Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Page concordance

< >
Scan Original
251 219
252 220
253 221
254 222
255 223
256 224
257 225
258 226
259 227
260 228
261 229
262 230
263 231
264 232
265 233
266 234
267 235
268 236
269 237
270 238
271 239
272 240
273 241
274 242
275 243
276 244
277 245
278 246
279 247
280 248
< >
page |< < (232) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div603" type="section" level="2" n="105">
            <p>
              <s xml:id="echoid-s16970" xml:space="preserve">
                <pb o="232" file="514.01.264" n="264" rhead="LIBER"/>
              tur, quorum exitus iudiciorum qui fuerint, non eſt alienum, quem admodum ſint nobis traditin, ex-
                <lb/>
              plicare. </s>
              <s xml:id="echoid-s16971" xml:space="preserve">Reges Attalici magnis philologiæ dulcedinibus inducti, cum egregiam bibliothecam Perga-
                <lb/>
              mi ad communem delectationem inſtituiſſent. </s>
              <s xml:id="echoid-s16972" xml:space="preserve">Tunc item Ptolomæus infinito zelo, cupiditatisq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s16973" xml:space="preserve">in-
                <lb/>
              citatus ſtudio, non minoribus induſtrijs ad eundem modum contenderat Alexandriæ comparare. </s>
              <s xml:id="echoid-s16974" xml:space="preserve">Cũ
                <lb/>
              autem ſumma diligentia profeciſſet, non putauit id ſatis eſſe, niſi propagationibus in ſeminando cu-
                <lb/>
              raret augendam. </s>
              <s xml:id="echoid-s16975" xml:space="preserve">Itaque Muſis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16976" xml:space="preserve">Apollini ludos dedicauit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16977" xml:space="preserve">quemadmodum athletarum, ſic com-
                <lb/>
              munium ſcriptorum uictoribus præmia, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16978" xml:space="preserve">honores conſtituit. </s>
              <s xml:id="echoid-s16979" xml:space="preserve">His ita inſtitutis, cum ludi adeſſent,
                <lb/>
              iudices literati, qui ea probarent, erant legendi. </s>
              <s xml:id="echoid-s16980" xml:space="preserve">Rex cum iam ex ciuitate ſex lectos habuiſſet, nec
                <lb/>
              tam cito ſeptimum idoneum inueniret, retulitad eos, qui ſupra bibliothecam fuerant, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16981" xml:space="preserve">quæſiit, ſi
                <lb/>
              quem nouiſſent ad id expeditum. </s>
              <s xml:id="echoid-s16982" xml:space="preserve">tunc ei dixerunt, eſſe quendam Ariſtophanem, qui ſummo ſtudio,
                <lb/>
              ſummaq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s16983" xml:space="preserve">diligentia quotidie omnes libros ex ordine perlegeret. </s>
              <s xml:id="echoid-s16984" xml:space="preserve">Itaque in conuentu ludorum, cum
                <lb/>
              ſecretæ ſedes iudicibus eſſent diſtributæ, cum cæteris Ariſtophanes citatus, quemadmodum fuerat
                <lb/>
              locus ei deſignatus, ſedit. </s>
              <s xml:id="echoid-s16985" xml:space="preserve">Primo Poetarum ordine ad certationem inducto, cum recitarentur ſcripta
                <lb/>
              populus cunctus ſignificando monebat iudices, quod probarent. </s>
              <s xml:id="echoid-s16986" xml:space="preserve">Itaque cum ab ſingulis ſententiæ
                <lb/>
              funt rogatæ, ſex unà dixerunt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16987" xml:space="preserve">quem maximè animaduerterunt multitudini placuiſſe, ei primum
                <lb/>
              præmium, inſequenti ſecundum tribuerunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s16988" xml:space="preserve">Ariſtophanes uero cum ab eo ſententia rogaretur, eum
                <lb/>
              primum pronunciari iuſsit, qui minimè populo placuiſſet. </s>
              <s xml:id="echoid-s16989" xml:space="preserve">cum autem Rex, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16990" xml:space="preserve">uniuerſi uehementer
                <lb/>
              indignarentur, ſurrexit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16991" xml:space="preserve">rogando impetrauit, ut paterentur ſe dicere. </s>
              <s xml:id="echoid-s16992" xml:space="preserve">Itaque ſilentio facto docuit,
                <lb/>
              unum ex his eum eſſe poetam, cæteros aliena recitauiſſe; </s>
              <s xml:id="echoid-s16993" xml:space="preserve">oportere autem iudicantes non ſurta, ſed
                <lb/>
              ſcripta probare. </s>
              <s xml:id="echoid-s16994" xml:space="preserve">Admirante populor, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16995" xml:space="preserve">rege dubitante, fretus memoria e certis armarijs infinita uo-
                <lb/>
              lumina eduxit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s16996" xml:space="preserve">ea cum recitatis conferendo coegit ipſos. </s>
              <s xml:id="echoid-s16997" xml:space="preserve">furatos de ſe confiteri. </s>
              <s xml:id="echoid-s16998" xml:space="preserve">Itaque rex iuſsit
                <lb/>
              cum his agi furti, condemnatosq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s16999" xml:space="preserve">cum ignominia dimiſit. </s>
              <s xml:id="echoid-s17000" xml:space="preserve">Ariſtophanem uero ampliſsimis mune ri-
                <lb/>
              bus ornauit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17001" xml:space="preserve">ſupra bibliothecam conſtituit. </s>
              <s xml:id="echoid-s17002" xml:space="preserve">Inſequentibus annis a Macedonia Zoilus, qui adopta-
                <lb/>
              uit cognomen, ut Homeromaſtix uocitaretur, Alexandriam uenit, ſuaq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s17003" xml:space="preserve">ſcripta contra Iliadem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17004" xml:space="preserve">
                <lb/>
              Odiſſeam comparata regi recitauit. </s>
              <s xml:id="echoid-s17005" xml:space="preserve">Ptolomæus uero cum animaduertiſſet poctarum parentem, phi-
                <lb/>
              lologiæq́ omnis ducem abſentem uexari, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17006" xml:space="preserve">cuius ab cunctis gentibus ſcripta ſuſpicerentur, ab eo
                <lb/>
              uituperari, indignatus nullum ei dedit reſponſum. </s>
              <s xml:id="echoid-s17007" xml:space="preserve">Zoilus autem cum diutius in regno fuiſſet inopia
                <lb/>
              preſſus, ſummiſit ad regem poſtulans, ut aliquid ſibi tribueretur. </s>
              <s xml:id="echoid-s17008" xml:space="preserve">Rex uero reſpondiſſe dicitur Ho-
                <lb/>
              merum, qui ante annos mille deceſsiſſet æuo perpetuo, multa millia hominum paſcere, item debere,
                <lb/>
              qui meliori ingenio ſe profiteretur, non modo ſe unum, ſed etiam plures alere poſſe. </s>
              <s xml:id="echoid-s17009" xml:space="preserve">Et ad ſummam
                <lb/>
              mors eius, ut parricidij damnati uariè memoratur. </s>
              <s xml:id="echoid-s17010" xml:space="preserve">Alij eum ſcripſerunt a Philadelpho eſſe in crucem
                <lb/>
              fixum, nonnulli in eum lapides eſſe coniectos, alij Smyrnæ uiuum in pyram coniectum, quorum utrũ
                <lb/>
              ei acciderit, merenti digna conſtitit pœna. </s>
              <s xml:id="echoid-s17011" xml:space="preserve">Non enim aliter uidetur promereri, qui citat eos, quorũ
                <lb/>
              reſponſum quid ſenſerint ſcribentes, non poteſt coram iudicari. </s>
              <s xml:id="echoid-s17012" xml:space="preserve">Ego uero Cæſar, neque alienis in-
                <lb/>
              dicibus mutatis interpoſito nomine meo id profero corpus, neque ullius cogitata uituperans, inſti-
                <lb/>
              tui ex eo me approbare, ſed omnibus ſcriptorbus inſinitas ago gratias de egregijs ingeniotum ſoler-
                <lb/>
              tijs ex æuo collatis, abundantes alijs, alio genere copias præparauerunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s17013" xml:space="preserve">Vnde nos uti fontibus hau-
                <lb/>
              rientes aquam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17014" xml:space="preserve">ad propria propoſita traducentes, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17015" xml:space="preserve">expeditiores habemus ad ſcribendum faculta-
                <lb/>
              tes; </s>
              <s xml:id="echoid-s17016" xml:space="preserve">talibusq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s17017" xml:space="preserve">confidentes authoribus audemus inſtitutiones nouas comparare. </s>
              <s xml:id="echoid-s17018" xml:space="preserve">Igitur tales ingreſſus
                <lb/>
              eorum habens, quos ad propoſiti mei rationes animaduerti præparatas, inde ſumendo progredi cœ-
                <lb/>
              pi. </s>
              <s xml:id="echoid-s17019" xml:space="preserve">Namq; </s>
              <s xml:id="echoid-s17020" xml:space="preserve">primum Agatharchus Athenis Aeſchylo docente tragicam ſcenam fecit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17021" xml:space="preserve">de ea commen
                <lb/>
              tarium reliquit. </s>
              <s xml:id="echoid-s17022" xml:space="preserve">ex eo moniti Democritus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17023" xml:space="preserve">Anaxagoras de eadem re ſcripſerunt, quemadmodum
                <lb/>
              oporteat adaciem oculorum, radiorumq́ extenſionem certo loco centro conſtituto ad lineas ratio-
                <lb/>
              ne naturali reſpondere, uti de incerta re certæ imagines ædificiorum in ſcenarum picturis redderent
                <lb/>
              ſpeciem; </s>
              <s xml:id="echoid-s17024" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s17025" xml:space="preserve">quę in directis, planisq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s17026" xml:space="preserve">frontibus ſint figuratæ alia abſcedentia, alia prominentia eſſe ui-
                <lb/>
              deantur. </s>
              <s xml:id="echoid-s17027" xml:space="preserve">Poſtea Silenus de ſymmetrijs Doricorum edidit uolumen; </s>
              <s xml:id="echoid-s17028" xml:space="preserve">de æde Iunonis, quæ eſt Sami,
                <lb/>
              Dorica Theodorus, Ionica Epheſi, quæ eſt Dianæ, Cteſiphon, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17029" xml:space="preserve">Metagenes; </s>
              <s xml:id="echoid-s17030" xml:space="preserve">de fano Mineruæ, quod
                <lb/>
              eſt Priene, Ionicum, Phileos. </s>
              <s xml:id="echoid-s17031" xml:space="preserve">Item de ęde Mineruæ Dorica, quæ eſt Athenis in arce, Ictinus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17032" xml:space="preserve">Car-
                <lb/>
              pion, Theodorus Phoceus de tholo, qui eſt Delphis. </s>
              <s xml:id="echoid-s17033" xml:space="preserve">Philo de ædium ſacrarum ſymmetrijs, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17034" xml:space="preserve">de ar-
                <lb/>
              mamentario, quod fuerat Pyræi portu. </s>
              <s xml:id="echoid-s17035" xml:space="preserve">Hermogenes de æde Dianæ Ionica, quæ eſt Magneſiæ pſeu-
                <lb/>
              dodipteros, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17036" xml:space="preserve">Liberi patris Teo monopteros. </s>
              <s xml:id="echoid-s17037" xml:space="preserve">Item Argelius de ſymmetrijs Corinthijs, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17038" xml:space="preserve">Ionicis
                <lb/>
              Trallibus Aeſculapio, quod etiam ipſe ſua manu dicitur feciſſe. </s>
              <s xml:id="echoid-s17039" xml:space="preserve">De Mauſoleo Satyrus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17040" xml:space="preserve">Pytheus, qui-
                <lb/>
              bus uerè felicitas ſummum maximumq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s17041" xml:space="preserve">contulit munus. </s>
              <s xml:id="echoid-s17042" xml:space="preserve">Eorum enim artes æuo perpetuo nobiliſ-
                <lb/>
              ſimas laudes, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17043" xml:space="preserve">ſempiterno florentes haberc iudicantur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17044" xml:space="preserve">cogitatis egregias operas præſtiterunt.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s17045" xml:space="preserve">Namque ſingulis frontibus ſinguli artifices, ſumpſerunt, certatim partes ad ornandum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s17046" xml:space="preserve">probandũ,
                <lb/>
              Leochares, Bryaxes, Scopas, Praxiteles, non nulli etiam putant Timotheum, quorum artis eminens
                <lb/>
              excellentia coegit ad ſeptem ſpectaculorum eius operis peruenire famam. </s>
              <s xml:id="echoid-s17047" xml:space="preserve">Præterea minus nobrles
                <lb/>
              multi præcepta ſymmetriarum conſcripſerunt, ut Nexaris, Theocydes, Demophilos, Pollis, Leoni-
                <lb/>
              des, Silanion, Melampus, Sarnacus, Euphranor, non minus de machinationibus, uti Cliades, Archi-
                <lb/>
              tas, Archimedes, Cteſibius, Nimphodorus, Philo Byzanteus, Diphilos, Charidas, Polyidos, </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>