Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
[81] Diateſſ. Diapente Diat. Diat. Diat.meseSumma regio diatonimedia regio chrom.Ima regio bannonproslamua nomenos Lycanosmeſonparanete ſymemenõparanete di ezeugmenõparanete hyperboleõparameſe parhypate hypateon parhypate meſon Trite ſynne menonTrite dieze ugmenonTrite hy-perboleonHypate meſon. Meſenete ſynne-menon parameſenete diezeu gmenon nete hyper-boleon.
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[87] @ESTIGIVM THEATRI GRAECORVM.P D E B R
[88] I. Laconicum.H. Tepidarium.K. Frigidarium.L. Labrum.I. Fistulæ vaporarie. L K h I
[89] a. Frigidarium.b. Tepidarium.C. caldarium.e. Laconicum.d. clypeus æneus.f. Tepidarium.g. frigidarium.i. fistulæ uaporariæ d g f e a b c
[90] VESTIGIVM PALAESTRAE.A. Ephœbeum.B. coriceum.C. conis̃terium.D. frigida lauatio.E. elæotheſium.F. frigidarium.G. propignæus.H. concamerata ſudatio.I. Laconicum.K. calda la-uatio.#L. porticus exterior.M. duplex porticus ad ſeptentrionem.N. porticus ubi athletæ exercebantur xyſtos dicta.O. platanones.P. hypethræ ambulationes, ubi æstate exercebantur athletæ.Q. ſtadium, in quo ſpectabantur athletæ.†. oriens.O. Auſter.P. occidens.♐. Septentrio.I. I. I. I. stationes. reliqua ſunt exedræ, & ſcholæ. cum periſtylijs. O N P L D C B A E F G H K M O
[91] A. Templum diui Marci.B. Turris diui Marci.C. Duæ columne.D. Forum diui ’Marci.E. D. Geminianus.F. D. Moyſes.G. D. Baſſus.H. D. Theodorus.I. D. Zacharias.K. D. Ioan. embracora.L. D. Martinus.M. D. Dominicus.N. D. Antonius.O. D. Petrus.P. D. Daniel.Q. D. Donatus.R. Dogana.S. Nauale.T. D. Cœleſtis.V. D. Franciſcus.X. D. Io. & Paulus.Y. D. Laurentius.Z. D. Seuerus.a. D. Marina.b. D. Cantianus.c. D. Apoſtoli.d. Crucigeri.e. D. Sophia.f. D. Maria ab hortis.g. D. Iob.h. S. Crux.i. D. Margarita.k. Magna domus Franciſcanorum.l. D. Paulus.m. D. Auguſtinus.n. D. Agatha.o. D. Maria mater domini.p. D. Caßiani.q. D. Matthia.r. D. Iacobus in riuo alto.ΔΔΔ. Magnus canalis.ſ. Forum riui alti.t. Pons riui alti.@. D. Maria Iubanica.x. D. Stephanus.y. Templum charitatis.Z. D. Gregorius. TRAMONTANAPONENTELEVANTE
[92] B G F M A H I N E C D
[93] A. tetrastylon cauum ædium.F. cellæ F A FF A F
[94] B. Tuſcanicum cauum ædium.E. cellæ.D. interpenſiua. E B E
[95] D D E B E
[96] C. diſpluuiatum.G. cellæ. G C G
[97] G C G
[98] D. cauædium teſtudinatum.M. cellæ.P. lumen. M D MM D P M
[99] O. cauum ædium.P. alæ.Q. uiridaria.T. ueſtibulum.Z. baſilica.r. tablinum. Z Y Q Q O Q Q T
[Figure 100]
< >
page |< < (180) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div469" type="section" level="2" n="80">
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s13884" xml:space="preserve">
                <pb o="180" file="514.01.212" n="212" rhead="LIBER"/>
              tuor partibus eorum ſcalam diuidunt, grauioribus ſonitibus primam dantes, baſſum uocant: </s>
              <s xml:id="echoid-s13885" xml:space="preserve">ſecundam, teno-
                <lb/>
              rem: </s>
              <s xml:id="echoid-s13886" xml:space="preserve">tertiam, altum, quartam, ſopranum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13887" xml:space="preserve">ita diuerſa reſpicientes idem proferunt, quod antiqui, ſed diuerſis
                <lb/>
              nominibus. </s>
              <s xml:id="echoid-s13888" xml:space="preserve">per baſſum itaque tetrachordum hypaton intelligunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13889" xml:space="preserve">per tenorem tetrachordum mediarum, per
                <lb/>
              altum tetrachordum diſiunctarum, per ſopranum tetrachordum excellentium intelligunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13890" xml:space="preserve">Verum non tam
                <lb/>
              aperte exprimunt antiquorum mentem. </s>
              <s xml:id="echoid-s13891" xml:space="preserve">tribus enim conſtitutionibus ſcalam temperant, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13892" xml:space="preserve">ſingulis plures gra
                <lb/>
              dus attribuunt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13893" xml:space="preserve">initia earum constitutionum claues appellant, quia tanquam claues aperiunt certas & </s>
              <s xml:id="echoid-s13894" xml:space="preserve">ter
                <lb/>
              minatas modulationes, unde & </s>
              <s xml:id="echoid-s13895" xml:space="preserve">notulas quibus utuntur claues etiam nominarunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s13896" xml:space="preserve">Deſignant claues his literis
                <lb/>
              a, b, c, d, e, f, g, Ex clauibus al as graues, alias medias, alias acutas faciunt, graues intelligunt, quæ
                <lb/>
              graui, et remiſſa uoce canũtur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13897" xml:space="preserve">baſſi claues nominãtur, et modulatio, quæ fit per eas, baſſus uocatur, Octo ſunt
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.212-01" xlink:href="note-514.01.212-01a" xml:space="preserve">10</note>
              his elementis deſignatæ, T, A, B, C, D, E, F, G, Mediæ ita appellantur, quoniam uocem quærunt inter
                <lb/>
              grauem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13898" xml:space="preserve">acutam, quas in tenore, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13899" xml:space="preserve">alto audiri ſolemus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13900" xml:space="preserve">ſeptem ſunt hoc modo minoribus elementis nota-
                <lb/>
              tæ a, b, c, d, e, f, g, Acutæ ſunt, quæ elatiori, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13901" xml:space="preserve">acutiori uoce exprimuntur, et ſunt quinque minoribus,
                <lb/>
              ſed duplicibus notulis ſormatæ, aa, bb, cc, dd, ee. </s>
              <s xml:id="echoid-s13902" xml:space="preserve">Hæc uolui dixiſſe, ut cognoſceretur diuerſa ratione no
                <lb/>
              mina rebus imponi; </s>
              <s xml:id="echoid-s13903" xml:space="preserve">Antiquosq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s13904" xml:space="preserve">ad 15. </s>
              <s xml:id="echoid-s13905" xml:space="preserve">perfectam ſymphoniam, quam diapaſon uocant, peruenire iudicarunt;
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s13906" xml:space="preserve">Noſtri ad 22. </s>
              <s xml:id="echoid-s13907" xml:space="preserve">gradus ſcandentes organorum rationem habuere. </s>
              <s xml:id="echoid-s13908" xml:space="preserve">Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s13909" xml:space="preserve">decem & </s>
              <s xml:id="echoid-s13910" xml:space="preserve">octo ſonitus poſuit ratione
                <lb/>
              tetrachordorum compoſilionis, de quibus poſtea dicturus eſt.</s>
              <s xml:id="echoid-s13911" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s13912" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Sonitvs</emph>
              , qui Græci phthongi dicuntur, in uno quoque genere ſunt decem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13913" xml:space="preserve">octo, e quibus octo
                <lb/>
              ſunt in tribus generibus perpetui, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13914" xml:space="preserve">ſtantes. </s>
              <s xml:id="echoid-s13915" xml:space="preserve">reliqui decem cum communiter modulantur, ſunt ua-
                <lb/>
              gantes. </s>
              <s xml:id="echoid-s13916" xml:space="preserve">Stantes autem ſunt, qui inter mobiles interpoſiti tetrachordi continent coniunctionem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13917" xml:space="preserve">è
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.212-02" xlink:href="note-514.01.212-02a" xml:space="preserve">20</note>
              generum diſcriminibus ſuis finibus ſunt permanentes. </s>
              <s xml:id="echoid-s13918" xml:space="preserve">Appellantur autem ſic. </s>
              <s xml:id="echoid-s13919" xml:space="preserve">proslambanomenos,
                <lb/>
              hypate hypaton, hypate meſon, meſe, nete ſynemmenon, parameſe, nete diezeugmenon, nete hyper-
                <lb/>
              boleon. </s>
              <s xml:id="echoid-s13920" xml:space="preserve">Mobiles autem ſunt qui in tetrachordo inter immotos diſpoſiti, in generibus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s13921" xml:space="preserve">locis loca
                <lb/>
              mutant. </s>
              <s xml:id="echoid-s13922" xml:space="preserve">Vocabula autem habent hæc, Parhy pate hypaton, lycanos hypaton, parhypate meſon, lyca-
                <lb/>
              nos meſon, trite ſinemmenon, paranete ſynemmenon, trite diezeugmenon, paranete diezeugmenon,
                <lb/>
              triti hyperboleon, paranete hyperboleon.</s>
              <s xml:id="echoid-s13923" xml:space="preserve"/>
            </p>
          </div>
          <div xml:id="echoid-div482" type="section" level="2" n="81">
            <head xml:id="echoid-head84" style="it" xml:space="preserve">Sequens diagramma ostendit, quæ hactenus a Vitruuio, & a nobis dicta ſunt.</head>
            <note style="it" position="right" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ## Armonicum # ## Chromaticum # ## Diatonicum.
              <lb/>
            Stans.
              <lb/>
            # Tonus. # Tonus. # Tonus. # Proslambanomenos # A.re
              <lb/>
            Stans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Hemitoniũ lyc. # Hyate Hypaton
              <unsure/>
            . # b.mi.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Tonus. # Parypate Hypaton. # c.fa.ut.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Ditonus. # Trihemitonium. # Tonus. # Lychanos uel ditonohypaton. # D.ſol.re.
              <lb/>
            Stans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Hemitonium. # Hypate meſon. # E.la.mi.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Tonus. # Perhypate meſon. # F.fa.ut.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Ditonus. # Trihemitonium. # Tonus. # Lychanos uel diatonos meſon. # G.ſol.re ut.
              <lb/>
            Stans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Hemitonium. # Meſe. # a.la. mi.re.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Tonus. # Trile ſynimenon. # b.fa.b.mi.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Ditonus. # Trihemitonium. # Tonus. # Paranete ſynimenon. # c.ſol.fa.
              <lb/>
            Stans.
              <lb/>
            # Tonus. # Tonus. # Tonus. # Nete ſynimenon. # d.la ſol.
              <lb/>
            Stans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Hemitonium. # Parameſe # B.fa.b.mi.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Dieſis.# Hemitonium. # Tonus. # Trite diezeugmenon. # C.ſol.fa.ut.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Ditonus. # Trihemitonium. # Tonus. # Paranete diezeug. # D.la.ſol.re.
              <lb/>
            Stans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Hemitonium. # Nete diezeug. # E.la.mi.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Dieſis. # Hemitonium. # Tonus. # Trite hyperboleon. # F.fa.ut.
              <lb/>
            Vagans.
              <lb/>
            # Ditonus. # Trihemitonium. # Tonus. # Paranete hyperb. # G.ſol.re.ut.
              <lb/>
            Stans.
              <lb/>
            # # # # Netehyperboleon. # A.la mi.re.
              <lb/>
            </note>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>