Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[21] Frons a posticoA. potest accommodari, ut ex proſtylo fiat ampbyprostylos.C. Columnæcontra antas.D. Columnæ in verſuris.F. Fastigium.G. Valuæ. F G C D C A C C D
[22] E. Posticum.D. Frons.F. pronaum dicitur.G. alæ, & ambulatio.H. Cella.I. Portæ.L. Parietes. E G I G L H L I P D
[23] ORTHOGRAPHIA TERIPTEROS.
[24] VESTIGIVM DIPTEROS.PIANTA ICHN OGRAPHIAPRONAO
[25] I. Orthographia.O. Sciographia dipteros. I O
[26] A. Ara. B. C. ſpatium ſine tecto. D. Valuarum locus in proao, & poſtico. e. colum-næinferiores ſupra quas aliæ columnæ f. g. duplex ordo columnarum extra parietes cellæ.H. pronaum uel posticum. I. loca ſtatuarum. L. Gradus. A B C f g e e e e D H L
[27] ORTOGRAPHIA HYTETHROS.
[Figure 28]
[29] VESTIGIVM TEMPLI CVM PODIO.
[30] LATVS TEMPII CVM PODIO.
[31] FRONS TEMPLI CVM PODIO.
[32] A. Plinthus, laterculus, uel lataſtrum.B. Torus. Stybas, rondbozel. Baſtone.C. ſcotia, cauetto, ſcorza, contrabozel orbiculus, Trochilus.D. Aſtragalus. talus, tondino. talon.E. Quadra, listello, Filetto,F. Apopbygis, annulus, cimbia. E D B A C F
[33] A. Plinthus.B. Torus inferior.O. quadræ.C. Scotia.D. torus ſuperior.E. quadra apophygis.F. apophygis.tt. craſſitudo columnæ. f x F q E D C B I K 3 a 2 1 0 b
[34] A. plinthus.B. ſcotia inferior.B. ſcotia ſuperior.C. torus.D. quadra apophygis.o. centrum apophygis.f. Signum ubi decuſſatio facienda.2. ſupercilium.3 aſtragali. f c b a D C B B A 2
[35] A. abacus.B. quadra abaci.C. latitudo uolutæ.D. canalis.E. cymatium.F. Aſtragalus.G H. Apotbeſis. α ρ ϊ b c οα 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ρo p q hh d 1 2 4 3 1 2 4 3 m d @ x X @ dA B C D E F G H
[36] e b d f c a
[Figure 37]
[38] A. Trabs, epiſtylium.1. prima faſcia.2. ſecunda faſcia.3. Tertia faſcia.B. cymatium epistylij.C. Zopborus puluinatus.D. cymatium zophori.E. Denticulus.O. Interſectio.F. cymatium denticuli.G. corona.L. Faſtigium.K. tympanum.I. Acroteria.H. ſtmæ. L H g F P E D O D B 3 A 2 1
[Figure 39]
[40] ſi fuerinf commoda ſpacia,.b. coſumen. a. canfenTignorum ca:Pifa ſupra frabem ef frabs ſupra coſumnasſiampſiora ſunt spaciaC. Capteol@ I. AssereſA. ſunt Cantherij.B. Columen.Vbi Hero ampla ſunt ſpatia.C. capreoli.I. Aſſeres.O. Templa.Integra hæc compoſitio, tectum nominatur. a a a a D a a a a c c c c c c c
[41] A B
[42] ... adiectio.G. H. abacus.G. cymatium.I. echinus.K. annuli.L. hypotrachelium.M. aſtragalus.N. apotheſis. S R Q P O G H I K L M N F E D C B A
[43] A. epiſtylium.B. Guttæ.C. regulaD. faſcia.E. femur.F. Canalis.G. Me-topa.H. ſemimetopa.F. E. triglyphus.I. capitulum triglyphi.K. cymatium.L. corona.M. cymatium coronæ.N. tympanum.O P Q. partes faſtigij, quæ reſpon-dent partibus coronæ.R. ſima.S. Acroterium. S R Q P O N M L K I H q F E D C B A
[44] a tilg@iftb metopęmodſusodiaſtiſoſ.tetraſti@oſdiaſtiloſmodolo@exaſtiſo@Striarum modus. c.Centrum quadrati. a.ſiſtiſoſ modvcxaſtilosſiſtiloſtetraſtiloſ b a b a b a a c c c c a a
[45] ICHNOGRAPHIA PROSTRLOS.
[46] ORTHOGRAPHIA PROSTRLOS.
[47] FIGVRA EXA STTLI DORICI.
[48] A B. altitudo ad lacunaria.C. D. luminis altitudo.C. E. luminis latitudo inferior.D F. ſuperior luminis latitudo.C. G. craſſitudo antepagmentorum inferior.D. H. craſſitudo antepagmentorũ ſuperior.I. Supercilium.K. cymatium.M. antepagmentũ.N. hyperthy-ron.O. cymatium Doricum.P. corona plana cum cymatio.Q R. altitudo antepagmenti.S. Tympanum.T. impagines.V. ſcapi cardinales.X. impagines.r. Z. cymatia. A P N K I F D H V Q M Y S T S X E C B R G
[49] I. Corona.f. Ancones.d. hyperthyron.c. folium.e. cymatia.I E. ſcapusg. cymatium.h. replum.A B. Altitudo ad lacunaria.D. corona.G. by-perthyron.H. cymatium.I. prima corſa.K. ſecunda corſa.L. Tertia corſa.M. Tympana.N. impagines.O. ſcapi.C. hyperthyron. r d f e D C C I o o N N g G M M H g N N L K M M I E B
[50] A. corona.O. cymatium Lesbium.P. cymatium Doricum.Q. Hyperthyron.R. Cyma-tium antepagmentorum.S. Aſtragali.T. Prima faſcia.S. ſecunda faſcia.V. Tertia faſcia.X X. ſcapus.Y. cymatium.Z. replum.I. Tympanum.K K. impages. A O p Q R Q X s Q s R s V I s T I I I I K K I I X
< >
page |< < (223) of 412 > >|
Expedit a ea parte, quæ ad diſtributionem pertinebat, iam ad decorem uenit Vitr. Decor autem est ratio
perſonarum
qualitatibus conueniens.
Facta igitur perſonarum diſtinctione unicuique iuxta gradum, & con-
ditionempropriam
, ædificia ſunt facienda.
Alia igitur diſpoſitio reguli,alia nobilis, alia popularis domus
erit
.
partes quoque ædium ſiue propriæ, ſiue communes perſonarum qualitatem reſpicere debent. Solebant
antiquitus
qui ſplendidè ædificabant, ante fores uacuum locum relinquere, qui locus pars domus non erat,
1110 ſed ad domum ducebat, in quo clientes, &
qui ſalutaturi dominos accedebant, expectare ſolebant, donec admit-
terentur
.
itadicipoterat eos neque in domo, neque extra domum eſſe. Locus is ueſtibulum nominabatur,
&
maximæ dignitatis erit, ſpatioſus, & columnationibus ornatus. Eius decor uia erat, uſus, poſſe commodè
expectare
:
uoluptas, quoniam ibi iuuenes dominos expectantes pila ludebant, uarijsq́; ſe ludis exercebant.
Erant ianuæ primæ communes,& forte hæc una erat ampla, ornata,in medio poſita, dein priuatæ, ideſt ad res
intromittendas
, inde erat ſecreta ianua, ut nullo uidente, cum uellet, poſſet exire dominus, unde Horatius.

Atria
ſeruantem postico falle clientem.
poſt ueſtibulum aditus, atrium, tablinum, & periſtylium ordine di-
ſpoſitum
erat.
Scalæſecundum dignitatem, & formam amplæ, commodæ, luminoſæ, in magnos oecos du-
cebant
.
unde mare, uiridia, hortiq́; proſpiciebantur. ſub his bibliothecæ, exedræ, & porticus amplæ collo-
cabantur
.
Cætera proprijs partibus, propria ratione fabricata, uſum, & commoditatem cum magnificentia,
&
ornatu coniungebant. Alia autem alios decent ædificia, quod aliqui alijs officia præſtant ambiundo, quæ
2220 ab alijs ambiuntur.
Vnde Philander. Romæ uti erat interpræcipuos honores ſalutari, ita in maximis offi-
cijs
ſalutare, eratq́;
utraque res plauſibilis, & popularis, plurimumq́; ad gratiam captandam ualens. Medio-
cris
fortunæ homines, quæ ab humilioribus officia expectant, &
maioribus præſtant. In ædibus cryptæ,ideſt
foſſæ
testudinatæ ſubterraneæ, aut concaua loca, &
ſcrobes ubitriticum ſeruatur. Apothecæ, ideſt cellæ ui-
nariæ
, cantinas noſtri uocant.
Ruriuerò pſeudourbanis ſtatim periſtylia. Villa, id est domus ruralis in tres
diuiditur
partes, urbanam, rusticam, &
fructuariam. Vrbanam Vitru. quod vrbis domum ementiretur pſeu-
dourbanam
appellat.
ea eſt villæ pars, quam ſibi pater familias reſeruat. Ruſtica pars uilliciest,familiæ.
ibi ſunt bubilia, equilia, ouilia, caprilia. omne denique ruſticum inſtrumentum. Fructuaria pars continet
cellam
oleariam, torcularia, cellam uinariam, defrutoriam, fænilia, paleariaq́;
, & apothecas, & horrea.
Vitr
.
lib. I. cap. 2. cum de decore loquitur, utitur his verbis {beatis,& delicatis. } pro quibus hoc
3330 loco utitur his {forenſibus autem &
diſertis. } Similiter ibi quospotentes appellat, hic nobiles dicit,qui ho-
nores
, magistratusq́;
gerendo præſtare debent officia ciuibus. Eum uerò qui uectigal populi Rom. conductũ
habet
, publcanum appellamus, nam publici appellatio in compluribus cauſis ad populum Rom.
reſpicit. ciui-
tates
enim loco priuatorum habentur.
ut ait Cai. lib. 3. adedictum. L. 16.
5550

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index