Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of contents

< >
[1.130.] M. VITRVVIIDE ARCHITECTVRA LIBER NONVS.
[1.131.] Proœmium
[1.132.] Platonis inuentumde agro metiendo. Cap. I.
[1.133.] De norma Pythagoricum inuentum ex orthogonij trigoni deformatione. Cap. II.
[1.134.] Luomodo portio argenti auro miſta in integro opere depre- hendi, diſcernig, poßit.#Cap.# III.
[1.135.] PTOLEM AEO REGI ERATOSTHENES. S.
[1.136.] De Gnomonicis rationibus ex radij Solis per umbram inuen-tis, & mundo, atque planetis. Cao.IIII.
[1.137.] TABVLA MOTVVM COELESTIVM.
[1.138.] De Solis curſu per duodecim ſigna Zodia- ci. Cap. V.
[1.139.] Continuatio diei, & luminis.Horæ Minuta Secunda.
[1.140.] De ſyderibus, quæ ſunt a Zodiaco ad Septentrio-nem. Cap.VI.
[1.141.] De ſyderibus, quæ ſunt a Zodiaco, ad meridiem. Cap. VII.
[1.142.] De horologiorum rationibus, & umbris gnomonum æquinoctia-li tempore Romæ, & nonnullis alijs locis. Cap. VIII.
[1.143.] De horologiorum ratione, & uſu, atque eorum inuentione & quibus inuentoribus. # Cap. IX.
[1.144.] Finis Libri Noni.
[1.145.] M. VITR V V II DE ARCHITECTVRA LIBER DECIMVS. Proœmium.
[1.146.] De machina quid ſit, & eius ab organo differentia, origine, & neceßitate. # Cap. I.
[1.147.] De Aedium ſacrum, publicorum̈, operum machina-tionibus tractorijs # Cap. II.
[1.148.] De diuerſis appellationibus, machmarũ, & gantur. Ca. III.
[1.149.] Similis ſuperiori machina, cui coloßicotera tutius committi poſſunt, immutata duntaxat ſucula in tympa-num. # Cap. IIII.
[1.150.] Aliud machinæ tractoriæ genus. # Cap. V.
[1.151.] Cteſifontis ratio ad grauia onera ducenda. # Cap. VI.
[1.152.] De inuentione lapicidinæ, qua templum Dianæ Epheſiæ conſtructum eſt. # Cap. VII.
[1.153.] De porrecto, & rotundatione machinarum ad onerum leuationes. # Cap. VIII.
[1.154.] De organorum ad aquam hauriendam generibus, & pri-mum de tympano. # Cap. IX.
[1.155.] De rotis, & tympanis ad molendam farinam. # Cap. X.
[1.156.] De Cochlea, quæ magnam copiam extollit aquæ, ſed non tam alte. # Cap. XI.
[1.157.] De Cteſibcamachina, quæ altißime extollit aquam. # Cap. XII.
[1.158.] De hydr aulicis machinis, quibus organa perficiun-tur. # Cap. XIII.
[1.159.] Qua ratione rheda, uelnaui uecti peractum iter deme-tiamur. # Cap. XIIII.
< >
page |< < (277) of 412 > >|
309277NONVS. eſſe poſuimus, ſed a b. ex constructione ſupra c b e. adrectos cadit ſimiliter c b. perpendicularis eſt
ipſi
d b g.
ex corollario ergo octauæ ſexti b d. eſt comparabilis illi, quæ cadit inter c b. & b c. pa
ri
quoqueratione b c.
eſt media inter b d. & b g. Poſita igitur ratione & proportione communi li-
neæ
b d.
& lineæ b c. ſequitur quod g b. eam comparationem habebit lineæ b d. quam habebit c
b
.
ipſi c b. quoniam utraq́; proportio, ut patuit, eſt ut b d. ad b c. ex undecima quinti. igitur ut g
b
ad b d ita b d.
ad b c. ita c d. ad b e. Datis ergo duabus rectis b g. & e b. inuentæfue-
110[Figure 110]Veſtigium meſolabij Architæ.111[Figure 111]Orthographia meſolabij Architæ.111022203330 runt duæmediæ proportione reſpondentes.
b d. & b e. atque ea eſt Platonis inuentio. Instrumentum
uero
huiuſmodi eſt.
Esto norma k m l. in cuius altero ancone accommodetur regula n o ad rectos angu-
los
quæ progredi, ac regredi poßit.
hoc ſimplicißimo instrumento duæ mediæ comparabiles facile inue-
4440nientur.
eſto e b. & b g. ut in demonſtratione poſuimus in b ad rectum angulum cadentes, & produ-
cantur
ut ſupra.
tunc accommodetur organum lineis c b. & b g. ita ut latus normæ k m. cadat in g.
& angulus m. applicetur lineæ b c. angulus o. ſit ſupra b d. & regula mobilis per punctum e ue-
niat
, ita quod tamen ſuperponatur puncto e &
o cadat ſupra d. ita collocato organo habebis duas me-
dias
b d.
& b c. comparabiles inter duas datas e b. & b g. cuius rei eadem, quæ ſupra eſt demon-
ſtratio
.
Nicomedes alia uia. & inſtrumento utebatur, ſubtiliter ſanè, & maxime ad artiſicum utilitatẽ accõ
modato
.
Inſtrumenti constructio est huiuſinodi. Regulæ in formam literæ T ad angulos rectos Poneban-
tur
ita uta utriuſq;
idem utrinque planum eſſet, regula a b. recta regula c d. tranſuerſa. in recta a b. ca
nalis
erat in quo cuneus ſurſum ac deorſum mouebatur, per medium autem c d tranſuerſa linea,in cuius ex-
tremo
d fixus erat clauiculus g h.
adrectos angulos extra ſuperficiem regulæ c d. in claniculo ſoramen
5550 erat in quo regula parua e f mouebatur coniuncta cum cuneo in canali poſito.
esto igitur caput regulæ par
k.
ſimouebis cuneumper canalem aut ad a. aut ad b. ſimul cum regula e f. ſemper e per lineam
rectam
mouebitur, &
linea e f in clauiculi foramine ingredietur, & egredietur. & recta media regulæ e
f
.
ſuo motu mouebitur per foramen clauiculi. obſeruabitur ergo ecceſſum e k. regulæ e f. ſemper idem
&
eiuſdem longitudinis fore. quare ſi in k apponetur aliquid quod deſcribere aut ſignare poßit planum ſub-
iectum
regulæ paruæ motu deſcribetur flexa quædam linea ut l m n.
quam Nicomedes primam Conchoiden
uocat
.
& interuallum inter e & k. magnitudinem regulæ appellat, punctum uero d. polum, in flexa illa
linea
tres proprietates inueniri:
quarum una est quod linea flexa l m n. quo plus producitur, minus di-
ſtat
a recta a b.
ut uidetur nota c. plus diſtare ab a b. quam notam n. & n. pluſquam m. & de-
nique
m.
pluſquam l. quod aperte uidebis,ſi anotis c n m l. cadant perpendiculares in a b. Se-
6660

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index