Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[111] Orthographia meſolabij Architæ.
[112] Demonſtratio Eratoſtbenis. a g t cb f b d
[113] Instrumentum Eratoſthenis. m a x g n b c n i o l v q p b e f k d
[114] Vſ{us} demonſtratio Eratoſtbenis cum inſtrumento. a h n ek l i o d b 8 m c 4
[115] Inſtrumentum Platonis. f i n o m
[116] cubus. 8 8 64 8 8 8 8 512 8s e
[117] Demonstratio Archita. p l k b o i m b e d af
[118] Demonctration Platonis. d e b c g
[119] Demostratio ter tiæ proprietatis, & aſſumptionis Nicomedis.instrumentum Nicomedis. f h d g b s n m k a
[120] Duplicatio cubi. e a b c d f g
[121] Dimonctratio prrima proprie tatis. s n m l k
[122] Vſus inſtrume ti Nicomedis & eius demő ſtratio. l e b c g f a k h i
[123] h
[124] b d c e f g
[125] a b c e d
[126] Secunda proprietas lineæ flexæ.f n e b g i d m k c
[127] a. centrum mundi.b. oculus in ſuperficie terræc. ſydus.d. uertex.b c a. angulus diuerſitatis. c d 6 a
[128] a b deferens.c. deferentis centrum.d e. epicyclus.a. centrum epicycli.f. mundi centrum.a. iugum deferentis.b. antiiugum.d. iugum epicycli. d a e c s b
[129] a b g. concentricum.d. eius centrum.e z b. eccentricum.t. eius centrum.k z. epicyclus.b. eius centrum.d t. b z. œquales.t z. d b. œquales.motus { concentrici b d a. \\ epicycli k b z. \\ eccentrici z t e. \\ anguli œquales Sol utroque modo uidetur in z. per li-neam d z. e a t d b z b k
[130] a b g. eccentricum.d. eius centrum.e. centrum mundi.a d g. linea ingi.b. centrm Solis.e z. linea medij motus parallela li-neœ b d.c b. linea ueri motus.b e z. angulus œquatio. z b a d e
[131] a b g. concentricum. d. eius centrũ.t z. eccentricum.h. eius centrum.e z. epicyclus.g. eius centrum.d b. & g z. œquales.d z. parallelogrammum.motus {concentrici a d g. \\ epicycli e g z. \\ eccentrici t b z. uet t dg. \\ iugieccentric. a d t. anguli t b z. & e g z. œqua-les ſunt.angulus a d g. œqualis augulis. {adt. \\ adg. f n b a d o k
[132] b k epicyclus.b. centrum eius.h. uigum.n. Antijugum epicycli.k. punctũ primœ morœ.c. mundi centrum.o. punctũ ſecundæ morœ.h l k. arcus primœ mo rœ.k n o. arcus regreſſus-o b k. arcus directio-nis. L K A H B N O C
[133] Porfioni del cerchio che fannoſe s̃teſſe torno dlaTramòntanaTram ontanaSlmiſifudineTramonſangCarro che uoſge infomoalla Framonlana
[134] a b c d f
[135] A. ſectio parabole.B. vestigium. C. parabole.G. ſectio ellipſis.D. ſectio hyperbole.E. vestigium F. hyperbole. a f a f 1 f f f 1 2 1 1 2 3 2 2 3 4 3 3 4 5 4 4 5 6 C 5 5 6 F 7 A 6 6 8 7 8 7 7 D 8 9 8 8 9 10 11 10 10 11 11 11 11 b 12 g e d b e h d gf g b 6 7 3 1 2 4 6 8 10c g b E a 11 9 7 3 3 1 d 2 4 6 8 10 e ha f 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 a b c d 9 8 7 6 3 2 1 f b a H d g 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ff 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 g
[136] m q 0 s k h c b s n L I p q s
[137] Il polo.cqiunot.orizonte c e b a f
[138] l n k mcridl. parte delverno E e h a s i 9 8 7 6 5della jtate 4 3 parte g h f x lacato manaco b r c linca del.piano t
[139] Analemmatis figura.MERIDIAN: S. M. MLSLACITREVM.M.MERIDIAN: .S.OMVERTICAV.M..S.. O. M.ORIZON:W. A.STAB:
[140] 11 ſ x d 11 p k 1 2 1 2 3 4 5f 6 r 11 10 9 8 7 n f m 12 11 10 9 8 7 6 5 1 02 3 4 1g c 1 2 1 2 3 4 5 6 e 11 10 9 8 7 q b o
< >
page |< < (254) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div660" type="section" level="2" n="124">
            <pb o="254" file="514.01.286" n="286" rhead="LIBER"/>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18935" xml:space="preserve">Veſtinos ultra Picenum eſſe tradit Strabo. </s>
              <s xml:id="echoid-s18936" xml:space="preserve">Pinna bodiè Penna dicitur: </s>
              <s xml:id="echoid-s18937" xml:space="preserve">oppidum Pinnenſium in Vestinis
                <lb/>
              a Plinio poſitum. </s>
              <s xml:id="echoid-s18938" xml:space="preserve">Strumæ ſunt glandulæ obduratæ, quibus collum, axillæ, inguina occupantur, ſcrofulas uul-
                <lb/>
              go dicunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s18939" xml:space="preserve">Paralyſis eſt diſſolutio neruorum, unde tremor, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18940" xml:space="preserve">uirium deſectus remedio ſunt aſtringentia,
                <lb/>
              qualia frigida ſunt.</s>
              <s xml:id="echoid-s18941" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18942" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Vbi</emph>
              uero aurum, argentum, ferrum, æs, plumburn, reliquęq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s18943" xml:space="preserve">res earum ſimiles fodiuntur, fon-
                <lb/>
              tes inueniuntur copioſi, ſed hi maximè ſunt uitioſi. </s>
              <s xml:id="echoid-s18944" xml:space="preserve">Habent enim uitia contraria aquæ calidæ, quam
                <lb/>
              ſulphur, alumen, bitumen emittit, qui per potiones, cum in corpus ineunt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18945" xml:space="preserve">per uenas permanando
                <lb/>
              neruos attingunt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18946" xml:space="preserve">artus eos durant inflando. </s>
              <s xml:id="echoid-s18947" xml:space="preserve">Igitur nerui inflatione turgentes ex longitudine con-
                <lb/>
              trahuntur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18948" xml:space="preserve">ita aut neuricos, aut podagricos efficiunt homines.</s>
              <s xml:id="echoid-s18949" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18950" xml:space="preserve">Si neruicos legas aneruis latinè, ſi neuric os a neuris gręcè dicetur: </s>
              <s xml:id="echoid-s18951" xml:space="preserve">articulorum morbi forte intelliguntur.</s>
              <s xml:id="echoid-s18952" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">10</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18953" xml:space="preserve">Ideo quòd ex duriſsimis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18954" xml:space="preserve">ſpiſsioribus, frigidiſsimisq́ intinctas habent uenarum raritates.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s18955" xml:space="preserve">Aquæ autem ſpecies eſt, quæ cum habeat non ſatis perlucidas uenas, ſpuma uti flos natat in ſummo
                <lb/>
              colore, ſimilis uitri purpurei. </s>
              <s xml:id="echoid-s18956" xml:space="preserve">Hæc maximè conſiderantur A thenis. </s>
              <s xml:id="echoid-s18957" xml:space="preserve">Ibienim ex huiuſmodi locis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18958" xml:space="preserve">
                <lb/>
              fontibus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18959" xml:space="preserve">in Aſty, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18960" xml:space="preserve">ad portum Pyræeum ducti ſunt ſalientes, è quibus bibit nemo propter eam
                <lb/>
              cauſam, ſed lauationibus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18961" xml:space="preserve">reliquis rebus utuntur, bibunt autem ex puteis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18962" xml:space="preserve">ita uitant eorum uitia.</s>
              <s xml:id="echoid-s18963" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18964" xml:space="preserve">Et in Aſty. </s>
              <s xml:id="echoid-s18965" xml:space="preserve">Athenæ intelliguntur, ſicut de Roma, cum dicitur urbs, intelligitur Roma, ita & </s>
              <s xml:id="echoid-s18966" xml:space="preserve">Asty. </s>
              <s xml:id="echoid-s18967" xml:space="preserve">græcè
                <lb/>
              ſine ulla adiectione, urbs Athenarum intelligitur, ſi ita legas. </s>
              <s xml:id="echoid-s18968" xml:space="preserve">Cæterum ſi legatur Maſti uſque ad portum Pi
                <lb/>
              ræeum quemadmodum legipoſſe putauit Hermolaus, intellige ſic. </s>
              <s xml:id="echoid-s18969" xml:space="preserve">Mastiidestpapillæ mammæ, ſiue ubera e
                <lb/>
              quibus aquæ ſaliunt.</s>
              <s xml:id="echoid-s18970" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18971" xml:space="preserve">Troezeni non poteſt id uitari, quod omnino aliud genus aquæ non reperit, niſi quod Cibdeli ha-
                <lb/>
              bent. </s>
              <s xml:id="echoid-s18972" xml:space="preserve">Vnde Plinius aquarum culpa in Troezenæ omnium pedes uitia ſentiunt; </s>
              <s xml:id="echoid-s18973" xml:space="preserve">Troezenæ uero oppidum
                <lb/>
              est Achaiæ.</s>
              <s xml:id="echoid-s18974" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18975" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Itaqve</emph>
              in ea ciuitate, aut omnes, aut maxima parte ſunt pedibus uitioſi. </s>
              <s xml:id="echoid-s18976" xml:space="preserve">Troezeni pedibus, alijs
                <lb/>
              regionibus ob aquarum proprietates, gutture laborant incolæ.</s>
              <s xml:id="echoid-s18977" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18978" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Ciliciae</emph>
              uero ciuitatem Tarſo, flumen eſt nomine Cydnos, in quo podagrici crura maceran-
                <lb/>
              tes leuantur dolore.</s>
              <s xml:id="echoid-s18979" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18980" xml:space="preserve">Cydnos (ut ſcribit quintus Curtius libro tertio) inclytus amnis, non ſpatio aquarum, ſed liquore memorabi-
                <lb/>
              lis, quippe leni tractu e fontibus ſcatens puro ſolo excipitur, nec torrentes incurrunt, qui placidè manant em
                <lb/>
              alueum turbent. </s>
              <s xml:id="echoid-s18981" xml:space="preserve">Itaque incorruptibilis, idemq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s18982" xml:space="preserve">frigidiſſimus, quippe multa riparum amœnitate inumbratus
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.286-03" xlink:href="note-514.01.286-03a" xml:space="preserve">30</note>
              ubique fontibus ſuìs ſimilis in mare euadit per mediam vrbem Tarſon Cilitiæ decurrit, ex Tauro monte ori-
                <lb/>
              ginem ducit.</s>
              <s xml:id="echoid-s18983" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18984" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Svnt</emph>
              autem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18985" xml:space="preserve">alia multa genera, quæ ſuas habent proprietates, uti in Sicilia flumen eſt Himera,
                <lb/>
              quod a fonte, cum eſt progreſſum, diuiditur in duas partes, quæ pars profluit contra Aetnam, quod
                <lb/>
              per terræ dulcem ſuccum percurrit, eſt inſinita dulcedine; </s>
              <s xml:id="echoid-s18986" xml:space="preserve">altera pars, quæ per eam terram currit, un-
                <lb/>
              de ſal foditur, ſalſum habet ſaporem.</s>
              <s xml:id="echoid-s18987" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18988" xml:space="preserve">Himeri fluuij pars una in Tyrrenum, altera in Lybicum mare decurrit, cœleſtibusq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s18989" xml:space="preserve">plagis mutatur, ama
                <lb/>
              rum eſt, dum fluit in Aquilonem, dulce ubi ad meridiem flectitur, cauſa redditur a Vitr.</s>
              <s xml:id="echoid-s18990" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18991" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Item</emph>
              Parætonio, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18992" xml:space="preserve">quo eſt iter ad Hammonem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18993" xml:space="preserve">Caſsio ad Aegyptum, lacus ſunt paluſtres,
                <lb/>
              quiita ſuntſalſi, ut habeant inſuper ſe ſalem congelatum. </s>
              <s xml:id="echoid-s18994" xml:space="preserve">Sunt autem & </s>
              <s xml:id="echoid-s18995" xml:space="preserve">alijs pluribus locis & </s>
              <s xml:id="echoid-s18996" xml:space="preserve">
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.286-04" xlink:href="note-514.01.286-04a" xml:space="preserve">40</note>
              fontes, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18997" xml:space="preserve">flumina, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18998" xml:space="preserve">lacus qui per ſalifodinas percurrentes, neceſſario ſalſi perficiuntur. </s>
              <s xml:id="echoid-s18999" xml:space="preserve">Alij uero
                <lb/>
              per pingues terræ uenas profluentes uncti oleo erumpunt, uti Solis ( quòd oppidum eſt Ciliciæ) flus
                <lb/>
              men nomine Liparis, in quo natantes, aut lauantes ab ipſa aqua unguntur.</s>
              <s xml:id="echoid-s19000" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s19001" xml:space="preserve">Fontem, in quo ſup ernatat pinguedo, tanquam oleum, uidi ego in Scotia, fontemq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19002" xml:space="preserve">Sanctæ Catherinæ uo-
                <lb/>
              cant, unde ſuperſtitionem religioni addidere multa puerilia de eo dicentes.</s>
              <s xml:id="echoid-s19003" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19004" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Similiter</emph>
              Aethiopiæ Iocus eſt, qui unctos homines efficit, qui in eo natauerint, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19005" xml:space="preserve">in India,
                <lb/>
              qui ſereno cœlo emittit olei magnam multitu dinem; </s>
              <s xml:id="echoid-s19006" xml:space="preserve">Item Carthagini fons eſt, in quo natat inſuper
                <lb/>
              oleum odore, uti ſcobis, citreæ. </s>
              <s xml:id="echoid-s19007" xml:space="preserve">quo oleo etiam pecora ſolent ungi. </s>
              <s xml:id="echoid-s19008" xml:space="preserve">Ideſt odore rament orum, ſiue ſco-
                <lb/>
              bis citreorum.</s>
              <s xml:id="echoid-s19009" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19010" xml:space="preserve">Zacyntho, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19011" xml:space="preserve">circa Dyrrachium, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19012" xml:space="preserve">A polloniam fontes ſunt, qui picis magnam multitudinem cum
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.286-05" xlink:href="note-514.01.286-05a" xml:space="preserve">50</note>
              aqua uomunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s19013" xml:space="preserve">Babyloniæ Iacus ampliſsima magnitudine qui Limne aſphaltis appellatur, habet ſupra
                <lb/>
              natans liquidum bitumen, quo bitumine, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19014" xml:space="preserve">latere teſtaceo ſtructo muro Semiramis circunde-
                <lb/>
              dit Babylonem.</s>
              <s xml:id="echoid-s19015" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s19016" xml:space="preserve">Bitumine ferruminati Babylonis muri a Semiramide dicuntur. </s>
              <s xml:id="echoid-s19017" xml:space="preserve">bitumen uocant quicquid eſt lentum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19018" xml:space="preserve">
                <lb/>
              mollitia glutinoſa, quod ſpontè aut montibus deuoluitur, aut e terra ſcaturit lacubus, fontibuſue innatans; </s>
              <s xml:id="echoid-s19019" xml:space="preserve">Phil.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s19020" xml:space="preserve">plura hoc loco de bitumine.</s>
              <s xml:id="echoid-s19021" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19022" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Item</emph>
              Ioppe in Syria, Arabiaq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19023" xml:space="preserve">Numidarum Iacus ſunt immani magnitudine, qui emittunt bitu-
                <lb/>
              minis maximas moles, quas diripiunt, qui habitant circa. </s>
              <s xml:id="echoid-s19024" xml:space="preserve">Id autem non eſt mirandum, nam cre-
                <lb/>
              bræ ſunt ibi lapicidinæ bituminis duri. </s>
              <s xml:id="echoid-s19025" xml:space="preserve">Cum ergo per bituminoſam terram uis erumpit aquæ, ſecum
                <lb/>
              extrahit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19026" xml:space="preserve">cum ſit egreſſa extra terram ſecernitur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19027" xml:space="preserve">ita reijcit ab ſe bitumen, etiamq; </s>
              <s xml:id="echoid-s19028" xml:space="preserve">eſt in Cappa-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.286-06" xlink:href="note-514.01.286-06a" xml:space="preserve">60</note>
              docia in itinere, quod eſt inter Mazacam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19029" xml:space="preserve">Tuanam lacus amplus, in quem lacum, pars ſiue </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>