Vitruvius
,
De architectura libri decem
,
1567
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 412
>
141
(109)
142
(110)
143
(111)
144
(112)
145
(113)
146
(114)
147
(115)
148
(116)
149
(117)
150
(118)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 412
>
page
|<
<
(131)
of 412
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div388
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
69
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11108
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
131
"
file
="
514.01.163
"
n
="
163
"
rhead
="
QVARTVS.
"/>
phos fiunt, æque longas eſſe, quàm altas, contraq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11109
"
xml:space
="
preserve
">in angulares columnas triglyphi in extremis par-
<
lb
/>
tibus conſtituuntur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11110
"
xml:space
="
preserve
">non contra medios tetrantes. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11111
"
xml:space
="
preserve
">Ita metopæ, quæ proxime ad angulares trigly-
<
lb
/>
phos
<
unsure
/>
fiunt, non exeunt quadratæ,ſed oblongiores triglyphis dimidia latitudine. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11112
"
xml:space
="
preserve
">Atqui metopas æ qua-
<
lb
/>
les uolunt facere, intercolumnia extrema contrahunt triglyphi dimidia altitudine. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11113
"
xml:space
="
preserve
">Hoc autem ſiue in
<
lb
/>
metoparum longitudinibus, ſiue intercolumniorum contractionibus efficiatur, eſt mendoſum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11114
"
xml:space
="
preserve
">Qua-
<
lb
/>
propter antiqui euitare uiſi ſuntin ædibus ſacris Doricæ ſymmetriæ rationem.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11115
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s11116
"
xml:space
="
preserve
">Cum uelit Vitr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11117
"
xml:space
="
preserve
">rationem Doricam explicare, difficultatem quandam antiquorum Architectorum nobis
<
lb
/>
proponit, ut magis attentiores ſimus ad ea, quæ dicendaſunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11118
"
xml:space
="
preserve
">Damnabant nonnulli Doricam ſymmetriam
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.163-01
"
xlink:href
="
note-514.01.163-01a
"
xml:space
="
preserve
">01</
note
>
in ſacris ædibus, non ideo quia forma diſpliceret, uel inuenuſta eſſet, ſed quoniam triglypborum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11119
"
xml:space
="
preserve
">metoparum
<
lb
/>
diſtributio mendoſa erat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11120
"
xml:space
="
preserve
">Nos ſupra uidimus triglyphos capitibus tignorum reſponders, metopas uero inter-
<
lb
/>
tiguijs, parte quidemexteriori, nam interius, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11121
"
xml:space
="
preserve
">tigna, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11122
"
xml:space
="
preserve
">interualla tignorum lacunaria dicuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11123
"
xml:space
="
preserve
">ſi ergo
<
lb
/>
triglypbi tignorum capita, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11124
"
xml:space
="
preserve
">metopæ interualla imitantur, conſequitur impeditione triglypborum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11125
"
xml:space
="
preserve
">meto-
<
lb
/>
parum diſtributiones impedire quoque uniuerſam contignationis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11126
"
xml:space
="
preserve
">eius ornamentorum rationem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11127
"
xml:space
="
preserve
">Sed quo-
<
lb
/>
modo impediatur triglypborum diſtributio, uidetur ex eo, quod neceſſe eſt triglyphum cadere directe ad me-
<
lb
/>
dium quadræ columnæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11128
"
xml:space
="
preserve
">metopam tam altam eſſe, quàm longam. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11129
"
xml:space
="
preserve
">cum uero antiqui non animaduertiſſent ad
<
lb
/>
id, quodtriglyphi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11130
"
xml:space
="
preserve
">metopæ imitarentur, imponebant in extremis angularium columnarum partibus, non
<
lb
/>
autem in medijs, triglyphos: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11131
"
xml:space
="
preserve
">ex qua re illud fiebat, quod metopæ quadratæ non erant, ſed oblongæ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11132
"
xml:space
="
preserve
">dimidia
<
lb
/>
triglyphorum latitudine productiores. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11133
"
xml:space
="
preserve
">idq́ illis eueniebat, dum ſtuderent intercolumniorum diſtantias ſerua-
<
lb
/>
re. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11134
"
xml:space
="
preserve
">Verum quiid negligebant, quærentes tamen metopas æqualiter undique prouenire, non in ſo lido reſponden-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.163-02
"
xlink:href
="
note-514.01.163-02a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
tes triglyphos collocabant, ſed intercolumniorum ſpatia contrabebant, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11135
"
xml:space
="
preserve
">ea ſpatia ita inſeruire ſuis commo-
<
lb
/>
dis uolebant, ut ordinem intercolumniorum rationemq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11136
"
xml:space
="
preserve
">ſeruare minime poſſent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11137
"
xml:space
="
preserve
">contrahebant ergo extrema
<
lb
/>
intercolumnia dimidia triglyphi altitudine, ut æqua undique metopa proueniret, ſed hoc mendoſum erat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11138
"
xml:space
="
preserve
">Quare Doricum genus damnabant, non propter tenuitatem, aut inuenuſtam ſpeciem, ſed ob ſymmetriarum
<
lb
/>
impedimenta. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11139
"
xml:space
="
preserve
">Sed bis omnibus prouidet Vitr.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11140
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11141
"
xml:space
="
preserve
">Nos autem exponimus, uti ordo poſtulat, quemadmodum a præceptoribus accepimus;</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11142
"
xml:space
="
preserve
">uti ſi quis
<
lb
/>
uoluerit his rationibus attendens,ita ingredi, habeat proportiones explicatas, quibus emendatas, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11143
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
ſine uitijs efficere poſsit æ dium ſacrarum Dorico more perfectiones.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11144
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s11145
"
xml:space
="
preserve
">Pollicetur aptas Dorici generis ſymmetrias nobis ſe daturum Vitru. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11146
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11147
"
xml:space
="
preserve
">quemadmodum in Ionico genere
<
lb
/>
præcepta nobis dedit ſecundum ædium formas, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11148
"
xml:space
="
preserve
">intercolumniorum rationes, ita in Dorico iuxta eaſdem ſen-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.163-03
"
xlink:href
="
note-514.01.163-03a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
tentias interualla distribuit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11149
"
xml:space
="
preserve
">Verumtamen eſt, quod buiu ſmodi ratio interuallorum omnis ducitur a diſtribu-
<
lb
/>
tione triglypborum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11150
"
xml:space
="
preserve
">Quare factum est ( ut ſæpe aliàs dictum est, ) ut per rationem triglypborum intelle xerit
<
lb
/>
Doricumgenus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11151
"
xml:space
="
preserve
">Orditur ergo diſtributionem Diastyli, cuius intercolumnia tres craßitudines imi ſcapi conti-
<
lb
/>
nent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11152
"
xml:space
="
preserve
">Distribuit autem Diastylum ſecundum duas ſpecies, prostylon, ſcilicet, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11153
"
xml:space
="
preserve
">ampbiproſtylon. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11154
"
xml:space
="
preserve
">quas uero
<
lb
/>
tetraſtylinomine intelligit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11155
"
xml:space
="
preserve
">Diſtribuit quoque peripteron, quam exaſtylum uocat, nobis autem reliquas for-
<
lb
/>
mas diſtribuere permittit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11156
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11157
"
xml:space
="
preserve
">Frons æ dis Doric æ in loco quo columnæ conſtituuntur, diuidatur, ſi tetraſtylos erit, in partes ui-
<
lb
/>
ginti ſeptem, ſi hexaſtylos 42. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11158
"
xml:space
="
preserve
">ex his pars una erit modulus, qui Græce embatis dicitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11159
"
xml:space
="
preserve
">cuius mo-
<
lb
/>
duli conſtitutione rationibus efficiuntur omnis operis diſtributiones.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11160
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s11161
"
xml:space
="
preserve
">Hoc loco aduertendũ eſt maxime, quod & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11162
"
xml:space
="
preserve
">in alijs rebus nouiſſe proderit, quod quanquã diaſtyli ſpeciem hoc
<
lb
/>
loco diſtribuat, in qua trium diametrorum inter columnia collocantur, tamen distributio bæc non omnino in
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.163-04
"
xlink:href
="
note-514.01.163-04a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
Doricis reſpondet, nam intercolumnia ſunt duarum craſſitudinum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11163
"
xml:space
="
preserve
">trium e quatuor partium craßitudinis,
<
lb
/>
nec propterea boc uitium putandum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11164
"
xml:space
="
preserve
">nam cum in tertio Vitru. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11165
"
xml:space
="
preserve
">de intercolumniorum ratione diſſerit, in
<
lb
/>
omnibus formis pycnoſtyli, ſyſtyli, diaſtyli, utitur bis uerbis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11166
"
xml:space
="
preserve
">{ Interponi poteſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11167
"
xml:space
="
preserve
">poterit collocari. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11168
"
xml:space
="
preserve
">interpo-
<
lb
/>
nere poſſumus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11169
"
xml:space
="
preserve
">} Cum uero de euſtyli ſymmetria loquitur, non amplius ijs utitur loquendi modis, ſed certa
<
lb
/>
præceptione dicit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11170
"
xml:space
="
preserve
">{ Reddenda nunc eſt euſtyli ratio, quæ maxime probabilis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11171
"
xml:space
="
preserve
">ad uſum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11172
"
xml:space
="
preserve
">ad ſpeciem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11173
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
ad firmitatem, rationes habet explicatas. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11174
"
xml:space
="
preserve
">namque facienda ſunt in interuallis ſpatia duarum columnarum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11175
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
quartæ partis columnæ craſsitudinis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11176
"
xml:space
="
preserve
">} Hæc dixi, ut animaduertamus, non eſſe neceſſe omnino duarum, aut
<
lb
/>
trium columnarum interualla fieri, ſed ſatis eſſe terminos oſtendiſſe, ultra quos forma illa non conſiſtit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11177
"
xml:space
="
preserve
">Cæte-
<
lb
/>
rum non eſt prætereundum; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11178
"
xml:space
="
preserve
">quod in angulis dimidiæ metopæ ponuntur, ſed non omnino dimidiæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11179
"
xml:space
="
preserve
">nam Vitru.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11180
"
xml:space
="
preserve
">eas ſemimodulo metiri dixit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11181
"
xml:space
="
preserve
">dimidius autem modulus eſt tertia pars metopæ, ideo dicuntur ſemitopia, quem-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.163-05
"
xlink:href
="
note-514.01.163-05a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
admodum dicimus ſemiuocales, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11182
"
xml:space
="
preserve
">ſemitonos. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11183
"
xml:space
="
preserve
">nam ſemiuocalis non eſt dimidia uocalis, nec ſemitonus dimidium
<
lb
/>
toni præciſi; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11184
"
xml:space
="
preserve
">ſed ita dicitur, quia inter extrema collocatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11185
"
xml:space
="
preserve
">infra uero ſemitriglyphos in angulis poni dixit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11186
"
xml:space
="
preserve
">Sunt
<
lb
/>
autem præciſe ſemitriglyphi, quare & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11187
"
xml:space
="
preserve
">hoc ad illud fecit, ut ſemimetopia eo modo intelligamus,quo distum est.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11188
"
xml:space
="
preserve
">Ex qua re oritur illud frontem tetraſtyli in partes 27. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11189
"
xml:space
="
preserve
">pariendam eſſe. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11190
"
xml:space
="
preserve
">Frontem uero bexaſtyli in quadra-
<
lb
/>
ginta duas, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11191
"
xml:space
="
preserve
">eadem regula octaſtylum,& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11192
"
xml:space
="
preserve
">decastylum diſtribuere poſſemus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11193
"
xml:space
="
preserve
">nos nudos triglyphos, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11194
"
xml:space
="
preserve
">inter-
<
lb
/>
columnia in deſcriptione hoc loco collocauimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11195
"
xml:space
="
preserve
">A. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11196
"
xml:space
="
preserve
">Diastylos quatuor columnarum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11197
"
xml:space
="
preserve
">B. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11198
"
xml:space
="
preserve
">diastylos ſex co-
<
lb
/>
lumnarum, id eſt modulus qui Grace embatis quaſi ingreſſor dicitnr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11199
"
xml:space
="
preserve
">ingreditur enim in menſurandis partibus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11200
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11201
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Crassitvdo</
emph
>
columnarum erit duorum modulorum altitudo cum capitulo I4. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11202
"
xml:space
="
preserve
">Capituli craſ-
<
lb
/>
fitudo unius moduli, latitudo duorum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11203
"
xml:space
="
preserve
">moduli ſextæ partis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11204
"
xml:space
="
preserve
">Craſsitudo capituli diuidaturin partes
<
lb
/>
tres, e quibus una plinthus cum cymatio fiat, altera echinus cum annulis, tertia hypotrachelion.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11205
"
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.163-06
"
xlink:href
="
note-514.01.163-06a
"
xml:space
="
preserve
">60</
note
>
</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>