Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[51] P. Corona.o. Aſtragalus lesbi.C. cymatium Doricum.N. Hy-perthyrum.K. cymatium.F. Aſtragalus.IONICDORICCORINTH D P A O O C N P e C k H F R S L V K S T I
[52] Tuſcanici capituli partes.E. Abacus.F. Echinus.G. Annulus.H I K L. Hypotrachelium cum Apophygi.f a q. ſpatia centrorum.A B C. partes ſpiræ quibus in ueſtigio pariter A B C. reſpondet.A. Apopbygis.B. Torus.C. Plinthus. M E F q G H I k L h d C b a e D A a B C C B A A B C
[Figure 53]
[54] TVSCAN AE AEDIS COMPOSIT AE DISPOSITIO.
[Figure 55]
[56] a 4 3 2 1 o
[57] b 3 d e 2 1 f c a
[58] Ichnographia, orthographia, & ſchiographia œdis peripterœ.
[59] FRABES COMPACTILES.
[60] Figura apponenda erat in fine primi capitis huius libri.e c g a d b h h f
[61] FORI DESCRIPTIO.Z. euria.C. Platea ante carceres.D. platea ante ærarium.G. Eaſilica. G D B C
[62] SCIOGRATHI@B
[63] @SILIC AE
[64] ICHNOGRAPHIABASILIC AE
[65] Lateris Laſilicæ orthographia, cuius ſignum A, cum ſigno B præcedentis diagrammatis coniungendum.A
[66] Veſtigium Baſilicæ A. ædisAuguſtæ B. pronaum C.Tribunal D. Baſilicæ pa-ries E, F, G, H. Aedisparies I, K L, M. pa-rastatæ poſt columnas N. I K D 15 @ ped 46 B L M C E H * n n n pedes 60 *@20 * * * pedes cxx * F G
[67] In orthog ra-phia uero columnæ I, paraſta-tæ 20, pedum,2. prima porti-cus contignatio3. ſuperiores paraſtatæ 18. pe-dum 4. trabescantherium ſu-stinentes tectiporticus, quæ eſtinferior teſtudini5. columnæ e-rant Corinthiæ,trabes ex tribustignis bipedali-bus compactæ e-piſtylij loco poſi-tæ 6, pilæ tri-bus pedibus al-tæ, quaternisquoquo uerſuslatæ loco Zophori 7, aliæ tra-bes euerganeæcoronicis loco æ-diſicium præcin-gentes 8, pa-ries porticus circa baſilicam 9,pluteum primæporticus conti-gnationis 10.Lumina, o, tectaconſpiciuntur. 1 0 1 10 0 8 7 6 1 4 2 5 3
[68] HARMONICVM.dieſisdieſisditonus.
[69] CHROMATICVM.bemiton.bemiton.trihemit.
[70] DIATONICVM.hemiton.tonustonus.
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
< >
page |< < (131) of 412 > >|
Cum uelit Vitr. rationem Doricam explicare, difficultatem quandam antiquorum Architectorum nobis
proponit
, ut magis attentiores ſimus ad ea, quæ dicendaſunt.
Damnabant nonnulli Doricam ſymmetriam
1101 in ſacris ædibus, non ideo quia forma diſpliceret, uel inuenuſta eſſet, ſed quoniam triglypborum, &
metoparum
diſtributio
mendoſa erat.
Nos ſupra uidimus triglyphos capitibus tignorum reſponders, metopas uero inter-
tiguijs
, parte quidemexteriori, nam interius, &
tigna, & interualla tignorum lacunaria dicuntur. ſi ergo
triglypbi
tignorum capita, &
metopæ interualla imitantur, conſequitur impeditione triglypborum, & meto-
parum
diſtributiones impedire quoque uniuerſam contignationis, &
eius ornamentorum rationem. Sed quo-
modo
impediatur triglypborum diſtributio, uidetur ex eo, quod neceſſe eſt triglyphum cadere directe ad me-
dium
quadræ columnæ, &
metopam tam altam eſſe, quàm longam. cum uero antiqui non animaduertiſſent ad
id
, quodtriglyphi, &
metopæ imitarentur, imponebant in extremis angularium columnarum partibus, non
autem
in medijs, triglyphos:
ex qua re illud fiebat, quod metopæ quadratæ non erant, ſed oblongæ, & dimidia
triglyphorum
latitudine productiores.
idq́ illis eueniebat, dum ſtuderent intercolumniorum diſtantias ſerua-
re
.
Verum quiid negligebant, quærentes tamen metopas æqualiter undique prouenire, non in ſo lido reſponden-
2220 tes triglyphos collocabant, ſed intercolumniorum ſpatia contrabebant, &
ea ſpatia ita inſeruire ſuis commo-
dis
uolebant, ut ordinem intercolumniorum rationemq́;
ſeruare minime poſſent. contrahebant ergo extrema
intercolumnia
dimidia triglyphi altitudine, ut æqua undique metopa proueniret, ſed hoc mendoſum erat.
Quare Doricum genus damnabant, non propter tenuitatem, aut inuenuſtam ſpeciem, ſed ob ſymmetriarum
impedimenta
.
Sed bis omnibus prouidet Vitr.
Hoc loco aduertendũ eſt maxime, quod & in alijs rebus nouiſſe proderit, quod quanquã diaſtyli ſpeciem hoc
loco
diſtribuat, in qua trium diametrorum inter columnia collocantur, tamen distributio bæc non omnino in
4440 Doricis reſpondet, nam intercolumnia ſunt duarum craſſitudinum, &
trium e quatuor partium craßitudinis,
nec
propterea boc uitium putandum eſt.
nam cum in tertio Vitru. de intercolumniorum ratione diſſerit, in
omnibus
formis pycnoſtyli, ſyſtyli, diaſtyli, utitur bis uerbis.
{ Interponi poteſt. poterit collocari. interpo-
nere
poſſumus.
} Cum uero de euſtyli ſymmetria loquitur, non amplius ijs utitur loquendi modis, ſed certa
præceptione
dicit.
{ Reddenda nunc eſt euſtyli ratio, quæ maxime probabilis, & ad uſum, & ad ſpeciem, &
ad
firmitatem, rationes habet explicatas.
namque facienda ſunt in interuallis ſpatia duarum columnarum, &
quartæ
partis columnæ craſsitudinis.
} Hæc dixi, ut animaduertamus, non eſſe neceſſe omnino duarum, aut
trium
columnarum interualla fieri, ſed ſatis eſſe terminos oſtendiſſe, ultra quos forma illa non conſiſtit.
Cæte-
rum
non eſt prætereundum;
quod in angulis dimidiæ metopæ ponuntur, ſed non omnino dimidiæ. nam Vitru.
eas ſemimodulo metiri dixit. dimidius autem modulus eſt tertia pars metopæ, ideo dicuntur ſemitopia, quem-
5550 admodum dicimus ſemiuocales, &
ſemitonos. nam ſemiuocalis non eſt dimidia uocalis, nec ſemitonus dimidium
toni
præciſi;
ſed ita dicitur, quia inter extrema collocatur. infra uero ſemitriglyphos in angulis poni dixit. Sunt
autem
præciſe ſemitriglyphi, quare &
hoc ad illud fecit, ut ſemimetopia eo modo intelligamus,quo distum est.
Ex qua re oritur illud frontem tetraſtyli in partes 27. pariendam eſſe. Frontem uero bexaſtyli in quadra-
ginta
duas, &
eadem regula octaſtylum,& decastylum diſtribuere poſſemus. nos nudos triglyphos, & inter-
columnia
in deſcriptione hoc loco collocauimus.
A. Diastylos quatuor columnarum. B. diastylos ſex co-
lumnarum
, id eſt modulus qui Grace embatis quaſi ingreſſor dicitnr.
ingreditur enim in menſurandis partibus.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index