Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[1] CVM PRIVILEGIIS.
[Figure 2]
[Figure 3]
[4] CARrATIDES.
[5] PERS AE CAPTIVI.
[6] 12 3 16
[7] PIANTA ICHN OGRA PHIAPRONAO
[8] Pars ubi eſt I. orthographia est, ubiuero O. ſciographia.I O
[9] a b. recta.d c. flexa.e. angulirecti.f. anguli obtuſi.o. anguli acuti.h.i.K. circulus.g h i. diametros.g k. radius.g. centrum.l. m.n. arcus inte ger.L m. chorda.n p. ſagitta.r. arcus diminu-tus.f. arcus compoſi-tus. a b d c e f o h i k g l m n L p r
[10] Turris diſpoſito in parte interiori.A. ſucula uectibus reducta, quæ catenam continet, a quatignorum capita ſiiſpenduntur, in centroB. Tigna autem ueluti incumbis impoſita ex altera parte non ſunt clauis affixa, ſed ſuperpoſita ut ſuculæ redu- ctione poſſint ſine impeditione relaxari. ſuper ea tigna fit tabulatus.G. prominentia a turri tignorum capi- ta pro contignatione & itineribus in interioribus partibus.C. tabulatus.D. murus interior.E. Mœnia.F. mœniorum planitia.K I. eraſsitudines.H. ſcala admuri conſcenſum. A B G C D E F K I H L R
[11] † Oriens.P. Occidens.O. Auster.T. Septentrio.G. Aquilo.G. Affricus.M. CaurusS. Eurus.T. Foſſa.X. Portæ.Y. Forum.O. Baſilica.I. Viæ.Z. Aggeres. † P O T G G M S T V X Y O I Z
[12] A. dentes ſerræB. pectinata diſpoſitio.C. murad urbem.D. parsmuri exterior.E. agger. A B C D E
[13] H orthographia muri.Diſpoſitio mœiorum.A. opus terrenum.b. f. decuſſationes fibularum.M N. fundamentum, exterius.k l. fundamentum interiusO. r. &p q. longitudo tranſuerſorum fundam entorum pectinatim diſpoſitorum quemadmodum ſerrædentes quaternum pedum.p o. interuallum pectionatim diſpoſitorum interuallorum.e b s. taleæ olea- ginæ uſtulatæ in craſſitudine muri, ad firmitatem. A B f M N k l O r p q o e b s
[14] PASSVS 80piedi 80piedi 50piedi Ziopiedi 60piedi 110 M S I O M W
[15] Tro ſchemate. I.Proſchemate. II.Troſchemate. +.+. Solanus. p. Fauonius, uel Zephirus. T. Septentrio, Aparentias. O. Auſter. M. Caurus. L. Affricus, Lybs,Corus. S. Eurus. G. Aquilo. I. Euro Aquilo. 2. Euro auster. 3. Lybono tus, Auſtro affricus, uſque ad reliquos nomina formare oportet.a. Solanus. b. Septrentrio. c. Fauonius. d. Auſter. e. Eurus. f. Affricus. g. Caurus. h. Aquilo. I. Carbas. K. Boreas. L. Supernas, M. Gallicus. N. Traſcias. O. Corus. T. Circius. Q. Etheſiæ. R. Argeſtes. S. Subueſperus. T. Lybonotus. V. Altanus. X. Leuconotus. T. Vulturnus. Z. Cecias. *. Ornithiæ.A. Alexandria. b. Syene. a d. Gnomon. c. centrum. fbc. & edg. radijſolis. adg. & acb. anguli ſimiles. 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 S L M G O P X T I k f t o L n h d g w IIII E f e b d a g c X Z Y X V T S R Q P O N M L K I e f h g II d a c b d f A m b e c
[16] reſiculatumtetrudoron didoronincertumpentadoronortoſtulte.emplecton ct iſodomon.diatoni froniatidiatoni froniatiAdiſodomon. LI I 4 4 4 4 4 5 5 5 5 5 5 5
[17] Pollexſafituſafitu doPollex VHusP.dimidP. DimiCapitisPollex unusFactes uHa .F. I .P. I .P. I .P. I .P. I .F. I PI {1/2} .P.I {1/2} Fa: I Fa: unn .F. I .F. X .F. I .F. I .F. I
[18] E. antæ C. Columnæ duæ inter antæs in medio. C. cella. D. Parietes, qui cirecumcludunt celtam. D D @ D B C C E
[19] Frons ſeu Orograpbia ædis in antis.#A.#AntæC. fuſtigiun ſupra columnas duas inter antas in medio poſitas. C A A A A
[20] A. posticum.B. Frons.C. Columnæ contra antas.D. Columnæ in uerſuris.E. Cella.F. Parietes cellam concludentes.
[21] Frons a posticoA. potest accommodari, ut ex proſtylo fiat ampbyprostylos.C. Columnæcontra antas.D. Columnæ in verſuris.F. Fastigium.G. Valuæ. F G C D C A C C D
[22] E. Posticum.D. Frons.F. pronaum dicitur.G. alæ, & ambulatio.H. Cella.I. Portæ.L. Parietes. E G I G L H L I P D
[23] ORTHOGRAPHIA TERIPTEROS.
[24] VESTIGIVM DIPTEROS.PIANTA ICHN OGRAPHIAPRONAO
[25] I. Orthographia.O. Sciographia dipteros. I O
[26] A. Ara. B. C. ſpatium ſine tecto. D. Valuarum locus in proao, & poſtico. e. colum-næinferiores ſupra quas aliæ columnæ f. g. duplex ordo columnarum extra parietes cellæ.H. pronaum uel posticum. I. loca ſtatuarum. L. Gradus. A B C f g e e e e D H L
[27] ORTOGRAPHIA HYTETHROS.
[Figure 28]
[29] VESTIGIVM TEMPLI CVM PODIO.
[30] LATVS TEMPII CVM PODIO.
< >
page |< < (307) of 412 > >|
339307NONVS. gnomonis apex, & diducto circino ad gnomonis longitudinem circulus fiat, qui meridianum circulum referat,
in quo Solem eſſe imaginamur, eadem enim diuidendi ratio eſt parui, &
magni circuli,ſi paralleli ſint. Ha-
bemus igitur planum,in quod umbra proijcitur, gnomonem, qui umbram facit, &
meridianum,m quo Solem
eſſe fingimus:
hic oportet umbræ longitudinem ſumere, quod fit hoc modo. loquimur modo de ea inclinatione,
quæ est Romæ.
Cum ſciamus ex nouem partibus gnomonis octo dari umbræ æquinoctiali, ac meridianæ longi-
tudinis, gnomon in partes nouem diuidetur, &
octo ex eis ab imo gnomonis in linea planitiei ponentur, inde
ab umbræ termino per apicem gnomonis ad meridianum circulum ducetur linea, quæradius æquinoctialis
dicetur, quoniam refert æquinoctialem radium in meridie, &
terminat meridianam umbræ longitudinem
in linea planitiæ.
1110
Tunc ab centro diducto circino ad lineam planitiæ æquilatatio ſignetur, ubi erit litera e. ſini=
ſteriore parte, &
i. dexteriore in extrem is lineis circinationis, & per centrum perducenda linea, ut
æquè duo hemicyclia ſint diuiſa.
hæc autem linea a Mathematicis dicitur Horizon.
Duobus uerbis abſoluere poterat Vitr. quod docere uolebat, ides̃t: Horizonta deſcribes in analemmate,
ſi per apicem gnom onis parallelam planitiæ lineam duxeris.
Deinde circinationis totius ſumenda eſt pars quintadecima, & circini centrum collocandum
eſt in linea circinationis, quo loci ſecat eam lineam æquinoctialis radius, ubi erit litera f.
& ſignan
dum dextra, ac ſiniſtra ubi ſunt literæ g h.
Deinde ab his, & per centrum lineæ uſque ad lineam
planitiæ perducendæ ſunt, ubi erunt literæ t r.
ita erit Solis radius unus hybernus, alter æſtiuus.
Quærit Vitr. in analemma transferre radios ſolſtitij, & brumæ, qui ſunt extrema Solis curſus: hos autem
2220 inuenit ex maxima Solis declinatione ab æquinoctiali circulo, quam ipſe facit partium uigintiquatuor, quæ
ſunt quintadecima pars meridiani, qui in 360.
diuiſus eſſe intelligitur. Sed poſteriores maximam Solis
declinationem inuenerunt eſſe partium uiginti trium &
dimidiæ: quam Ptolomæus uiginti trium, & minutia-
rum quinquaginta, &
ſecundarum uiginti ſuo tempore obſeruauit. Poſito igitur circino in f. ubiradius æ-
quinoctialis meridianum ſecat, &
diducto ad quintamdecimam totius meridiani partem, ſignetur utrinque
g h.
in linea circinationis, quæ puncta tropicorum radios indicabunt, ſiquidem a punctis g & h. perdu-
centur lineæ, ad lineam planitiæ, quæ per apicem gnomonis ad meridianam circinationem pertingent, quarum
linearum altera brumalem, altera ſolſtitij radium deſcribet.
ideo una ex his radius æſtiuus, alia radius hyber-
nus dicetur.
æs̃tiui autem radij umbra b r. hyberni autem b t. inter hos terminos Solis declinatio, &
abſceſſus ab æquinoctiali concluſus eſt.
nunc ad alios meridianos radios, cum Sol in alijs ſignis eſt, inue-
niendos accedamus.
3330138[Figure 138]l n k mcridl. parte delverno E e h a s i 9 8 7 6 5della jtate 4 3 parte g h f x lacato manaco b r c linca del.piano t
Contra autem e, litera i, erit, ubi ſecat circinationem linea, quę eſt traiecta per centrum, &
contra g &
h. literæ erunt, k & l. & contra c & f & a, erit litera n. Tunc perducendæ
ſuntdiametri ab g.
ad l. & ab h. ad k. quæ erit inferior, partis erit ęſtiuæ, ſuperior hybernæ.
4460

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index