Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[51] P. Corona.o. Aſtragalus lesbi.C. cymatium Doricum.N. Hy-perthyrum.K. cymatium.F. Aſtragalus.IONICDORICCORINTH D P A O O C N P e C k H F R S L V K S T I
[52] Tuſcanici capituli partes.E. Abacus.F. Echinus.G. Annulus.H I K L. Hypotrachelium cum Apophygi.f a q. ſpatia centrorum.A B C. partes ſpiræ quibus in ueſtigio pariter A B C. reſpondet.A. Apopbygis.B. Torus.C. Plinthus. M E F q G H I k L h d C b a e D A a B C C B A A B C
[Figure 53]
[54] TVSCAN AE AEDIS COMPOSIT AE DISPOSITIO.
[Figure 55]
[56] a 4 3 2 1 o
[57] b 3 d e 2 1 f c a
[58] Ichnographia, orthographia, & ſchiographia œdis peripterœ.
[59] FRABES COMPACTILES.
[60] Figura apponenda erat in fine primi capitis huius libri.e c g a d b h h f
[61] FORI DESCRIPTIO.Z. euria.C. Platea ante carceres.D. platea ante ærarium.G. Eaſilica. G D B C
[62] SCIOGRATHI@B
[63] @SILIC AE
[64] ICHNOGRAPHIABASILIC AE
[65] Lateris Laſilicæ orthographia, cuius ſignum A, cum ſigno B præcedentis diagrammatis coniungendum.A
[66] Veſtigium Baſilicæ A. ædisAuguſtæ B. pronaum C.Tribunal D. Baſilicæ pa-ries E, F, G, H. Aedisparies I, K L, M. pa-rastatæ poſt columnas N. I K D 15 @ ped 46 B L M C E H * n n n pedes 60 *@20 * * * pedes cxx * F G
[67] In orthog ra-phia uero columnæ I, paraſta-tæ 20, pedum,2. prima porti-cus contignatio3. ſuperiores paraſtatæ 18. pe-dum 4. trabescantherium ſu-stinentes tectiporticus, quæ eſtinferior teſtudini5. columnæ e-rant Corinthiæ,trabes ex tribustignis bipedali-bus compactæ e-piſtylij loco poſi-tæ 6, pilæ tri-bus pedibus al-tæ, quaternisquoquo uerſuslatæ loco Zophori 7, aliæ tra-bes euerganeæcoronicis loco æ-diſicium præcin-gentes 8, pa-ries porticus circa baſilicam 9,pluteum primæporticus conti-gnationis 10.Lumina, o, tectaconſpiciuntur. 1 0 1 10 0 8 7 6 1 4 2 5 3
[68] HARMONICVM.dieſisdieſisditonus.
[69] CHROMATICVM.bemiton.bemiton.trihemit.
[70] DIATONICVM.hemiton.tonustonus.
[71] EXEMPLVM MONOCHORDI.VniſonumTonusSemitoniumDitonusSemiditonusTuo no
[72] Harmoni cum 92 1 {1/4} 1 {1/23} 1 {1/45} 69 15 8 216 345 360 368
[73] chrona molle 70 1 {I/15} 1 {r/14} 1 {I/27} 42 18 10 210 252 270 280
[74] Chromat non languid. 22 1 {r/6} 1 {I/11} 1 {I/21} II 7 4 66 77 84 88
[75] Diatonic nolle 21 1 {r/7} 1 {I/9} 1 {r/20} 9 8 4 63 72 80 84
[76] Molle inten tum 56 1 {I/8} 1 {I/7} 1 {I/27} 21 27 8 168 189 216 224
[77] Aquale 3 1 {I/9} 1 {I/10} 1 {I/11} 1 1 1 9 10 11 12
[78] Sintonu 24 1 {I/9} 1 {I/8} 1 {I/15} 8 10 6 72 80 90 96
[79] Diatonihem 64 {I/8} 1 {r/8} 24 27 13 192 216 243 286
[80] Hæc iam nota ſunt ex prædictis, & ex ſequenti figuratione.DiateſſaronquartaſeſquitertiaDiapentequintaſeſquialtera.Semitonium cum diapente.Sexta minorTonus cum diapenteSexta maior.Semiditonus cum diapenteSeptima minor.Diapaſonoctauadiſdiapaſon.diapaſon con diapentediapaſondiapentediateſſaron 18 16 12 8 6
< >
page |< < (267) of 412 > >|
299267
M. VITRVVIIDE
ARCHITECTVRA
LIBER NONVS.
1110
Proœmium
NObilibvs athletis, qui olympia, Pithia, Iſthmia, Nemea uiciſſent, Græ-
corum maiores ita magnos honores conſtituerunt, uti non modo in con-
uentur ſtantes cum palma, &
corona ferant laudes, ſed etiam cum reuer-
tanturin ſuas ciuitates cum victoria triumphantes quadrigis in mœnia, &

in patrias inuehantur, e req́;
publica perpetua uita conſtitutis uectigalibus
fruantur.
Cum ergo id animaduertam, admiror, quod ita non ſcripto-
ribus ijdem honores, etiamq́;
maiores ſint tributi, qui infinitas utilitates
2220 æuo perpetuo omnibus gentibus præſtant.
Id enim magis erat inſtitui di-
gnum, quod athletæ ſua corpora exercitationibus efficiunt fortiora, ſcri-
ptores non ſolum ſuos ſenſus perficiunt, ſed etiam omnium, libris ad diſcendum, &
animos exacuen-
dos præ parantes præcepta.
Quid enim Milo Crotoniates, quod fuit inuictus, prodeſt hominibus,
aut cæteri, qui eo genere fuerunt uictores?
niſi quod dum uixerunt, ipſi inter ſuos ciues habuerunt
nobilitatem.
Pythagoræ uerò præcepta, Democriti, Platonis, Ariſtotelis, cæterorumq́; ſapientum
quotidiana perpetuis induſtrijs culta, non ſolum ſuis ciuibus, ſed etiam omnibus gentibus recentes,
&
floridos reddunt fructus; e quibus qui a teneris ætatibus doctrinarum abundantia ſatiantur, opti-
mos habent ſapientiæ ſenſus, inſtituuntq́;
ciuitatibus humanitatis mores, æqua iura, leges: quibus
abſentibus nulla poteſt eſſe ciuitas incolumis.
Cum ergo tanta munera ab ſcriptorum prudentia pri-
3330 uatim, publicèq́;
fuerint hominibus præparata, non ſolum arbitror palmas, & coronas his tribui opor
tere, ſed etiam decerni triumphos, &
inter Deorum ſedes eos dedicandos iudicari. Eorum autem
cogitata utiliter hominibus ad uitam explicandam e pluribus ſingula paucorum, uti exempla ponam,
quæ recognoſcentes neceſſario his tribui honores oportere homines confitebuntur.
Et primum Pla-
tonis e multis ratiocinationibus utiliſsimis unam, quemadmodum ab eo explicata, ſit ponam.
Expedita iam parte illa, quæ ad ædificationem pertinet, quæ prima ex tribus erat, quibus Architectura con
ſtat, ad alteram ueniendum est, cuius uis omnis in gnomonicis rationibus eſt collocata, ex qua lucentium cœli
corporum effectus in mundo concipimus:
egregia, excellensq́; ſane pars, quippe non terrenas fabricas, non
materiatas ædes, non caducas, &
ruinoſas ſtructuras, ſed cœleſtes, incorruptas, & nobiliſſima conſtantes
materia ſedes contemplatur, ut cœlum in manibus hominum ( ut ita dicam ) ponere uideatur.
Qua re factũ
4440 est, ut Vitr.
cum id optime cognoſceret, proœmium uolumini huic nono propoſuerit, rei, qua de agitur, con-
uenientiſſimum, cum illi uiſum ſit eos homines´, qui rerum pulcherrimarum, &
ſubtiliſſimarũ inuentiones pro-
tulerint, diuinis honoribus dignos eſſe, quoniam non tantum proprijs commodis, ſed communi omnium gentiũ
utilitatt conſuluerint.
neque tempore aliquo, uel ætate, uel ſæeulo, ſed continenter profuere, proſunt, ac pro-
futuri ſunt omnibus, &
quãto animus eſt præſtãtior corpore, tanto uirtus cæteris bonis præstat. Felices igitur,
ac beati existimandi ſunt, qui pulchris, utilibusq́;
inuentionibus eam ſibi laudem, & gloriam comparauerunt,
cuius fructus æterno beneficio gentibus extitit, &
eo feliciores, ac beatiores inter alios reputati ſunt, quo no-
biliora, &
præclara magis fuerint eorum inuenta. nam quemadmodum iucundius, & ſuauius est rerum, quas
amamus, uel minimas partes aſpicere, quàm cæterorum corporum membra tractare, ita dignum magis iudica-
mus minimam reconditarum rerum rationem cognoſcere, quam in eorum cognitionem uenire, quæ uſu quot-
tidiano ante oculos obſeruantur.
hinc illa poetæ carmina celebratiſſima.
5550
Felices animæ, quibus hæc cognoſcere primum,
Inq́;
domos ſuperas ſcandere cura fuit.
Credibile eſt illos pariter uitijsq́; , iocisque
Altius humanis exeruiſſe caput.
Non Venus, & uinum ſublimia pectora fregit,
Officiumq́;
fori, militæve labor.
Nec leuis ambitio, perfuſo & gloria fuco,
Magnarumq́;
fames ſollicitauit opum.
Admouere oculis distantia ſydera noſtris
Aetheraq́;
ingenio ſuppoſuere ſuo.
6660

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index