Vitruvius
,
De architectura libri decem
,
1567
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 412
>
271
(239)
272
(240)
273
(241)
274
(242)
275
(243)
276
(244)
277
(245)
278
(246)
279
(247)
280
(248)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 412
>
page
|<
<
(258)
of 412
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div660
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
124
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19278
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
258
"
file
="
514.01.290
"
n
="
290
"
rhead
="
LIBER
"/>
ſeruare autem eam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19279
"
xml:space
="
preserve
">continere nihil poteſt, niſi mulina ungula, quæ etiam memoratur ab Antipatro
<
lb
/>
in prouinciam, ubi erat Alexander per Iollam filium perlatam eſſe, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19280
"
xml:space
="
preserve
">ab eo ea aqua regem eſſe ne-
<
lb
/>
catum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19281
"
xml:space
="
preserve
">Item Alpibus in Cotti regno eſt aqua, quam qui guſtant, ſtatim concidunt.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19282
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s19283
"
xml:space
="
preserve
">Hæc omnia iam dicta a Plinio ſumpta ſunt multis in locis, Quæ apponam non ut aliquid auctoritati Vi-
<
lb
/>
truuianæ addam, ſed ut dicendi modos & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19284
"
xml:space
="
preserve
">formulas diuerſas oſtendam, quibus eadem res latine ſcribi poteſt,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19285
"
xml:space
="
preserve
">primum, In Bœotia amnis Melas oues nigras, Cephiſus ex eodem lacu proflucns albas, postea alibi ru-
<
lb
/>
fas oues iuxta Ilium xantbum efficere, unde, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19286
"
xml:space
="
preserve
">nomen amni:</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19287
"
xml:space
="
preserve
">Xanthos enim rufum ſignificat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19288
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19289
"
xml:space
="
preserve
">alibi necare
<
lb
/>
aquas Theop ompus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19290
"
xml:space
="
preserve
">in Thracia apud Cychros dicit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19291
"
xml:space
="
preserve
">de Theſſaliæ fonte. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19292
"
xml:space
="
preserve
">Aliter circa Theſſalica tempe,
<
lb
/>
quoniam uiſus omnibus, terrori est, traduntq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19293
"
xml:space
="
preserve
">etiam æs, ac ferrum erodiilla aqua. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19294
"
xml:space
="
preserve
">De hoc fonte dicitur, quòd
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.290-01
"
xlink:href
="
note-514.01.290-01a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
breui ſpatio profluat: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19295
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19296
"
xml:space
="
preserve
">quòdmirum eſt, Siliqua ſylues̃tris amplecti radicibus fontem eum dicitur, ſemper
<
lb
/>
florens purpura. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19297
"
xml:space
="
preserve
">Ex ui apparet eas aqvas multo atramento ſutorio ( græci chalcanthum uocant, uulgus
<
lb
/>
Vitriolum) infectas eſſe. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19298
"
xml:space
="
preserve
">Item Plinius in Macedonia non procul ab Euripidis poetæ ſepulchro, duo riui con-
<
lb
/>
fluunt alter ſaluberrimi potus, alter mortiferi. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19299
"
xml:space
="
preserve
">Item de ſtyge aquaiuxta Nonacrim Arcadiæ, ſtyx nec odore
<
lb
/>
differens, nec colore, epota illico necat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19300
"
xml:space
="
preserve
">Vngulas tamen mularum repertas, neque aliam ullam materiam, quæ
<
lb
/>
non perroderetur a veneno ſtygis aquæ cum id dandum Alexandro magno Antipater mitteret, memoria di-
<
lb
/>
gnum est, magna Ariſtotelis infamia excogitatum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19301
"
xml:space
="
preserve
">Quod autem dicit Vitr. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19302
"
xml:space
="
preserve
">{ in Cotti regno, } ita enim Phi-
<
lb
/>
lan der ( exemplaribus etiam reclamantibus, in quibus Crobi legitur) legendum dicit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19303
"
xml:space
="
preserve
">ſciendum eſt Cottum ab
<
lb
/>
Augusto Cæſare in amicitiam receptum fuiſſe, a quo alpes Cottiæ, quibus hodie Cineſio monti nomen eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19304
"
xml:space
="
preserve
">agrũ
<
lb
/>
Cotti in Liguribus Strabo conſtituit, ciuitatesuero Cottianas duodecim Plinius fuiſſe teſtatur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19305
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19306
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Agro</
emph
>
autem Faliſco uia campanain campo Corneto eſt lacus, in quo fons oritur, ubi anguium, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19307
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.290-02
"
xlink:href
="
note-514.01.290-02a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
lacertarum, reliquarumq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19308
"
xml:space
="
preserve
">ſerpentium oſſa iacentia apparent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19309
"
xml:space
="
preserve
">Item ſunt nonnullę acidæ uenæ fontiũ,
<
lb
/>
uti Lynceſto, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19310
"
xml:space
="
preserve
">in Italia Virena, Campana Theano, alijsq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19311
"
xml:space
="
preserve
">locis pluribus, quæ hanc habent uirtu-
<
lb
/>
tem, uti calculos in ueſicis, quineſcuntur in corporibus hominum, potionibus diſcutiant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19312
"
xml:space
="
preserve
">Fieriau-
<
lb
/>
tem hoc naturaliter ita, ideo uidetur, quod acer, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19313
"
xml:space
="
preserve
">acidus ſuccus ſubeſt in ea terra, per quamiegredien-
<
lb
/>
tes uenæ intinguntur acritudine, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19314
"
xml:space
="
preserve
">ita cum in corpus inierunt, diſsipant quæ ex aquarum ſubſidentia
<
lb
/>
in corporibus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19315
"
xml:space
="
preserve
">concreſcentia offenderunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19316
"
xml:space
="
preserve
">Quare autem diſcutiantur ex acidis eæ res, ſic poſſu-
<
lb
/>
mus animaduertere. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19317
"
xml:space
="
preserve
">Ouum in aceto, ſi diutius impoſitum ſuerit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19318
"
xml:space
="
preserve
">cortex eius molleſcet, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19319
"
xml:space
="
preserve
">diſſolue-
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19320
"
xml:space
="
preserve
">Item plumbum, quòd eſt lentiſsimum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19321
"
xml:space
="
preserve
">grauiſsimum, ſi in uaſe collocatum fuerit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19322
"
xml:space
="
preserve
">in eo
<
lb
/>
acetum infuſum, id autem opertum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19323
"
xml:space
="
preserve
">oblitum ſi erit, efficietur uti plumbum diſſoluatur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19324
"
xml:space
="
preserve
">fiat
<
lb
/>
Ceruffa. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19325
"
xml:space
="
preserve
">Ei ſdem rationibus æs, quod etiam ſolidiore eſt natura, ſimiliter curatum ſi fuerit diſsipabitur,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19326
"
xml:space
="
preserve
">ſiet ærugo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19327
"
xml:space
="
preserve
">Item margarita, non minus ſaxa ſilicea, quſae; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19328
"
xml:space
="
preserve
">neque ferrum, neque ignis poteſt per ſe
<
lb
/>
diſſoluere, cum ab igne ſunt percalefacta, aceto ſparſo diſsiliunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19329
"
xml:space
="
preserve
">diſſoluuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19330
"
xml:space
="
preserve
">Ergo cum has res
<
lb
/>
ante oculos ita fieri uideamus, ratiocinemur, ijſdem ra tionibus ex acidis propter acritudinem ſucci
<
lb
/>
etiam calculoſos è natura rerum ſimiliter poſſe curari. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19331
"
xml:space
="
preserve
">Sunt autem etiam fontes uti uino mixti, quem-
<
lb
/>
admodum eſt unus Paphlagoniæ, ex quo etiam ſine uino potantes fiunt temulenti.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19332
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s19333
"
xml:space
="
preserve
">De Lynceſto, Tlinius Lynceſtis, inquit, aqua, quæ uocatur Acidula, uini modo temulentos facit Ouid.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19334
"
xml:space
="
preserve
">ulti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19335
"
xml:space
="
preserve
">Metam.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19336
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19337
"
xml:space
="
preserve
">Huic fluit effectu diſpar Lyncestius amnis,
<
lb
/>
Quem quicunque parum moderato gutture traxit,
<
lb
/>
# Haud aliter titubat, quàm ſi mera uina bibiſſet .</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19338
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19339
"
xml:space
="
preserve
">Equiculis autem in Italia, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19340
"
xml:space
="
preserve
">in Alpibus natione Medullorum eſt genus aquæ quam qui bibunt,
<
lb
/>
efficiuntur turgidis gutturibus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19341
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s19342
"
xml:space
="
preserve
">Noſtri goſſutos eos appellant, quibus turgent guttura. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19343
"
xml:space
="
preserve
">Natio autem Medullorum habitat vallem Cilli-
<
lb
/>
ram, quæ distat ab Oeno ( Iſpruch dicunt) octauum lapidem meridiem uerſus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19344
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19345
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">In</
emph
>
Arcadia uero ciuitas eſt non ignota Clitori, in cuius agris eſt ſpelunca profluens aquæ, quam
<
lb
/>
qui biberint, fiunt abſtemij. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19346
"
xml:space
="
preserve
">Ad eum autem fontem Epigramma eſt in lapide inſcriptum hac ſenten-
<
lb
/>
tia uerſibus Græcis, eam non eſſe idoneam ad lauandum, ſed etiam inimicam uiribus, quod apud eum
<
lb
/>
fontem Melampus ſacrificijs purgauiſſet rabiem Prœti filiarum, reſtituiſſetq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19347
"
xml:space
="
preserve
">earum uirginum mentes
<
lb
/>
in priſtinam ſanitatem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19348
"
xml:space
="
preserve
">Epigramma autem eſt id, quod eſt ſubſcriptum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19349
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s19350
"
xml:space
="
preserve
">Philander e Pratenſi, Epigramma uerſum in latinum, ponit hoc modo.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19351
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19352
"
xml:space
="
preserve
">#Si te, ſiq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19353
"
xml:space
="
preserve
">pecus medio ſitis orbe diei
<
lb
/>
# Ad fontis, Paftor, Clitorij antra premat,</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19354
"
xml:space
="
preserve
"># Inde tuã reſtingue ſitim, quin & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19355
"
xml:space
="
preserve
">propè nymphas,
<
lb
/>
# Naiadas omne tuum, tu quoque ſiſte pecus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19356
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19357
"
xml:space
="
preserve
"># Membra lauanda tamen caueas. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19358
"
xml:space
="
preserve
">cómittere lymphę,
<
lb
/>
#Ne noceat uinctis ebrietate potus .</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19359
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19360
"
xml:space
="
preserve
">#Viribus infeſtas fuge aquas, ubi nempè Melápus
<
lb
/>
#Luſtrauit diras Prœtidas a rabie.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19361
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19362
"
xml:space
="
preserve
">#Arcaná abſtergens maculam, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19363
"
xml:space
="
preserve
">ſe protinus Argis
<
lb
/>
#Ad tetricæ montes contulit Arcadiæ.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19364
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19365
"
xml:space
="
preserve
">Ouidius uero ult. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19366
"
xml:space
="
preserve
">Metam.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19367
"
xml:space
="
preserve
">ita de Clitorio loquitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19368
"
xml:space
="
preserve
">Clitorio quicunque ſitim de fonte leuarit
<
lb
/>
Vina fugit, gaudetq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19369
"
xml:space
="
preserve
">meris abstemius undis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19370
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Seu uis eſt in aqua calido contraria uino,
<
lb
/>
Siue, quod indigenæ memorant, Amithaone natus
<
lb
/>
Trœtidas attonitas postq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19371
"
xml:space
="
preserve
">per carmen, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19372
"
xml:space
="
preserve
">herbas,
<
lb
/>
Eripuit furijs purgamina mentis in illas,
<
lb
/>
Miſit aquas, odiumq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19373
"
xml:space
="
preserve
">meri permanſit in undis.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s19374
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
position
="
left
"
xml:space
="
preserve
">60</
note
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>