas parte qua ad cellam ſpe-
6660
medium collocandas, ita ut ad perpendiculum circum circa reſpondeant. Angulares uero non item, ſed extra
contractæ ſint, quæ uero partem interiorem reſpiciunt, rectis lineis ad perpendiculum poſitæ ſint, quod æque
est, ac ſi diceret non eſſe columnas angulares, atque etiam laterales contrahendas parte qua ad cellam ſpe-
6660