Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Page concordance

< >
Scan Original
221 189
222 190
223 191
224 192
225 193
226 194
227 195
228 196
229 197
230 198
231 199
232 200
233 201
234 202
235 203
236 204
237 205
238 206
239 207
240 208
241 209
242 210
243 211
244 212
245 213
246 214
247 215
248 216
249 217
250 218
< >
page |< < (275) of 412 > >|
307275NONVS. Quoniamlinea A D, diameter eſt ſemicirculi A B D, & diameter etiaim est ſemicirculi erecti ſupra
A B D, ideo dum mouetur ſemicirculus erectus à D, uerſus B, &
à B. uerſus A. immobili perma-
nente ſigno A, tanquam cardini, ſecumſeret ſuam diamertron, &
ita ex duabus diametris, quæ prius in unam
lineam conueniebant, altera non diſcedet a loco ſuo, nimirum A D.
ſemicirculi plani, altera loci permuta-
tione à D uerſus E, &
àB. uerſus A, unà cum ſemicirculo erecto diuerſas partes hemic ylindrij ſeca-
bit, donec fiet A C.
extra ſuperficiem hemicylindrij, & recte cadet ſuper ſignum A. quod est extremum
diametri A D.
cum in integra illa uerſatione ſigno D, deſcripſerit circuli tetrantem. & quoniam diame-
tros A D, translata à D uerſus B.
& à B. uerſus A. ubicunque ſiſtitur ſecat lineam ſemicirculi
A B D, ſecetigitur eam in ſignis E F G H I K L M N O P Q R S T.
& ab A. ad ſingula
1110 ea ſigna, ducantur ſaltem imaginatione rectæ A F.
A G. A H. A I. A K. A L, A M. A N.
A O. A P. A Q. A R. A S. A T. & producantur ad tetrantis circumſerentiam in ſigna.
e.
f. g. h. i. k. φ. m. n. o. p. q. r. s. t. & Singulæ ex his lineæ referent diametrum ſemicirculi
translatam circa cylindri ſuperficiem.
Diuidatur media diametros A D, in X, & centro A, inter-
uallo A X, tetrans circuli deſcribatur x y, linea circinationis tetrantis x y ſingulas diametros me-
dias ſecabit, &
occaſionem dabit terminandi ſingulas illas lineas, quæ a ſigno D. omnium communi termi-
no proficiſcentes ſe ſe conſequentes alio eorum extremo ad circinationis lineam, quæ ſupra diametrum de-
ſcriberetur, peruenirent.
ſupra diametrum dico, quam quæ libet earum ſecat in circinatione A B D. ima-
ginemur itaque ſemicirculos ſupra ſingulas diametros a e.
a f. a g. a h. & reliquas quæ ab A. pro-
gredientes ad circinationis tetrantis B C.
perueniunt. & a ſigno D, per ſingula puncta, in quibus Linea
2220 circinationis A B D, ſecat ſingulas diametros mobiles, &
in quibus mutuo ab ipſis ſecatur,& erigantur
lineæ, quæ ad circinationes ſemicirculorum,quos imaginati ſumus, perueniant adſigna α.
β. γ. δ. ε. η.
{σθ} ι κ. λ μ. ν. ξ. ο. π. Aio ſingulas lineas E α. F β. G γ. H δ I. ε. K ζ. L η. M ξ N ι.
O κ.
P λ. q. μ. R ν. S ξ T ο. V π. eſſe medias comparabiles inter eas diametri partes, quas in illa
ſecant in aliquo dictorum ſignorum.
Deſcribatur ſupra diametrum A φ ſemicirculus A η φ. aio lineam
n L.
eſſe mediã inter partes diametri A L. & L φ. quam diametron ipſa ſecat in ſigno L. & quoniam an-
guli A.
L D. η λ φ. oppoſiti ſunt,ideo æ quales ſunt, ex decima quinta primi elementorum. Sed angulus A L
D, quia eſt in ſemicirculo,rectus eſt ex trigeſima prima tertij:
Angulus ergo η L φ rectus erit. Ex ſigno L.
erecta est diametro A φ ad angulos rectos linearcta L.
x. quæ peruenit ad circinationem circumferen-
tia A η ο ergo recta η L erit media proportione reſpondens inter lineas A L.
& L φ extertia de-
cima ſexti.
Aio præ terea lineam n L, ſupra planum ſemicirculi A B D. in ſigno L. ad rectos angulos
3330 stare.
Quoniam ſemicirculus A η φ rectus eſt ad planum ſemicirculi A B D
D.
& ab uno circinationis ſi- gno A η φ ſcilicet η. ducta eſt recta η L, quæ peruenit ad planum ſemicirculi A B D. ergo x L re-
cte ſtabit ad planum ſemicirculi A B D.
Sed n L quoniam comparabiles estinter A L. & L. φ. ad
rectos angulos cadit in L, commume rectarum A &
D L ſegmentum; ideo n L a rctos stabit an-
gulos ſupra ſemicirculi A B D.
planum, in ſigno L. & quoniam ad id planum ſemicriculi, A B D, re-
ctum &
hemcylindrium, ita quod eius baſis diametros, diametro ſemicir culi quadrat, & circinationis linea
unius conuenit lineæ circinationis alterius.
n L. pariter rectè cadet ſupra lmeam circinationis baſis bemicy
lindrij in ſigno L.
& bac ratione recta η L in ſi perficie hemicylindrij reperietur. atque etiam in plano ſe-
micirculi.
A η φ. ita ut pariter in utroque plano ſtare contingct. Semicirculus ergo A η φ. tanget he-
micylindrium in ſigno H.
Similiratione ac uia demonſtrabitur ſingulas rectarum linearum. E α. F β.
4440 G γ & reliquas eſſe medias comparabiles inter diametri partes, & rectas cadere conſequenter u-
nam poſt aliam ſuper lineam baſis hemicylindrij.
& quod quæ libet erit in utroque plano, quam pri-
mum peruenerit ad hemicylindrij ſuperſiciem, ad ſuam quæ q;
altitudinem in ſignis ſcilicet.
θ. ι. κ. λ. μ. ν. ξ. ο. π. in quibus ſignis ſemicirculus mobilis tranſlatus, ( ut dictum eſt) neceſſario he-
micylindrij ſuperficiem tanget, &
quæſitam lineam illi circumſcribet. V nde ſi ducatur linea, quæ per ſingula
illa ſigna tranſeat, &
eam hemicylindrij partem ſecet, quæ illi ſubiacet, abſque ullo impedimento circumagi
poterit dictus ſemucirculus circa ſuperficiem hemicylindrij, &
ſemper ſua circinatione per ſingula ſigna tan-
get lineam nuper deſcriptam in hemicylindri ſuperficie.
A ſingulis autem ſignis E. F. G. H. I. K. L.
M.
N. O. P. Q. R. S. T. inſuper planum A B D, ſecundum ſuperficiem hemicylindrij erigantur
ſub ſequentis rectæ lineæ æ quales ſingulæ ſingulis ijs, quæ ab eodem ſigno ductæ ſunt, in plana eorum circulo-
5550 rum, quos imaginat ione ſinximus, &
quȩ oſtenſæ ſunt mediæ comparabiles inter ſuarum diametrorum par-
tes.
Poſt hæc deſcribātur lineæ, quæ per omnia extrema earum ſigna tranſeant, quæ ſuperius terminum habent
circa hemicylindrij ſuperſiciem,&
ita perfectum erit, quod quærebatur. poterimus quoque ſupra diametrum
A B.
æquare parallelogrammum A D σ ν quod referet hemicylindrium, & a ſingulis prædictis iam ſi-
gnis circinationis A B D.
parallelas ducere lateribus A σ D ν quæ ſuper latus σ ν cadant, at-
que incipiendo a ſignis E F G H.
& reliquis deſcendendo ad baſim σ ν excipere lineas ſingulis præ-
dictarum medias comparabiles, &
inde lineam deſcribere, quæ per ſingula extrema ſigna tranſeat, quæ ſigna
termini ſunt dictarum linearum ad baſim σ ν.
& habebitur hoc modo lineatio cylindricæ linæ a nobis quæ-
ſitæ, quemadmodum in diagrammate cerni potest.
6660

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index