Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[Figure 101]
[102] FRONTE.
[103] A
[104] Græcorum ædes earumq́; partium diſpoſitiones.A. peristylium amplum.E. peristylium primum.C. aditus amplus.D. aditus ab uno ad aliudperiſtylium.E. proſtas ubi eraut duæ antæ.F. G. Antithalamus.H. I. gynæconitides.K. cu-bicuUmdiebria.L. S. oeci,& bibliotecæ,& ubi ſunt pictores.M. R. pinacotbecæ.N. cyzicena triclinia.O. porticus ad ſeptentrionem.P. cellæ hostiariæ.Q. oeci quadrati.T. V. porticus ad triclinia cizcena.X. hypæthra loca.r. oeci magni ubi matres familiarũ cum lanificijs habent ſeſſiones.Z. hoſpitalia.1. thirorium.2. Equilia.3. cubicula.4. meſaulæ & andronæ.5. triclinia quo-tidiana.6. posthalamus.7. thalamus.8. porticus Rhodiaca altior. T QVNMRN8SALKICHXYYFEG76B543O32P21
[105] Pauimentorum genera.Filandri.Anticum.
[106] c d f b c 8
[107] CHOROBATES.2 I 3 2
[108] d 10 10 a d 50 50 50 c 50 ba s d s 7 {1/14} 25 s b ce 8 8 10 84 f hm 5 43 3 4 4 3 3 4 4 5 5 5 53 5 4
[109] Figura ex meſolabio Architæ ad inueniendas medias.c t @ @ q p o n m l k l h g f p e o ξ v M @ k I o h j ε δ r B d s R q P o N M L K I H G F E L x c 6 N ς ε ξ γ B a
[110] Veſtigium meſolabij Architæ.
[111] Orthographia meſolabij Architæ.
[112] Demonſtratio Eratoſtbenis. a g t cb f b d
[113] Instrumentum Eratoſthenis. m a x g n b c n i o l v q p b e f k d
[114] Vſ{us} demonſtratio Eratoſtbenis cum inſtrumento. a h n ek l i o d b 8 m c 4
[115] Inſtrumentum Platonis. f i n o m
[116] cubus. 8 8 64 8 8 8 8 512 8s e
[117] Demonstratio Archita. p l k b o i m b e d af
[118] Demonctration Platonis. d e b c g
[119] Demostratio ter tiæ proprietatis, & aſſumptionis Nicomedis.instrumentum Nicomedis. f h d g b s n m k a
[120] Duplicatio cubi. e a b c d f g
[121] Dimonctratio prrima proprie tatis. s n m l k
[122] Vſus inſtrume ti Nicomedis & eius demő ſtratio. l e b c g f a k h i
[123] h
[124] b d c e f g
[125] a b c e d
[126] Secunda proprietas lineæ flexæ.f n e b g i d m k c
[127] a. centrum mundi.b. oculus in ſuperficie terræc. ſydus.d. uertex.b c a. angulus diuerſitatis. c d 6 a
[128] a b deferens.c. deferentis centrum.d e. epicyclus.a. centrum epicycli.f. mundi centrum.a. iugum deferentis.b. antiiugum.d. iugum epicycli. d a e c s b
[129] a b g. concentricum.d. eius centrum.e z b. eccentricum.t. eius centrum.k z. epicyclus.b. eius centrum.d t. b z. œquales.t z. d b. œquales.motus { concentrici b d a. \\ epicycli k b z. \\ eccentrici z t e. \\ anguli œquales Sol utroque modo uidetur in z. per li-neam d z. e a t d b z b k
[130] a b g. eccentricum.d. eius centrum.e. centrum mundi.a d g. linea ingi.b. centrm Solis.e z. linea medij motus parallela li-neœ b d.c b. linea ueri motus.b e z. angulus œquatio. z b a d e
< >
page |< < (281) of 412 > >|
313281NONVS.& g. Aio cubum factum ex linea f. fore æqualem propoſito ſolido a b c d. nam ex e corollario. 19. ſexti
quadratum ex f.
ad quadratum ex e ſactum ſe habet uti c d. ad f. & quoniam ex 3 4. undecimi ſolida pa-
rallelipeda, quorum baſes altitudinibus mutua comparatione reſpondent, æqualia ſunt, ideo conſequens eſt,
ut cubus ex f.
ſit æqualis ſolido parallelipedo a b c d, & ita noſtra patet intentio. Hinc quoque colligitur
quod abſque difficultate lateribus conſtantem columnam poſſumus in cubum transferre, nam parallelipedum
126[Figure 126]Secunda proprietas lineæ flexæ.f n e b g i d m k c quod habet pro baſi quadr atum æquale baſi columnæ lateribus constantis, &
eidem columnæ æqualem alti-
iudinem, æquale eſt eidem columnæ.
Hoc quoque loco eſſet uagandum, & oſtendendum qua ratione diuerſorum
generum figur æ mutuo conuertantur, &
quomodo eædem duplicentur, & triplicentur, atque etiam multipli-
centur.
ſed longum hoc nimium eſſet, quare ad mathematicos remittam ſtudioſos, & ipſe ad Vitr. accedam.
Cvm hæc ſint tam magnis doctrinarum iucunditatibus animaduerſa, & cogamur naturaliter in-
1130 uentionibus ſingularum rerum conſiderantes effectus moueri:
multas res attendens, admiror etiam
Democriti de rerum natura uolumina, &
eius commentarium, quod inſcribitur chirotonition, in quo
etiam utebatur annulo, ſignans cæra ex milto quæ eſſet expertus.
Chirotoniton. Commentarium est ſelectarum comprobatarumq́; rerum. plinius chirocineta uocat. Her-
molaus etiam legeret cæ rocinauon, quaſi ex cæ ra, &
imagine exemplari, nam cinnauon imaginem dicit ſi-
gnificari, quam ſtatuarij ante oculos tenent.
ita Democritus in cæra pingebat exprimenta, ut ea ante oculos
tenens memoriæ commendaret.
unde hoc quoque innuit Vitr. cum dicat, in quo etiam utebatur annulo ſi-
gnans cæra ex milto} milton græcè, minium ſignificat, ut dixi.
Ergo eorum uirorum cogitata, non ſolum ad mores corrigendos, ſed etiam ad omnium utilita-
2240 tem perpetuò ſunt præ parata.
Athletarum autè nobilitates breui ſpatio cum ſuis corporibus ſeneſcunt.
Itaque neque cum maxime ſunt florentes, neque poſteritate, neque inſtitutis hi, quemadmodum ſa-
pientum cogitata, hominum aitæ prodeſſe poſſunt.
Cum uero neque moribus, neque inſtitutis ſcri-
ptorum præſtantibus tribuantur honores, ipſeautem per ſe mentes aeris altiora proſpicientes memo
riarum gradibus ad cœlum elatæ, æuo immortali non modo ſententias, ſed etiam figuras eorum po-
ſteris cogunt eſſe notas.
Itaque qui literarum iucunditatibus inſtructas habent mentes, non poſſunt
non in ſuis pectoribus dedicatum habere, ſicuti Deorum, ſic &
Ennij Poetæ ſimulachrum. Accijau-
tem carminibus, qui ſtudioſe delectantar, non modo verborum uirtutes, ſed etiam ſiguram eius
uidentur ſecum habere præſentem.
Item plures poſt noſtram memoriam naſcentes cum Lucretio
uidebuntur, uelut coram, de rerum natura diſputare:
de arte uero Rhetorica cum Cicerone. Multi
poſterorum cum Varrone conſerent ſermonem de lingua latina.
Non minus etiam plures Philologi
3350 cum Græcorum ſapientibus multa deliberantes ſecretos cum his uidebuntur habere ſermones, &
ad
ſummam ſapientium ſeriptorum ſententiæ corporibus abſentibus uetuſtate florentes, cum inſunt in-
ter conſilia, &
diſputationes maiores habent, quàm præſentium ſunt auth oritates omnes. Itaque Cæſar
his authoribus fretus ſenſibus eorum adhibitis &
conſilijs, ea volumina conſcripſi, & prioribus ſeptẽ
de æeificijs, octauo de aquis, in hoc de Gnomonicis rationibns quemadmodum eæ radijs ſolis in mũ.
do ſunt per umbram gnomonis inuente, quibusq́ rationibus dilatentur, aut contrahantur explicabo.
Certe ego hactenus proœnium eſſe putarem, quoniam idem ſenſus per omnes eius partes conſpici potest.
Sed hoc parum reſert.
4460

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index