Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[21] Frons a posticoA. potest accommodari, ut ex proſtylo fiat ampbyprostylos.C. Columnæcontra antas.D. Columnæ in verſuris.F. Fastigium.G. Valuæ. F G C D C A C C D
[22] E. Posticum.D. Frons.F. pronaum dicitur.G. alæ, & ambulatio.H. Cella.I. Portæ.L. Parietes. E G I G L H L I P D
[23] ORTHOGRAPHIA TERIPTEROS.
[24] VESTIGIVM DIPTEROS.PIANTA ICHN OGRAPHIAPRONAO
[25] I. Orthographia.O. Sciographia dipteros. I O
[26] A. Ara. B. C. ſpatium ſine tecto. D. Valuarum locus in proao, & poſtico. e. colum-næinferiores ſupra quas aliæ columnæ f. g. duplex ordo columnarum extra parietes cellæ.H. pronaum uel posticum. I. loca ſtatuarum. L. Gradus. A B C f g e e e e D H L
[27] ORTOGRAPHIA HYTETHROS.
[Figure 28]
[29] VESTIGIVM TEMPLI CVM PODIO.
[30] LATVS TEMPII CVM PODIO.
[31] FRONS TEMPLI CVM PODIO.
[32] A. Plinthus, laterculus, uel lataſtrum.B. Torus. Stybas, rondbozel. Baſtone.C. ſcotia, cauetto, ſcorza, contrabozel orbiculus, Trochilus.D. Aſtragalus. talus, tondino. talon.E. Quadra, listello, Filetto,F. Apopbygis, annulus, cimbia. E D B A C F
[33] A. Plinthus.B. Torus inferior.O. quadræ.C. Scotia.D. torus ſuperior.E. quadra apophygis.F. apophygis.tt. craſſitudo columnæ. f x F q E D C B I K 3 a 2 1 0 b
[34] A. plinthus.B. ſcotia inferior.B. ſcotia ſuperior.C. torus.D. quadra apophygis.o. centrum apophygis.f. Signum ubi decuſſatio facienda.2. ſupercilium.3 aſtragali. f c b a D C B B A 2
[35] A. abacus.B. quadra abaci.C. latitudo uolutæ.D. canalis.E. cymatium.F. Aſtragalus.G H. Apotbeſis. α ρ ϊ b c οα 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ρo p q hh d 1 2 4 3 1 2 4 3 m d @ x X @ dA B C D E F G H
[36] e b d f c a
[Figure 37]
[38] A. Trabs, epiſtylium.1. prima faſcia.2. ſecunda faſcia.3. Tertia faſcia.B. cymatium epistylij.C. Zopborus puluinatus.D. cymatium zophori.E. Denticulus.O. Interſectio.F. cymatium denticuli.G. corona.L. Faſtigium.K. tympanum.I. Acroteria.H. ſtmæ. L H g F P E D O D B 3 A 2 1
[Figure 39]
[40] ſi fuerinf commoda ſpacia,.b. coſumen. a. canfenTignorum ca:Pifa ſupra frabem ef frabs ſupra coſumnasſiampſiora ſunt spaciaC. Capteol@ I. AssereſA. ſunt Cantherij.B. Columen.Vbi Hero ampla ſunt ſpatia.C. capreoli.I. Aſſeres.O. Templa.Integra hæc compoſitio, tectum nominatur. a a a a D a a a a c c c c c c c
[41] A B
[42] ... adiectio.G. H. abacus.G. cymatium.I. echinus.K. annuli.L. hypotrachelium.M. aſtragalus.N. apotheſis. S R Q P O G H I K L M N F E D C B A
[43] A. epiſtylium.B. Guttæ.C. regulaD. faſcia.E. femur.F. Canalis.G. Me-topa.H. ſemimetopa.F. E. triglyphus.I. capitulum triglyphi.K. cymatium.L. corona.M. cymatium coronæ.N. tympanum.O P Q. partes faſtigij, quæ reſpon-dent partibus coronæ.R. ſima.S. Acroterium. S R Q P O N M L K I H q F E D C B A
[44] a tilg@iftb metopęmodſusodiaſtiſoſ.tetraſti@oſdiaſtiloſmodolo@exaſtiſo@Striarum modus. c.Centrum quadrati. a.ſiſtiſoſ modvcxaſtilosſiſtiloſtetraſtiloſ b a b a b a a c c c c a a
[45] ICHNOGRAPHIA PROSTRLOS.
[46] ORTHOGRAPHIA PROSTRLOS.
[47] FIGVRA EXA STTLI DORICI.
[48] A B. altitudo ad lacunaria.C. D. luminis altitudo.C. E. luminis latitudo inferior.D F. ſuperior luminis latitudo.C. G. craſſitudo antepagmentorum inferior.D. H. craſſitudo antepagmentorũ ſuperior.I. Supercilium.K. cymatium.M. antepagmentũ.N. hyperthy-ron.O. cymatium Doricum.P. corona plana cum cymatio.Q R. altitudo antepagmenti.S. Tympanum.T. impagines.V. ſcapi cardinales.X. impagines.r. Z. cymatia. A P N K I F D H V Q M Y S T S X E C B R G
[49] I. Corona.f. Ancones.d. hyperthyron.c. folium.e. cymatia.I E. ſcapusg. cymatium.h. replum.A B. Altitudo ad lacunaria.D. corona.G. by-perthyron.H. cymatium.I. prima corſa.K. ſecunda corſa.L. Tertia corſa.M. Tympana.N. impagines.O. ſcapi.C. hyperthyron. r d f e D C C I o o N N g G M M H g N N L K M M I E B
[50] A. corona.O. cymatium Lesbium.P. cymatium Doricum.Q. Hyperthyron.R. Cyma-tium antepagmentorum.S. Aſtragali.T. Prima faſcia.S. ſecunda faſcia.V. Tertia faſcia.X X. ſcapus.Y. cymatium.Z. replum.I. Tympanum.K K. impages. A O p Q R Q X s Q s R s V I s T I I I I K K I I X
< >
page |< < (177) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div469" type="section" level="2" n="80">
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s13635" xml:space="preserve">
                <pb o="177" file="514.01.209" n="209" rhead="QVINTVS."/>
              ditq́ per eoſdem gradus, primum tetrachordum complectens, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13636" xml:space="preserve">iſte p rogreſſus eſt a dieſi ad dieſim, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13637" xml:space="preserve">ad
                <lb/>
              ditonum in ſuis interuallis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13638" xml:space="preserve">hoc loco dieſis eſt dimidium minoris hemitonij proueniens a diuiſione differentiæ
                <lb/>
              extremorum ſuæ habitudinis, ita ut maior pars acutiorem, minor grauiorem teneat. </s>
              <s xml:id="echoid-s13639" xml:space="preserve">Dieſis Græce quoque
                <lb/>
              tetartemoria dicitur, ideo Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s13640" xml:space="preserve">dieſim quartam toni partem dixit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13641" xml:space="preserve">in hemitonio duas dieſes eſſe affirmat.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s13642" xml:space="preserve">exemplum dieſeos, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13643" xml:space="preserve">hemitonij minoris eſt hoc. </s>
              <s xml:id="echoid-s13644" xml:space="preserve">tredecim eſt habitudo extremorum hemitonij minoris, nam
                <lb/>
              hemitonium minus his numeris constat 256, 243, quorum differentia ſunt tredecim, qui numerus in duas
                <lb/>
              ſecatur partes, quarum alter a miior eſt ſeptenario concluſa, altera minor ſenario collecta, maior ad acutio-
                <lb/>
              rem, minor ad grauiorem partem collocatur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13645" xml:space="preserve">Ecceigitur quam breuia ſunt interualla harmonici tetrachordi,
                <lb/>
              quæ uix poſſunt ratione moderari, ne dum ſenſibus comprehendi, ideo alius color, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13646" xml:space="preserve">forma huius generis non
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.209-01" xlink:href="note-514.01.209-01a" xml:space="preserve">10</note>
              habetur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13647" xml:space="preserve">Sed cur dieſis accipitur pro hemitonio minori, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13648" xml:space="preserve">non pro hemitonio maiori? </s>
              <s xml:id="echoid-s13649" xml:space="preserve">An quia tetrachordi
                <lb/>
              commenſus est diateſſaron conſonantia, quæ duobus conſtat tonis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13650" xml:space="preserve">hemitonio minori. </s>
              <s xml:id="echoid-s13651" xml:space="preserve">Tetrachordum chro-
                <lb/>
              maticum temperatur interuallis, quæ dieſin, apotomen, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13652" xml:space="preserve">ſeſquitonum, uel trihemitonium continent. </s>
              <s xml:id="echoid-s13653" xml:space="preserve">habet
                <lb/>
              enim latiorainterualla, quàm harmonia, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13654" xml:space="preserve">ideo diuerſis coloribus deſignari poteſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13655" xml:space="preserve">in primo, qui molliori
                <lb/>
              chromatico datur, ſcandimus a ſeſquiuigeſima ſeptima per ſeſquiquartam decimam ad ſeſquiquintam pro-
                <lb/>
              portionem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13656" xml:space="preserve">contrario modo deſcendimus, ita tamen ut extremi tetrachordi gradus ſeſquitertiam, hoc est
                <lb/>
              diateſſaron reddant, imo nec aliam queunt reddere, dum per ea interualla progredimur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13657" xml:space="preserve">Molle autem uoca-
                <lb/>
              tur, quoniam mutabile querulum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13658" xml:space="preserve">affectibus plenum eſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13659" xml:space="preserve">in ſecundo colore dicti generis acutior tempera-
                <lb/>
              tura eſt ea, quæ a ſeſquiuigeſimaprima per ſeſquiundecimam ad ſeſquiſextam progreditur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13660" xml:space="preserve">hoc quoque loco
                <lb/>
              ſecundo huiuſmodi colore, qui ſintoni chromatici eſt proprius, diateſſaron quoque colligitur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13661" xml:space="preserve">Vocatur autem
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.209-02" xlink:href="note-514.01.209-02a" xml:space="preserve">20</note>
              color is ſintonus ſi ad mollem comparatur, minus enim mutabilis, minus querulus, minus eſt affectibus. </s>
              <s xml:id="echoid-s13662" xml:space="preserve">aptus.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s13663" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s13664" xml:space="preserve">hoc quoque loco eſt, quod cõſideremus quanti refert ordinationes, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13665" xml:space="preserve">ſcalas aptare rerum qualitatibus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13666" xml:space="preserve">
                <lb/>
              naturis conuenientes. </s>
              <s xml:id="echoid-s13667" xml:space="preserve">Sequitur diatonici generis tetrachordum, hoc quia maioribus constat interuallis, multis
                <lb/>
              modis collocari poteſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13668" xml:space="preserve">Q
                <unsure/>
              nque igitur eius generis colores habentur. </s>
              <s xml:id="echoid-s13669" xml:space="preserve">mollis, intentior, temperatus, ſintonus,
                <lb/>
              diatonus, in primo, qui mollior, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13670" xml:space="preserve">remiſſior eſt agrauiori parte a ſeſquiſeptima per ſeſquinonam ad ſeſquiui-
                <lb/>
              geſimam ſcandit. </s>
              <s xml:id="echoid-s13671" xml:space="preserve">Vocaturq; </s>
              <s xml:id="echoid-s13672" xml:space="preserve">mollis, quoniam inter buius generis colores cæteris temperatiorem habitum re-
                <lb/>
              fert. </s>
              <s xml:id="echoid-s13673" xml:space="preserve">In ſecundo uero colore, qui intenſior eſt a ſeſquiuigeſima ſeptima per ſeſquiſeptimam ad ſeſquioctauam
                <lb/>
              tranſit. </s>
              <s xml:id="echoid-s13674" xml:space="preserve">uocaturq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s13675" xml:space="preserve">mollis intentus; </s>
              <s xml:id="echoid-s13676" xml:space="preserve">quoniam medium est inter mollem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13677" xml:space="preserve">eum, de quo mox dicemus. </s>
              <s xml:id="echoid-s13678" xml:space="preserve">Tertius
                <lb/>
              color eſt cum uox a parte grauiori primigradus ad ſecundum ſcandit, ſeſquiundecima comparatione, inde
                <lb/>
              ad tertium effertur ſeſquidecima, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13679" xml:space="preserve">tandem quarto loco ſeſquin ona conſiſtit, diateſſaron perſiciens. </s>
              <s xml:id="echoid-s13680" xml:space="preserve">Quis</s>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">30</note>
            <figure number="72">
              <description xml:id="echoid-description41" xml:space="preserve">Harmoni cum</description>
              <variables xml:id="echoid-variables42" xml:space="preserve">92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368</variables>
            </figure>
            <figure number="73">
              <description xml:id="echoid-description42" xml:space="preserve">chrona molle</description>
              <variables xml:id="echoid-variables43" xml:space="preserve">70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280</variables>
            </figure>
            <figure number="74">
              <description xml:id="echoid-description43" xml:space="preserve">Chromat non languid.</description>
              <variables xml:id="echoid-variables44" xml:space="preserve">22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88</variables>
            </figure>
            <figure number="75">
              <description xml:id="echoid-description44" xml:space="preserve">Diatonic nolle</description>
              <variables xml:id="echoid-variables45" xml:space="preserve">21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84</variables>
            </figure>
            <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
            <figure number="76">
              <description xml:id="echoid-description45" xml:space="preserve">Molle inten tum</description>
              <variables xml:id="echoid-variables46" xml:space="preserve">56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 1
                <unsure/>
              68 189 216 224</variables>
            </figure>
            <figure number="77">
              <description xml:id="echoid-description46" xml:space="preserve">Aquale</description>
              <variables xml:id="echoid-variables47" xml:space="preserve">3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9
                <unsure/>
              10 11 12</variables>
            </figure>
            <figure number="78">
              <description xml:id="echoid-description47" xml:space="preserve">Sintonu</description>
              <variables xml:id="echoid-variables48" xml:space="preserve">24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96</variables>
            </figure>
            <figure number="79">
              <description xml:id="echoid-description48" xml:space="preserve">Diatoni
                <unsure/>
                <lb/>
              hem</description>
              <variables xml:id="echoid-variables49" xml:space="preserve">64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286</variables>
            </figure>
            <note position="left" xml:space="preserve">50</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s13681" xml:space="preserve">uero eſt, quinon uideat, quam temperato greſſu, quàm moderata aſcenſione figura huius generis aptetur, tri-
                <lb/>
              bus continuatis proportionibus, id eſt ſeſquiundecima, ſeſquidecima, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13682" xml:space="preserve">ſeſquinona progrediens, ideo tempe-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.209-06" xlink:href="note-514.01.209-06a" xml:space="preserve">60</note>
              </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>