Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Page concordance

< >
Scan Original
281 249
282 250
283 251
284 252
285 253
286 254
287 255
288 256
289 257
290 258
291 259
292 260
293 261
294 262
295 263
296 264
297 265
298 266
299 267
300 268
301 269
302 270
303 271
304 272
305 273
306 274
307 275
308 276
309 277
310 278
< >
page |< < (254) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div660" type="section" level="2" n="124">
            <pb o="254" file="514.01.286" n="286" rhead="LIBER"/>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18935" xml:space="preserve">Veſtinos ultra Picenum eſſe tradit Strabo. </s>
              <s xml:id="echoid-s18936" xml:space="preserve">Pinna bodiè Penna dicitur: </s>
              <s xml:id="echoid-s18937" xml:space="preserve">oppidum Pinnenſium in Vestinis
                <lb/>
              a Plinio poſitum. </s>
              <s xml:id="echoid-s18938" xml:space="preserve">Strumæ ſunt glandulæ obduratæ, quibus collum, axillæ, inguina occupantur, ſcrofulas uul-
                <lb/>
              go dicunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s18939" xml:space="preserve">Paralyſis eſt diſſolutio neruorum, unde tremor, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18940" xml:space="preserve">uirium deſectus remedio ſunt aſtringentia,
                <lb/>
              qualia frigida ſunt.</s>
              <s xml:id="echoid-s18941" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18942" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Vbi</emph>
              uero aurum, argentum, ferrum, æs, plumburn, reliquęq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s18943" xml:space="preserve">res earum ſimiles fodiuntur, fon-
                <lb/>
              tes inueniuntur copioſi, ſed hi maximè ſunt uitioſi. </s>
              <s xml:id="echoid-s18944" xml:space="preserve">Habent enim uitia contraria aquæ calidæ, quam
                <lb/>
              ſulphur, alumen, bitumen emittit, qui per potiones, cum in corpus ineunt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18945" xml:space="preserve">per uenas permanando
                <lb/>
              neruos attingunt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18946" xml:space="preserve">artus eos durant inflando. </s>
              <s xml:id="echoid-s18947" xml:space="preserve">Igitur nerui inflatione turgentes ex longitudine con-
                <lb/>
              trahuntur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18948" xml:space="preserve">ita aut neuricos, aut podagricos efficiunt homines.</s>
              <s xml:id="echoid-s18949" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18950" xml:space="preserve">Si neruicos legas aneruis latinè, ſi neuric os a neuris gręcè dicetur: </s>
              <s xml:id="echoid-s18951" xml:space="preserve">articulorum morbi forte intelliguntur.</s>
              <s xml:id="echoid-s18952" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">10</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18953" xml:space="preserve">Ideo quòd ex duriſsimis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18954" xml:space="preserve">ſpiſsioribus, frigidiſsimisq́ intinctas habent uenarum raritates.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s18955" xml:space="preserve">Aquæ autem ſpecies eſt, quæ cum habeat non ſatis perlucidas uenas, ſpuma uti flos natat in ſummo
                <lb/>
              colore, ſimilis uitri purpurei. </s>
              <s xml:id="echoid-s18956" xml:space="preserve">Hæc maximè conſiderantur A thenis. </s>
              <s xml:id="echoid-s18957" xml:space="preserve">Ibienim ex huiuſmodi locis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18958" xml:space="preserve">
                <lb/>
              fontibus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18959" xml:space="preserve">in Aſty, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18960" xml:space="preserve">ad portum Pyræeum ducti ſunt ſalientes, è quibus bibit nemo propter eam
                <lb/>
              cauſam, ſed lauationibus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18961" xml:space="preserve">reliquis rebus utuntur, bibunt autem ex puteis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18962" xml:space="preserve">ita uitant eorum uitia.</s>
              <s xml:id="echoid-s18963" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18964" xml:space="preserve">Et in Aſty. </s>
              <s xml:id="echoid-s18965" xml:space="preserve">Athenæ intelliguntur, ſicut de Roma, cum dicitur urbs, intelligitur Roma, ita & </s>
              <s xml:id="echoid-s18966" xml:space="preserve">Asty. </s>
              <s xml:id="echoid-s18967" xml:space="preserve">græcè
                <lb/>
              ſine ulla adiectione, urbs Athenarum intelligitur, ſi ita legas. </s>
              <s xml:id="echoid-s18968" xml:space="preserve">Cæterum ſi legatur Maſti uſque ad portum Pi
                <lb/>
              ræeum quemadmodum legipoſſe putauit Hermolaus, intellige ſic. </s>
              <s xml:id="echoid-s18969" xml:space="preserve">Mastiidestpapillæ mammæ, ſiue ubera e
                <lb/>
              quibus aquæ ſaliunt.</s>
              <s xml:id="echoid-s18970" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18971" xml:space="preserve">Troezeni non poteſt id uitari, quod omnino aliud genus aquæ non reperit, niſi quod Cibdeli ha-
                <lb/>
              bent. </s>
              <s xml:id="echoid-s18972" xml:space="preserve">Vnde Plinius aquarum culpa in Troezenæ omnium pedes uitia ſentiunt; </s>
              <s xml:id="echoid-s18973" xml:space="preserve">Troezenæ uero oppidum
                <lb/>
              est Achaiæ.</s>
              <s xml:id="echoid-s18974" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18975" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Itaqve</emph>
              in ea ciuitate, aut omnes, aut maxima parte ſunt pedibus uitioſi. </s>
              <s xml:id="echoid-s18976" xml:space="preserve">Troezeni pedibus, alijs
                <lb/>
              regionibus ob aquarum proprietates, gutture laborant incolæ.</s>
              <s xml:id="echoid-s18977" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18978" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Ciliciae</emph>
              uero ciuitatem Tarſo, flumen eſt nomine Cydnos, in quo podagrici crura maceran-
                <lb/>
              tes leuantur dolore.</s>
              <s xml:id="echoid-s18979" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18980" xml:space="preserve">Cydnos (ut ſcribit quintus Curtius libro tertio) inclytus amnis, non ſpatio aquarum, ſed liquore memorabi-
                <lb/>
              lis, quippe leni tractu e fontibus ſcatens puro ſolo excipitur, nec torrentes incurrunt, qui placidè manant em
                <lb/>
              alueum turbent. </s>
              <s xml:id="echoid-s18981" xml:space="preserve">Itaque incorruptibilis, idemq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s18982" xml:space="preserve">frigidiſſimus, quippe multa riparum amœnitate inumbratus
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.286-03" xlink:href="note-514.01.286-03a" xml:space="preserve">30</note>
              ubique fontibus ſuìs ſimilis in mare euadit per mediam vrbem Tarſon Cilitiæ decurrit, ex Tauro monte ori-
                <lb/>
              ginem ducit.</s>
              <s xml:id="echoid-s18983" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18984" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Svnt</emph>
              autem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18985" xml:space="preserve">alia multa genera, quæ ſuas habent proprietates, uti in Sicilia flumen eſt Himera,
                <lb/>
              quod a fonte, cum eſt progreſſum, diuiditur in duas partes, quæ pars profluit contra Aetnam, quod
                <lb/>
              per terræ dulcem ſuccum percurrit, eſt inſinita dulcedine; </s>
              <s xml:id="echoid-s18986" xml:space="preserve">altera pars, quæ per eam terram currit, un-
                <lb/>
              de ſal foditur, ſalſum habet ſaporem.</s>
              <s xml:id="echoid-s18987" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s18988" xml:space="preserve">Himeri fluuij pars una in Tyrrenum, altera in Lybicum mare decurrit, cœleſtibusq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s18989" xml:space="preserve">plagis mutatur, ama
                <lb/>
              rum eſt, dum fluit in Aquilonem, dulce ubi ad meridiem flectitur, cauſa redditur a Vitr.</s>
              <s xml:id="echoid-s18990" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s18991" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Item</emph>
              Parætonio, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18992" xml:space="preserve">quo eſt iter ad Hammonem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18993" xml:space="preserve">Caſsio ad Aegyptum, lacus ſunt paluſtres,
                <lb/>
              quiita ſuntſalſi, ut habeant inſuper ſe ſalem congelatum. </s>
              <s xml:id="echoid-s18994" xml:space="preserve">Sunt autem & </s>
              <s xml:id="echoid-s18995" xml:space="preserve">alijs pluribus locis & </s>
              <s xml:id="echoid-s18996" xml:space="preserve">
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.286-04" xlink:href="note-514.01.286-04a" xml:space="preserve">40</note>
              fontes, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18997" xml:space="preserve">flumina, & </s>
              <s xml:id="echoid-s18998" xml:space="preserve">lacus qui per ſalifodinas percurrentes, neceſſario ſalſi perficiuntur. </s>
              <s xml:id="echoid-s18999" xml:space="preserve">Alij uero
                <lb/>
              per pingues terræ uenas profluentes uncti oleo erumpunt, uti Solis ( quòd oppidum eſt Ciliciæ) flus
                <lb/>
              men nomine Liparis, in quo natantes, aut lauantes ab ipſa aqua unguntur.</s>
              <s xml:id="echoid-s19000" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s19001" xml:space="preserve">Fontem, in quo ſup ernatat pinguedo, tanquam oleum, uidi ego in Scotia, fontemq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19002" xml:space="preserve">Sanctæ Catherinæ uo-
                <lb/>
              cant, unde ſuperſtitionem religioni addidere multa puerilia de eo dicentes.</s>
              <s xml:id="echoid-s19003" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19004" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Similiter</emph>
              Aethiopiæ Iocus eſt, qui unctos homines efficit, qui in eo natauerint, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19005" xml:space="preserve">in India,
                <lb/>
              qui ſereno cœlo emittit olei magnam multitu dinem; </s>
              <s xml:id="echoid-s19006" xml:space="preserve">Item Carthagini fons eſt, in quo natat inſuper
                <lb/>
              oleum odore, uti ſcobis, citreæ. </s>
              <s xml:id="echoid-s19007" xml:space="preserve">quo oleo etiam pecora ſolent ungi. </s>
              <s xml:id="echoid-s19008" xml:space="preserve">Ideſt odore rament orum, ſiue ſco-
                <lb/>
              bis citreorum.</s>
              <s xml:id="echoid-s19009" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19010" xml:space="preserve">Zacyntho, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19011" xml:space="preserve">circa Dyrrachium, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19012" xml:space="preserve">A polloniam fontes ſunt, qui picis magnam multitudinem cum
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.286-05" xlink:href="note-514.01.286-05a" xml:space="preserve">50</note>
              aqua uomunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s19013" xml:space="preserve">Babyloniæ Iacus ampliſsima magnitudine qui Limne aſphaltis appellatur, habet ſupra
                <lb/>
              natans liquidum bitumen, quo bitumine, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19014" xml:space="preserve">latere teſtaceo ſtructo muro Semiramis circunde-
                <lb/>
              dit Babylonem.</s>
              <s xml:id="echoid-s19015" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s19016" xml:space="preserve">Bitumine ferruminati Babylonis muri a Semiramide dicuntur. </s>
              <s xml:id="echoid-s19017" xml:space="preserve">bitumen uocant quicquid eſt lentum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19018" xml:space="preserve">
                <lb/>
              mollitia glutinoſa, quod ſpontè aut montibus deuoluitur, aut e terra ſcaturit lacubus, fontibuſue innatans; </s>
              <s xml:id="echoid-s19019" xml:space="preserve">Phil.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s19020" xml:space="preserve">plura hoc loco de bitumine.</s>
              <s xml:id="echoid-s19021" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s19022" xml:space="preserve">
                <emph style="sc">Item</emph>
              Ioppe in Syria, Arabiaq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s19023" xml:space="preserve">Numidarum Iacus ſunt immani magnitudine, qui emittunt bitu-
                <lb/>
              minis maximas moles, quas diripiunt, qui habitant circa. </s>
              <s xml:id="echoid-s19024" xml:space="preserve">Id autem non eſt mirandum, nam cre-
                <lb/>
              bræ ſunt ibi lapicidinæ bituminis duri. </s>
              <s xml:id="echoid-s19025" xml:space="preserve">Cum ergo per bituminoſam terram uis erumpit aquæ, ſecum
                <lb/>
              extrahit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19026" xml:space="preserve">cum ſit egreſſa extra terram ſecernitur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19027" xml:space="preserve">ita reijcit ab ſe bitumen, etiamq; </s>
              <s xml:id="echoid-s19028" xml:space="preserve">eſt in Cappa-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.286-06" xlink:href="note-514.01.286-06a" xml:space="preserve">60</note>
              docia in itinere, quod eſt inter Mazacam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s19029" xml:space="preserve">Tuanam lacus amplus, in quem lacum, pars ſiue </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>