Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[161] Funium nodi.
[162] Scala in carcheſio poſita.
[163] Figura aniſocyclorum.
[164] Trochlearum ratio.
[165] B. ergata.C. trochlea ſuperior.D. ſucula.E. tigna.F. pondus.I. forcipes.G. ſucula.H. fibula.O. chelonia.P. uectes.S. carcheſia. S H C A D E F T I B G
[166] Trochleæ cum tympano.
[167] F. trochleaſuperior.L. trochlea inferior artemon dicta.†. onus.A. nectis.3. onus.1. hypomochlium.2. nectis, mochlium.V. ſpbœroma, œquipondium.Q S. lances.X. lances.K. anſa. examen.8. cuneus.7. 9. uectis.10. onus.H G. vectes.M. pondus.O N. colhlea.D. pali.L. locus artemonis.C. chelonia.F. regula.B. antarijunes.E. locus ductariorum funium ubifibulæx. libra ſuffulta. E B F H G 8 C N O K D L M † 6 7 10 x 3 2 1 R V S Q
[168] d a c b e
[Figure 169]
[Figure 170]
[171] A. aqua in arca œrea depreſſa.B. delſines ærei.C. modioli.D. Regulæ ſcalari forma.E. taxilli tribus digitis alti.F. catenæ cymbala tenentes.G. inſundibulum inuerſum.H. Fiſtulæ, per quas aer modiolorum ſubintrat infundibulum.I. uectes.K. manubria, quæ aperiunt nares ad tubulos.L. pinnæ ſub quibus lingulæ omnium organorum.O. regulæ inter tabulam quæ pinax dicitur & registrum.P. pinna depreſſa.Q. tabula.R. pinnarum forma ſeparata.S. lingulæ.T. ceruicula.V. aquaexpulſa.X. pars arcæ..... foraminaper quæ aer ad canna, fertur.
[Figure 172]
[Figure 173]
[Figure 174]
< >
page |< < (275) of 412 > >|
307275NONVS. Quoniamlinea A D, diameter eſt ſemicirculi A B D, & diameter etiaim est ſemicirculi erecti ſupra
A
B D, ideo dum mouetur ſemicirculus erectus à D, uerſus B, &
à B. uerſus A. immobili perma-
nente
ſigno A, tanquam cardini, ſecumſeret ſuam diamertron, &
ita ex duabus diametris, quæ prius in unam
lineam
conueniebant, altera non diſcedet a loco ſuo, nimirum A D.
ſemicirculi plani, altera loci permuta-
tione
à D uerſus E, &
àB. uerſus A, unà cum ſemicirculo erecto diuerſas partes hemic ylindrij ſeca-
bit
, donec fiet A C.
extra ſuperficiem hemicylindrij, & recte cadet ſuper ſignum A. quod est extremum
diametri
A D.
cum in integra illa uerſatione ſigno D, deſcripſerit circuli tetrantem. & quoniam diame-
tros
A D, translata à D uerſus B.
& à B. uerſus A. ubicunque ſiſtitur ſecat lineam ſemicirculi
A
B D, ſecetigitur eam in ſignis E F G H I K L M N O P Q R S T.
& ab A. ad ſingula
1110 ea ſigna, ducantur ſaltem imaginatione rectæ A F.
A G. A H. A I. A K. A L, A M. A N.
A O. A P. A Q. A R. A S. A T. & producantur ad tetrantis circumſerentiam in ſigna.
e
.
f. g. h. i. k. φ. m. n. o. p. q. r. s. t. & Singulæ ex his lineæ referent diametrum ſemicirculi
translatam
circa cylindri ſuperficiem.
Diuidatur media diametros A D, in X, & centro A, inter-
uallo
A X, tetrans circuli deſcribatur x y, linea circinationis tetrantis x y ſingulas diametros me-
dias
ſecabit, &
occaſionem dabit terminandi ſingulas illas lineas, quæ a ſigno D. omnium communi termi-
no
proficiſcentes ſe ſe conſequentes alio eorum extremo ad circinationis lineam, quæ ſupra diametrum de-
ſcriberetur
, peruenirent.
ſupra diametrum dico, quam quæ libet earum ſecat in circinatione A B D. ima-
ginemur
itaque ſemicirculos ſupra ſingulas diametros a e.
a f. a g. a h. & reliquas quæ ab A. pro-
gredientes
ad circinationis tetrantis B C.
perueniunt. & a ſigno D, per ſingula puncta, in quibus Linea
2220 circinationis A B D, ſecat ſingulas diametros mobiles, &
in quibus mutuo ab ipſis ſecatur,& erigantur
lineæ
, quæ ad circinationes ſemicirculorum,quos imaginati ſumus, perueniant adſigna α.
β. γ. δ. ε. η.
{σθ} ι κ. λ μ. ν. ξ. ο. π. Aio ſingulas lineas E α. F β. G γ. H δ I. ε. K ζ. L η. M ξ N ι.
O
κ.
P λ. q. μ. R ν. S ξ T ο. V π. eſſe medias comparabiles inter eas diametri partes, quas in illa
ſecant
in aliquo dictorum ſignorum.
Deſcribatur ſupra diametrum A φ ſemicirculus A η φ. aio lineam
n
L.
eſſe mediã inter partes diametri A L. & L φ. quam diametron ipſa ſecat in ſigno L. & quoniam an-
guli
A.
L D. η λ φ. oppoſiti ſunt,ideo æ quales ſunt, ex decima quinta primi elementorum. Sed angulus A L
D
, quia eſt in ſemicirculo,rectus eſt ex trigeſima prima tertij:
Angulus ergo η L φ rectus erit. Ex ſigno L.
erecta
est diametro A φ ad angulos rectos linearcta L.
x. quæ peruenit ad circinationem circumferen-
tia
A η ο ergo recta η L erit media proportione reſpondens inter lineas A L.
& L φ extertia de-
cima
ſexti.
Aio præ terea lineam n L, ſupra planum ſemicirculi A B D. in ſigno L. ad rectos angulos
3330 stare.
Quoniam ſemicirculus A η φ rectus eſt ad planum ſemicirculi A B D
D
.
& ab uno circinationis ſi- gno A η φ ſcilicet η. ducta eſt recta η L, quæ peruenit ad planum ſemicirculi A B D. ergo x L re-
cte
ſtabit ad planum ſemicirculi A B D.
Sed n L quoniam comparabiles estinter A L. & L. φ. ad
rectos
angulos cadit in L, commume rectarum A &
D L ſegmentum; ideo n L a rctos stabit an-
gulos
ſupra ſemicirculi A B D.
planum, in ſigno L. & quoniam ad id planum ſemicriculi, A B D, re-
ctum
&
hemcylindrium, ita quod eius baſis diametros, diametro ſemicir culi quadrat, & circinationis linea
unius
conuenit lineæ circinationis alterius.
n L. pariter rectè cadet ſupra lmeam circinationis baſis bemicy
lindrij
in ſigno L.
& bac ratione recta η L in ſi perficie hemicylindrij reperietur. atque etiam in plano ſe-
micirculi
.
A η φ. ita ut pariter in utroque plano ſtare contingct. Semicirculus ergo A η φ. tanget he-
micylindrium
in ſigno H.
Similiratione ac uia demonſtrabitur ſingulas rectarum linearum. E α. F β.
4440 G γ & reliquas eſſe medias comparabiles inter diametri partes, & rectas cadere conſequenter u-
nam
poſt aliam ſuper lineam baſis hemicylindrij.
& quod quæ libet erit in utroque plano, quam pri-
mum
peruenerit ad hemicylindrij ſuperſiciem, ad ſuam quæ q;
altitudinem in ſignis ſcilicet.
θ. ι. κ. λ. μ. ν. ξ. ο. π. in quibus ſignis ſemicirculus mobilis tranſlatus, ( ut dictum eſt) neceſſario he-
micylindrij
ſuperficiem tanget, &
quæſitam lineam illi circumſcribet. V nde ſi ducatur linea, quæ per ſingula
illa
ſigna tranſeat, &
eam hemicylindrij partem ſecet, quæ illi ſubiacet, abſque ullo impedimento circumagi
poterit
dictus ſemucirculus circa ſuperficiem hemicylindrij, &
ſemper ſua circinatione per ſingula ſigna tan-
get
lineam nuper deſcriptam in hemicylindri ſuperficie.
A ſingulis autem ſignis E. F. G. H. I. K. L.
M
.
N. O. P. Q. R. S. T. inſuper planum A B D, ſecundum ſuperficiem hemicylindrij erigantur
ſub
ſequentis rectæ lineæ æ quales ſingulæ ſingulis ijs, quæ ab eodem ſigno ductæ ſunt, in plana eorum circulo-
5550 rum, quos imaginat ione ſinximus, &
quȩ oſtenſæ ſunt mediæ comparabiles inter ſuarum diametrorum par-
tes
.
Poſt hæc deſcribātur lineæ, quæ per omnia extrema earum ſigna tranſeant, quæ ſuperius terminum habent
circa
hemicylindrij ſuperſiciem,&
ita perfectum erit, quod quærebatur. poterimus quoque ſupra diametrum
A
B.
æquare parallelogrammum A D σ ν quod referet hemicylindrium, & a ſingulis prædictis iam ſi-
gnis
circinationis A B D.
parallelas ducere lateribus A σ D ν quæ ſuper latus σ ν cadant, at-
que
incipiendo a ſignis E F G H.
& reliquis deſcendendo ad baſim σ ν excipere lineas ſingulis præ-
dictarum
medias comparabiles, &
inde lineam deſcribere, quæ per ſingula extrema ſigna tranſeat, quæ ſigna
termini
ſunt dictarum linearum ad baſim σ ν.
& habebitur hoc modo lineatio cylindricæ linæ a nobis quæ-
ſitæ
, quemadmodum in diagrammate cerni potest.
6660

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index