Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[151] 17 18 19 20 21 22 16 23 15 14 13 12 11 10 11 12 21 22 10 9 23 M
[152] Q K r n r 12 11 K 2 2 @ 4 p 8 7 e t 8 9 c P 7 4 3 10 7 @ P 5 q P 6 2 8 7 q P t t 11 1 I 1 11 7 q p 2 10 q p 3 9 @ a e b 4 8 2 7 6 5 P 10 6 f P 9 3 8 4 f P 1 f P 11 10 2 a f b e 4 9 3 11 10 2 11 1 11 1 u m 12 15 @ d 12 4 5 m 3 4 5 7 8 9 d @ 2 @ 0 10 2 11 1 a 0 s 7 1 n P p 5 6 7 10 6 6 6 3 4 8 9 7 e 5 5 7 4 5 3 10 11 12 1 2 3 8 9 3 1 e H 23 10 22 24 23 22 15 16 17 18 19 21 13 14 20
[153] Horologia in plano meridiani.6 5 4 3 2 1 7 8 9 10 11 12 u l d 7 4 8 3 9 2 10 b n n n n n 5 4 3 2 1 a c e c y n n n n n p 1 2 3 4 5 n ſ ſ 4 3 2 1 r 4 3 2 1 e 4 3 2 1 B 9 10 11 12 13 14 e H 5 6 7 8 9 10 11 e E g r 7 6 5 4 3 2 1 F g d 23 22 21 20 19 18 18 c g G d f a b e g c 1 2 3 4 5 4 3 2 1 8 7 6 5 4 3 2 1 f D e 11 10 19 18
[154] Horologia in plano æquinoctialis.d b 5 6 7 4 8 9 3 g f k L @ m 2 10 l 8 1 11 a e b B L 1 f k m h @ z r s 1 n 11 A 2 1 10 12 3 9 11 1 4 8 10 1 2 5 6 7 b d 9 3 8 4 7 5 6 c 6 7 5 8 4 9 3 18 17 16 10 2 16 17 18 19 11 12 1 19 20 14 14 20 21 13 13 21 22 12 12 22 23 11 23 24 24 14 14 23 15 23 22 15 22 16 16 21 17 21 20 19 18 17 18 19 20
[155] 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
[156] Instrumenta è regione poſita ſeruiunt fronti horologij ſequentis, illud uero inſerius eſt immobil-le ad aliud, & aliud ab artiſicio aquæ mouetur.B 270 A 360 stella.p.@ f 180 C 10 hircuſ@ 20 30 40 x cani ſminor* 50 60 70 80 90 C@nis Maior* D
[157] 6 5 7 4 8 3 9 2 10 1 11 12 T R 12 L 11 1 A f C 10 2 9 3 8 4 7 5 6
[Figure 158]
[Figure 159]
[Figure 160]
[161] Funium nodi.
[162] Scala in carcheſio poſita.
[163] Figura aniſocyclorum.
[164] Trochlearum ratio.
[165] B. ergata.C. trochlea ſuperior.D. ſucula.E. tigna.F. pondus.I. forcipes.G. ſucula.H. fibula.O. chelonia.P. uectes.S. carcheſia. S H C A D E F T I B G
[166] Trochleæ cum tympano.
[167] F. trochleaſuperior.L. trochlea inferior artemon dicta.†. onus.A. nectis.3. onus.1. hypomochlium.2. nectis, mochlium.V. ſpbœroma, œquipondium.Q S. lances.X. lances.K. anſa. examen.8. cuneus.7. 9. uectis.10. onus.H G. vectes.M. pondus.O N. colhlea.D. pali.L. locus artemonis.C. chelonia.F. regula.B. antarijunes.E. locus ductariorum funium ubifibulæx. libra ſuffulta. E B F H G 8 C N O K D L M † 6 7 10 x 3 2 1 R V S Q
[168] d a c b e
[Figure 169]
[Figure 170]
[171] A. aqua in arca œrea depreſſa.B. delſines ærei.C. modioli.D. Regulæ ſcalari forma.E. taxilli tribus digitis alti.F. catenæ cymbala tenentes.G. inſundibulum inuerſum.H. Fiſtulæ, per quas aer modiolorum ſubintrat infundibulum.I. uectes.K. manubria, quæ aperiunt nares ad tubulos.L. pinnæ ſub quibus lingulæ omnium organorum.O. regulæ inter tabulam quæ pinax dicitur & registrum.P. pinna depreſſa.Q. tabula.R. pinnarum forma ſeparata.S. lingulæ.T. ceruicula.V. aquaexpulſa.X. pars arcæ..... foraminaper quæ aer ad canna, fertur.
[Figure 172]
[Figure 173]
[Figure 174]
< >
page |< < (286) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div723" type="section" level="2" n="136">
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s21728" xml:space="preserve">
                <pb o="286" file="514.01.318" n="318" rhead="LIBER"/>
              Solem magis proxime,ideo epicyclos maiores Veneri, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21729" xml:space="preserve">maximos Marti dedere, quibus & </s>
              <s xml:id="echoid-s21730" xml:space="preserve">extra Solis iter,
                <lb/>
              & </s>
              <s xml:id="echoid-s21731" xml:space="preserve">ultra latitudinem ſigniferi feruntur, unde propter hæc nonnulli duos utrinque gradus ſigniferi latitudini
                <lb/>
              addidere. </s>
              <s xml:id="echoid-s21732" xml:space="preserve">perſuaſum igitur babemus eos planetas Soli maxime propinquos eſſe, qui epiciclos maiores habent,
                <lb/>
              ideo Mars, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21733" xml:space="preserve">Venus propriores Solipercurrent cæli ſpatia. </s>
              <s xml:id="echoid-s21734" xml:space="preserve">Quod ſi loci dignitas attendatur, certe Venus erit
                <lb/>
              proxima Soli,nam eius epicycli centrum ſemper a Septentrione ponitur, quæ pars cæli dextra est. </s>
              <s xml:id="echoid-s21735" xml:space="preserve">Mercurius
                <lb/>
              uero meridianas tenet partes, quas ſinistras dicimus. </s>
              <s xml:id="echoid-s21736" xml:space="preserve">Mercurius quoque Lunæ ſimilior eſt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21737" xml:space="preserve">orbium nu-
                <lb/>
              mero, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21738" xml:space="preserve">motionum uarietate, quare ſupra Mercurium Venus, poſtea Sol, ſupra Solem Mars. </s>
              <s xml:id="echoid-s21739" xml:space="preserve">inde Iuppiter,
                <lb/>
              ſupremus omnium Saturnus eſt, qui cum minorem habeat epicyclum, quàm Iuppiter, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21740" xml:space="preserve">ſimiliorem epicyclo
                <lb/>
              Lunæ, ſupra Iouem certe ponendus eſt, quia quæ longiſſime abſunt, minori indigent epicyclo. </s>
              <s xml:id="echoid-s21741" xml:space="preserve">Iouis autem
                <lb/>
              epicyclus ſimilior est epicyclo Mercurij, ideo ſupra Martem Iuppiter ponendus. </s>
              <s xml:id="echoid-s21742" xml:space="preserve">Atque is eſt ordo, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21743" xml:space="preserve">nume-
                <lb/>
              rus, ſitusq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s21744" xml:space="preserve">cælorum. </s>
              <s xml:id="echoid-s21745" xml:space="preserve">Quod uero ad motionem pertinet, inquit Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s21746" xml:space="preserve">Lunam die octauo, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21747" xml:space="preserve">uigeſimo, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21748" xml:space="preserve">am-
                <lb/>
              plius circiter bora, coeli circuitionem percurrentem, ex quo coeperit ſigno ire, ad id ſignum reuertendo perſi-
                <lb/>
              cere lunarem menſem. </s>
              <s xml:id="echoid-s21749" xml:space="preserve">Maxima pars orbis terrarum menſem facit & </s>
              <s xml:id="echoid-s21750" xml:space="preserve">a Luna menſem nominant, dicuntq́;
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s21751" xml:space="preserve">duas Lunas, tres Lunas, quatuor Lunas, cum duos, tres, quatuorq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s21752" xml:space="preserve">menſes ſignificare uolunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s21753" xml:space="preserve">Quatuor autem
                <lb/>
              modis intelligitur menſis, primo dicitur communis menſis, ſecundum quam nominationem duodecim dicimus
                <lb/>
              eſſe menſes, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21754" xml:space="preserve">a Ianuario ordientes primum, tertium, quintum, ſeptimum, octauum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21755" xml:space="preserve">decimum dies habere
                <lb/>
              dicunt unum & </s>
              <s xml:id="echoid-s21756" xml:space="preserve">triginta. </s>
              <s xml:id="echoid-s21757" xml:space="preserve">Reliquos uno die minores reliquis eſſe, præter Februarium, qui viginti octo dies or-
                <lb/>
              d narie, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21758" xml:space="preserve">vigintinouem anno biſſextili babet. </s>
              <s xml:id="echoid-s21759" xml:space="preserve">Biſſextilis autem annus eſt in quo dies quartus & </s>
              <s xml:id="echoid-s21760" xml:space="preserve">vigeſimus
                <lb/>
              februarij bis numeratur, is eſt ſex. </s>
              <s xml:id="echoid-s21761" xml:space="preserve">Cal. </s>
              <s xml:id="echoid-s21762" xml:space="preserve">Mart. </s>
              <s xml:id="echoid-s21763" xml:space="preserve">numeratur autem, quia menſi illi additur dies unus quarto quo-
                <lb/>
              que anno. </s>
              <s xml:id="echoid-s21764" xml:space="preserve">Additur autem ob ſpatium illud, quod est amplius quàm 365. </s>
              <s xml:id="echoid-s21765" xml:space="preserve">dies, quo ſingulis annis Sol ſigni-
                <lb/>
              ferum percurrendo excedit primum, ac diurnum motum. </s>
              <s xml:id="echoid-s21766" xml:space="preserve">cognoſcitur autem biſſextilis annus ex diuiſione mil
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.318-01" xlink:href="note-514.01.318-01a" xml:space="preserve">20</note>
              leſimi, nam ſi partes pari numero ex diuiſione conſtabuut, annus ille biſſextilis erit. </s>
              <s xml:id="echoid-s21767" xml:space="preserve">Menſis etiam uocatur
                <lb/>
              ſpatium, quo Sol unum ex duodecim ſignis ſubiens percurrit. </s>
              <s xml:id="echoid-s21768" xml:space="preserve">ita menſis duodecima erit anni pars. </s>
              <s xml:id="echoid-s21769" xml:space="preserve">Vocatur
                <lb/>
              plius quid. </s>
              <s xml:id="echoid-s21770" xml:space="preserve">Demum menſis uocatur ſpatium illud temporis, quo Luna ſigniferum per ſigna percurrens integrã
                <lb/>
              circuitionem facit, quod ſpatium Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s21771" xml:space="preserve">28. </s>
              <s xml:id="echoid-s21772" xml:space="preserve">diebus, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21773" xml:space="preserve">quaſi hora fieri dicit, & </s>
              <s xml:id="echoid-s21774" xml:space="preserve">hic menſis Lunaris annus
                <lb/>
              uocari poteſt, ſed Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s21775" xml:space="preserve">Lunarem menſem nominat. </s>
              <s xml:id="echoid-s21776" xml:space="preserve">Tabellam hoc loco ponam diſtinctam motuum cælestium,
                <lb/>
              iuxta noſtrorum traditionem, qui octauo cælo alios orbes ſuperiores addidere ob alias motuum obſeruationes.</s>
              <s xml:id="echoid-s21777" xml:space="preserve"/>
            </p>
          </div>
          <div xml:id="echoid-div734" type="section" level="2" n="137">
            <head xml:id="echoid-head145" xml:space="preserve">TABVLA MOTVVM COELESTIVM.</head>
            <note style="it" position="right" xml:space="preserve">
              <lb/>
            # # S # G # M # 2 # 3 # 4 # 5 # 6 # 7 Decimum in bora # # # 15 In die. # 12 Nonum in bora. # # # # # # # # # # # # 4 # 20 # 41 # 14 # 12 In anno # # # # # # # # # 26 # 25 # 51 # 9 # 38 # 19 In annis 49000 Firmamentum in die. # # # # # # # # # # # # 4 # 56 # 34 In anno. # # # # # # # # # # # # # # # 30 # 24 # 49 In annis 7000 Saturnus in die # # # 3 # 5 # # # # # # 58 # 5 In anno. # 12 # # # # # # # # # # # # # # # 12 # 30 In anis 30. # # # # # # # # # # # # 35 # 17 # 40 # 21 In annis 29.& dieb. 363. # # # 12 # 13 # 34 # 42 # 30 # 27 # 45 Iuppiter in die. # 12 # 7 # 1 # 25 # 27 # 17 # 34 # 57 In anno. # 12 # # # 1 # 22 # 25 # 44 # 1 # 48 In annis 12. # # # # # # 4 # 59 # 15 # 27 # 7 # 23 # 50& 314. diebus. # 1 # # # 20 # 28 # 59 # 59 # 59 # 59 # 10 Mars in die. # 12 # 4 # 20 # 45 # 46 # 21 # 22 # 1 # 30 In annis duobus. # 12 # # # 1 # 24 # 22 # 50 # 57 In annis uno & 322.dieb. # # # # # # 31 # 26 # 38 # 40 # 5 Sol Venus Mercurius # 12 # 22 # 34 # 10 # 22 # 40 # 50 In bora. # 12 # 2 # 40 # 44 # 57 # 15 In die. # # # # # # 2 # 27 # 50 # 49 # 3 # 18 # 4 In anno. # # # # # # 59 # 8 # 19 # 37 # 19 # 13 # 56 In anno boris 6. # 11 # 29 # 43 # 39 # 22 # 1 # 59 # 45 # 40 Iuma in bora. # # # # # # # # # 26 # 26 # 56 # 19 # 34 # 4 In die. # # # # # # 32 # 56 # 27 # 33 # 7 # 57 # 41 IN diebus 22. & boris. 8. # # # 13 # 10 # 35 # 1 # 13 # 11 # 4 # 35 # # 12 # # # 9 # 17 # 14 # 15 # 2 # 45 # </note>
            <note position="left" xml:space="preserve">30</note>
            <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
            <note position="left" xml:space="preserve">50</note>
            <note position="left" xml:space="preserve">60</note>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>