Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[Figure 101]
[102] FRONTE.
[103] A
[104] Græcorum ædes earumq́; partium diſpoſitiones.A. peristylium amplum.E. peristylium primum.C. aditus amplus.D. aditus ab uno ad aliudperiſtylium.E. proſtas ubi eraut duæ antæ.F. G. Antithalamus.H. I. gynæconitides.K. cu-bicuUmdiebria.L. S. oeci,& bibliotecæ,& ubi ſunt pictores.M. R. pinacotbecæ.N. cyzicena triclinia.O. porticus ad ſeptentrionem.P. cellæ hostiariæ.Q. oeci quadrati.T. V. porticus ad triclinia cizcena.X. hypæthra loca.r. oeci magni ubi matres familiarũ cum lanificijs habent ſeſſiones.Z. hoſpitalia.1. thirorium.2. Equilia.3. cubicula.4. meſaulæ & andronæ.5. triclinia quo-tidiana.6. posthalamus.7. thalamus.8. porticus Rhodiaca altior. T QVNMRN8SALKICHXYYFEG76B543O32P21
[105] Pauimentorum genera.Filandri.Anticum.
[106] c d f b c 8
[107] CHOROBATES.2 I 3 2
[108] d 10 10 a d 50 50 50 c 50 ba s d s 7 {1/14} 25 s b ce 8 8 10 84 f hm 5 43 3 4 4 3 3 4 4 5 5 5 53 5 4
[109] Figura ex meſolabio Architæ ad inueniendas medias.c t @ @ q p o n m l k l h g f p e o ξ v M @ k I o h j ε δ r B d s R q P o N M L K I H G F E L x c 6 N ς ε ξ γ B a
[110] Veſtigium meſolabij Architæ.
[111] Orthographia meſolabij Architæ.
[112] Demonſtratio Eratoſtbenis. a g t cb f b d
[113] Instrumentum Eratoſthenis. m a x g n b c n i o l v q p b e f k d
[114] Vſ{us} demonſtratio Eratoſtbenis cum inſtrumento. a h n ek l i o d b 8 m c 4
[115] Inſtrumentum Platonis. f i n o m
[116] cubus. 8 8 64 8 8 8 8 512 8s e
[117] Demonstratio Archita. p l k b o i m b e d af
[118] Demonctration Platonis. d e b c g
[119] Demostratio ter tiæ proprietatis, & aſſumptionis Nicomedis.instrumentum Nicomedis. f h d g b s n m k a
[120] Duplicatio cubi. e a b c d f g
[121] Dimonctratio prrima proprie tatis. s n m l k
[122] Vſus inſtrume ti Nicomedis & eius demő ſtratio. l e b c g f a k h i
[123] h
[124] b d c e f g
[125] a b c e d
[126] Secunda proprietas lineæ flexæ.f n e b g i d m k c
[127] a. centrum mundi.b. oculus in ſuperficie terræc. ſydus.d. uertex.b c a. angulus diuerſitatis. c d 6 a
[128] a b deferens.c. deferentis centrum.d e. epicyclus.a. centrum epicycli.f. mundi centrum.a. iugum deferentis.b. antiiugum.d. iugum epicycli. d a e c s b
[129] a b g. concentricum.d. eius centrum.e z b. eccentricum.t. eius centrum.k z. epicyclus.b. eius centrum.d t. b z. œquales.t z. d b. œquales.motus { concentrici b d a. \\ epicycli k b z. \\ eccentrici z t e. \\ anguli œquales Sol utroque modo uidetur in z. per li-neam d z. e a t d b z b k
[130] a b g. eccentricum.d. eius centrum.e. centrum mundi.a d g. linea ingi.b. centrm Solis.e z. linea medij motus parallela li-neœ b d.c b. linea ueri motus.b e z. angulus œquatio. z b a d e
< >
page |< < (289) of 412 > >|
321289NONVS. motus, prœcedit lineam ueri motus. Sed cum ſemicirculus tranſit, tunc linea ueri, lineam medij motus prœ-
cedit, ideo ſuperius demitur, inferius additur medio motui, ut uerus eliciatur.
Sed nolo in ſecretiorem ſpe-
129[Figure 129]a b g. concentricum.
d. eius centrum.
e z b. eccentricum.
t. eius centrum.
k z. epicyclus.
b. eius centrum.
d t. b z. œquales.
t z. d b. œquales.
motus { concentrici b d a. \\ epicycli k b z. \\ eccentrici z t e. \\ anguli œquales
Sol utroque modo uidetur in z. per li-
neam d z.
e a t d b z b k
culationem uenire, cum iam me
pœniteat ultra progreſſum.
Cum
licet omnia doctiſſime a Franciſco
Maurolico explicentur.
Eſt tamen
aduertendum, quod aliquo in it io
statuenda eſt radix ( ita enim ap-
pellant, unde aliquod initium ſumi-
1110 mus medij motus ) a qua ſtatim cũ
uolumus, medium ſolis motum nu-
merare poſſimus, ex qua radice
uerus motus obſeruatur per ea,
quæ ad trigonorum planorum ſcien
tiam ſpectant.
nam a tribus lineis
tria centra iungentibus, ſcilicet
orbis, deferentis, &
Solis, tres an-
guli in trigono constituuntur quo-
rum unus eſt œquationis angulus, uerum alij duo ſunt, qui duas lineas effingunt, unam ueri, alterã medij mo-
2220 tus unà cum linea iugi.
& cum nobis nota fuerit ea proportio, quam inter ſe babent duo latera iam conſti-
130[Figure 130]a b g. eccentricum.
d. eius centrum.
e. centrum mundi.
a d g. linea ingi.
b. centrm Solis.
e z. linea medij motus parallela li-
neœ b d.
c b. linea ueri motus.
b e z. angulus œquatio.
z b a d e
tuti trigoni, è quibus unum est
eccentrici ſemidiameter, &
al-
terum ſpatium illud, quod a cen
tro exit, conſequitur ut propo-
ſito quouis angulo è tribus,
etiam alij manifesti ſint.
Qua-
re colligimus, quod dato aut me
dio motu, aut uero, aut æqua-
tione per ſe, quanto citius unũ,
3330 aut alterum nouerimus, facile
&
reliqui duo cognoſcentur.
Hœc omnia dicta ſunt, & inuen
ta, ut uiſiones, quas apparen-
tias uocant, &
irregularitatem Solis circa centrum orbis ſeruemus. & ut certa, ac determinata ratio ipſius
motus firmetur, omneq́;
id ſubſcripta docet figura, per o literam ſignata. Postquam de Sole dictum
131[Figure 131]a b g. concentricum. d. eius centrũ.
t z. eccentricum.
h. eius centrum.
e z. epicyclus.
g. eius centrum.
d b. & g z. œquales.
d z. parallelogrammum.
motus {concentrici a d g. \\ epicycli e g z. \\ eccentrici t b z. uet t dg. \\ iugieccentric. a d t.
anguli t b z. & e g z. œqua-
les ſunt.
angulus a d g. œqualis augulis. {adt. \\ adg.
f n b a d o k
est, de Luna dicendum eſt, deq́;
eius motionis diuerſitate, & ue
ro ipſius loco.
Dico igitur ue-
rum Lunæ locum ex eius defe-
4440 ctu deprebendi.
nam qui acute
conſider at initium &
finem de-
fectus Lunœ, etiam medium in-
stans habet, in quo Luna toto
diametro Soli obijcitur, quare
cum ex ſupra poſitis Solis mo-
tio nota ſit, non eſt quod dubi-
temus uerum Lunœ locum per-
pendere.
Diuerſitas uero in
Lunœ motu ea cernhur, quod in
5550 eodem ſigniferi loco non ſem-
per œque uelociter mouetur, &

uarijs modis ſe babet ad Solem,
quare cum barum diuer ſitatum rationem reddere uellent, primam epicyclo, alteram eccentrico dedere.
Qua-
tuor in epicyclo puncta ſunt, in uno celerrime Luna mouetur, quoniam eccentricum cum epicyclo in motu
conueniunt, &
ad unam eandemq́; partem feruntur. Sed in oppoſito tardiſſima eſt, nam epicyclo eccentricum
contra nititur, ſed inter duo media puncta ſatis moderatè mouetur.
Huiuſmodi quatuor puncta ita epicyclum
distribuunt, quod in prima parte celerrima fit, &
citiſſima eius motio, in ſecunda remittitur, in tertia tardiſ-
ſime fertur, in quarta demum temperatè cietur.
huiuſmodi ob diuerſitatem deprebendimus quibus in parti-
bus epicycli Luna moueatur, &
quanto temporis interuallo circum epicyclum uoluatur, & ut ad unguem
6660 tempus illud colligerent ſyderum obſeruatores, geminos Lunæ defectus ſumpſere, in quibus Luna ſimiliter, &

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index