Vitruvius
,
De architectura libri decem
,
1567
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 339
>
[Note]
Page: 78
[Note]
Page: 78
[Note]
Page: 79
[Note]
Page: 79
[Note]
Page: 79
[Note]
Page: 79
[Note]
Page: 79
[Note]
Page: 79
[Note]
Page: 80
[Note]
Page: 80
[Note]
Page: 80
[Note]
Page: 80
[Note]
Page: 80
[Note]
Page: 80
[Note]
Page: 81
[Note]
Page: 81
[Note]
Page: 81
[Note]
Page: 81
[Note]
Page: 81
[Note]
Page: 81
[Note]
Page: 82
[Note]
Page: 82
[Note]
Page: 82
[Note]
Page: 82
[Note]
Page: 82
[Note]
Page: 82
[Note]
Page: 83
[Note]
Page: 83
[Note]
Page: 83
[Note]
Page: 83
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 339
>
page
|<
<
(215)
of 412
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div559
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
95
">
<
pb
o
="
215
"
file
="
514.01.247
"
n
="
247
"
rhead
="
SEXTVS.
"/>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s15843
"
xml:space
="
preserve
">columnia ualde inter ſe diſtantia fuiſſent, opusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15844
"
xml:space
="
preserve
">non habuiſſet eamfirmitatem, quam dicit Vitru. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15845
"
xml:space
="
preserve
">Quartun
<
lb
/>
genus diſpluuiatum dicitur, eo quod diſparatis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15846
"
xml:space
="
preserve
">diuaricatis trabibus, quæ deliquiæ ducuntun, conſtet, im-
<
lb
/>
bres ad duas partes demittente tecto, duos enipsid genusbabet imbrium caſus, alter in cauædium, alter in
<
lb
/>
partem exteriorem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15847
"
xml:space
="
preserve
">Habet uerò genus diſpluuiatum, unde damnum facere poſſit, nam aqua per canales
<
lb
/>
ftuens, non potest celeriter in fiſtulas ſubiectas deftuere, unde in ſiſtularum orificijs redundat, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15848
"
xml:space
="
preserve
">reſt rgnat, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15849
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
per parietes-deftuit, ſubgrundia, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15850
"
xml:space
="
preserve
">ſeneſtras, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15851
"
xml:space
="
preserve
">materiem omngm corrumpit, in quarum rerum reſection
<
lb
/>
maxima est difficultas. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15852
"
xml:space
="
preserve
">cæterum id habent commodi, quod tricliniorum lumina non impediunt, quoniam non
<
lb
/>
nimium prominent, ſed leniter pendent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15853
"
xml:space
="
preserve
">huiuſnrodi tauædia circumuallata erant ( utputo ) perietibus ædis,
<
lb
/>
in quibus feneſtræ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15854
"
xml:space
="
preserve
">ianuæ erant, atque area ſub dio erat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15855
"
xml:space
="
preserve
">Quintum genus tes̃tudinatum dicitur a forma;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15856
"
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.247-01
"
xlink:href
="
note-514.01.247-01a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
crant tecta in quatuor partes deuexa, habebant enim ex quatuor lateribus imbrium caſus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15857
"
xml:space
="
preserve
">ſtillicidia.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15858
"
xml:space
="
preserve
">Hæc arbitror tecta fuiſſe, ſupraq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15859
"
xml:space
="
preserve
">aulas, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15860
"
xml:space
="
preserve
">conclauia ampla, habuiſſe, contignationesq́ pulcherrimis colu-
<
lb
/>
mnationibus innixas, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15861
"
xml:space
="
preserve
">ante ianuas ſpeciem ueſtibulorum & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15862
"
xml:space
="
preserve
">atriorum egregiam præſtitiſſe uemo enimuetat,
<
lb
/>
quin & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15863
"
xml:space
="
preserve
">atria illos aditus intelligamus, opus enim eſt, ut qui harum rerum rationem tenere uelis, ut mente,
<
lb
/>
animoq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15864
"
xml:space
="
preserve
">uoluat quid eſſe poterat, quis uſus, quæ ſpecies eorum conneniens iudicari debeat .</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15865
"
xml:space
="
preserve
">Schemata horum
<
lb
/>
poſita ſunt, ſunt, in quibus reſpondentes literas appoſuimus, ut quid quæque innuant, oſtenderentts, Sed Corinthij
<
lb
/>
diagramma, in priuatæ ædis deſcriptione collocauimus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15866
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div562
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
96
">
<
head
xml:id
="
echoid-head103
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">De atrijs, & alis, & tablinis cum dimenſionibus, & ſym-
<
lb
/>
metrijs eorum. Cap. IIII</
head
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15867
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">ATrtorvm</
emph
>
uero longitudines, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15868
"
xml:space
="
preserve
">latitudines tribus generibus formantur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15869
"
xml:space
="
preserve
">&</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15870
"
xml:space
="
preserve
">primum ge-
<
lb
/>
nus diſtribuitur, uti longitudo cum in quinque partes diniſa fuerit, tres partes lauitudi-
<
lb
/>
nidentur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15871
"
xml:space
="
preserve
">Alterum cum in tres partes diuidatur, duæ partes latitudinitribuantur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15872
"
xml:space
="
preserve
">Ter-
<
lb
/>
tium uti latitudo in quadrato paribus lateribus deſcribatur, in eoq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15873
"
xml:space
="
preserve
">quadrato diagonij
<
lb
/>
linea ducatur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15874
"
xml:space
="
preserve
">quantum ſpatium habuerit ea linea diagonij,tanta longitudo atrio detur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15875
"
xml:space
="
preserve
">Altitudo
<
lb
/>
corum quanta longitudo fuerit quarta dempta, ſub trabes extollatur, reliquum lacunariorum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15876
"
xml:space
="
preserve
">ar-
<
lb
/>
cæ ſupra trabes ratio habeatur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15877
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s15878
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam ſimul atrium, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15879
"
xml:space
="
preserve
">cauædium intelliguntur, non puto alio capite huiuſmodi tractationem eſſe diui-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.247-03
"
xlink:href
="
note-514.01.247-03a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
dendam, quod etiam loquendi modus oſtendit,cum dicat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15880
"
xml:space
="
preserve
">{Atriorum uero longitudines.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15881
"
xml:space
="
preserve
">} Atrium enim ſta-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.247-04
"
xlink:href
="
note-514.01.247-04a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
tim abinterioriianua introeuntibus occurrit, continetq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15882
"
xml:space
="
preserve
">aream,in quam collecta ex omnitecto pluuia deſcen-
<
lb
/>
dit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15883
"
xml:space
="
preserve
">Tectum autem atrium eft, in medio primariam ianam habets cuipro fronte ianuæ ad periſtylia inducen-
<
lb
/>
tes ſunt, aditusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15884
"
xml:space
="
preserve
">quidam ad loca, quæ tablina dicuntur, per quos aditus iter estex tablino in periſtylia, quem-
<
lb
/>
admodum infra exponemus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15885
"
xml:space
="
preserve
">Habet atrium dextra, ac ſiniſtra alas, quæ Græcè pteromata dicuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15886
"
xml:space
="
preserve
">Quod
<
lb
/>
uero atrium ſit primum ædificium, quod ab interiori ianua introeuntibus occurrat, oſtendit Vitru. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15887
"
xml:space
="
preserve
">Capite
<
lb
/>
octauo huius uoluminis, cum dicit, { Atria inurbe proxima ianuis folent eſſe.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15888
"
xml:space
="
preserve
">} Quod autem atrium tectũ
<
lb
/>
eſſet, ſimiliter ſuperiori capite innuit, cum dicat, { Trabes in atrij latitudine traiectas.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15889
"
xml:space
="
preserve
">} Quod demum a triũ,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15890
"
xml:space
="
preserve
">cauædium idem ferè ſint, pari ratione inſerius ſignificabit, cum dicet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15891
"
xml:space
="
preserve
">{loca eſſe quædam in ædibus com-
<
lb
/>
munia, quibus etiaminuocati ſuo iure depopulo poſſunt uenire, ideſt ueſtibula, caua ædium, periſtylia, quæq́;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15892
"
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.247-05
"
xlink:href
="
note-514.01.247-05a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
eundem habere poſſunt uſum,} & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15893
"
xml:space
="
preserve
">ſequitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15894
"
xml:space
="
preserve
">{ Igitur his qui commum ſunt fortuna, non neceſſaria magni-
<
lb
/>
fica ueſtibula, nectablina, neque atria.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15895
"
xml:space
="
preserve
">} eccee quod hic atria dixit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15896
"
xml:space
="
preserve
">non cauaædium, ſicut ſupra. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15897
"
xml:space
="
preserve
">Sym-
<
lb
/>
metriæ atriorum triplici proportionum genere expliantur, primum genus est, cum atrij longitudo in partes
<
lb
/>
quinque diuiditur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15898
"
xml:space
="
preserve
">ex {ij]s très latitudini dantur, ut ſit proportio ſuperbipartiens tertias. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15899
"
xml:space
="
preserve
">Alterum est, cum
<
lb
/>
ex tribus longitudinis partibus duæ latitudini tribuuntur, unde ſeſquialtera comparatio emergit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15900
"
xml:space
="
preserve
">Tertium
<
lb
/>
genus eſt, cum longitudini datur diagonia quadrati latitudinis, ita ut ſi ex ea quadrata fieret longitudo, dupla
<
lb
/>
quadrato latitudinis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15901
"
xml:space
="
preserve
">Sed antequamueniam ad harum partium expoſitionem, afferam quæ a Plinio cap, 2.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15902
"
xml:space
="
preserve
">Libr trigeſimi quinti dicatur, uidetur enim ad rem facere, ut & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15903
"
xml:space
="
preserve
">atriorum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15904
"
xml:space
="
preserve
">tablinorum uſum cognoſca-
<
lb
/>
mus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15905
"
xml:space
="
preserve
">ſic enim ait.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15906
"
xml:space
="
preserve
">#Imaginum quidem pictura quàm maximè ſimiles in æuum propagabuntur figuræ:</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15907
"
xml:space
="
preserve
">quod in
<
lb
/>
totum exoleuit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15908
"
xml:space
="
preserve
">#Aeretponuntur clypei, argenteæ facies furdo figur arum diſcrimne, statuarum capita per-
<
lb
/>
mutantur, uulgatis iamprideni ſalibus etiam carminum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15909
"
xml:space
="
preserve
">#Adeò materiam malint confpici ommes, quàm ſe
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.247-06
"
xlink:href
="
note-514.01.247-06a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
noſci. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15910
"
xml:space
="
preserve
">Et inter hæc pinacotbecas uerteribus tabulis
<
emph
style
="
st
">con</
emph
>
ſuunt, alienasq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15911
"
xml:space
="
preserve
">cffigies cotunt, ipſi bonorem non niſi
<
lb
/>
pretio ducentes, ut ſrangat hæres, furis detrahat laqueus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15912
"
xml:space
="
preserve
">Itaque nullius effigie uiuente, imagines peauniæ, non
<
lb
/>
ſuas relinquunt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15913
"
xml:space
="
preserve
">Iidem palæstras athletarum imaginibus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15914
"
xml:space
="
preserve
">ceromata ſua exornant, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15915
"
xml:space
="
preserve
">uultus Epicuriper-
<
lb
/>
cubicula gestant, ac circunferunt ſecum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15916
"
xml:space
="
preserve
">#Natali eius uiceſima Luna ſacrificant, fer asq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15917
"
xml:space
="
preserve
">omntmenſe cu-
<
lb
/>
stodiunt, quas icadas uocant, himaxime, qui ſe ne uiuentes quidem nnoſst tsotunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15918
"
xml:space
="
preserve
">Ita est proſecto, artes de-
<
lb
/>
ſidia perditdit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15919
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15920
"
xml:space
="
preserve
">quoniam animorum imagines non ſunt, negliguntur etiam cerporum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15921
"
xml:space
="
preserve
">Aliter apud maiores
<
lb
/>
in atrijs hæ erant, quæ ſpectarentur, non ſigna externorum artificum, nec æra, aut marmora. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15922
"
xml:space
="
preserve
">Expreſſi cæra
<
lb
/>
uultus ſingulis diſponebantur armarijs, ut eſſent imgines, quæ comitatur gentilitia funera, ſetoperq́;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15923
"
xml:space
="
preserve
">defuncto aliquo, totus aderat familiæ eius, qui unquam fuerat, popubus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15924
"
xml:space
="
preserve
">Stemmata uero lineis diſcurrebant
<
lb
/>
ad imagines pictas. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15925
"
xml:space
="
preserve
">Tablina codicibus implebantus & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15926
"
xml:space
="
preserve
">monumentis rerum in magiftratu geſtarum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s15927
"
xml:space
="
preserve
">Atiæ</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">60</
note
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>