Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of figures

< >
[141] 1 3 b x z g 2 5 f p 0 1 4 t I c e o n m r u 6 q i h 8 y d 5
[142] 5 4 b 3 2 7 8 9 10 f 6 5 7 1 11 6 5 7 9 4 4 8 8 N 9 x 12 1 11 2 10 3 9 4 8 5 7 3 39 9 F 6 g 2 2 10 10 o a @ d 1 11 7 6 z 1 11 8 6 7 c 1 12 10 1@ 1 2 1 1 11 11 5 11 2 2 10 21 11 b f @ 8 3 3 9 9 12 1 4 5 g 6 10 8 11 1 9 10 2 2 2 10 5 7 2 z 9 c 8 4 7 5 9 3 10 4 8 8 4 3 7 2 10 7 5 9 3 1 11 12 8 4 11 1 10 2 0 @ d 7 5 9 3 I 8 4 7 5 6 c &
[143] 5 6 7 4 8 3 9 2 10 1 11 4 8 3 9 d d 2 3 4 5 6 7 8 9 10 10 1 1 v n c
[144] 12 1 1 1111 2 2 10 10 3 3 9 9 4 4 8 8 5 5 7 7 6 6 6 T 7 7 5 5 8 8 4 4 9 9 3 3 10 10 2 2 11 11 1 1 12
[145] 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 11 1 2 3 10 4 5 E 6 6 7
[146] 9 3 4 2 8 10 11 12 1 5 7 6 6 G
[147] 8 9 10 7 6 5 11 1 8 1 11 F
[148] 16 15 17 14 14 18 19 19 13 13 20 20 12 12 21 21 11 11 H 22 22 10 10 23 23 9 9 24 16 16 23 23 17 17 22 22 18 18 21 21 29 20
[149] 19 20 21 18 17 22 23 17 16 18 17 9 15 14 13 11 13 20 16 12 21 17 20 22 21 11 22 10 23 9 18 L 17 18 19
[150] 23 17 22 16 18 9 21 23 19 10 19 20 22 11 21 20 13 19 14 18 15 17 16 K
[151] 17 18 19 20 21 22 16 23 15 14 13 12 11 10 11 12 21 22 10 9 23 M
[152] Q K r n r 12 11 K 2 2 @ 4 p 8 7 e t 8 9 c P 7 4 3 10 7 @ P 5 q P 6 2 8 7 q P t t 11 1 I 1 11 7 q p 2 10 q p 3 9 @ a e b 4 8 2 7 6 5 P 10 6 f P 9 3 8 4 f P 1 f P 11 10 2 a f b e 4 9 3 11 10 2 11 1 11 1 u m 12 15 @ d 12 4 5 m 3 4 5 7 8 9 d @ 2 @ 0 10 2 11 1 a 0 s 7 1 n P p 5 6 7 10 6 6 6 3 4 8 9 7 e 5 5 7 4 5 3 10 11 12 1 2 3 8 9 3 1 e H 23 10 22 24 23 22 15 16 17 18 19 21 13 14 20
[153] Horologia in plano meridiani.6 5 4 3 2 1 7 8 9 10 11 12 u l d 7 4 8 3 9 2 10 b n n n n n 5 4 3 2 1 a c e c y n n n n n p 1 2 3 4 5 n ſ ſ 4 3 2 1 r 4 3 2 1 e 4 3 2 1 B 9 10 11 12 13 14 e H 5 6 7 8 9 10 11 e E g r 7 6 5 4 3 2 1 F g d 23 22 21 20 19 18 18 c g G d f a b e g c 1 2 3 4 5 4 3 2 1 8 7 6 5 4 3 2 1 f D e 11 10 19 18
[154] Horologia in plano æquinoctialis.d b 5 6 7 4 8 9 3 g f k L @ m 2 10 l 8 1 11 a e b B L 1 f k m h @ z r s 1 n 11 A 2 1 10 12 3 9 11 1 4 8 10 1 2 5 6 7 b d 9 3 8 4 7 5 6 c 6 7 5 8 4 9 3 18 17 16 10 2 16 17 18 19 11 12 1 19 20 14 14 20 21 13 13 21 22 12 12 22 23 11 23 24 24 14 14 23 15 23 22 15 22 16 16 21 17 21 20 19 18 17 18 19 20
[155] 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
[156] Instrumenta è regione poſita ſeruiunt fronti horologij ſequentis, illud uero inſerius eſt immobil-le ad aliud, & aliud ab artiſicio aquæ mouetur.B 270 A 360 stella.p.@ f 180 C 10 hircuſ@ 20 30 40 x cani ſminor* 50 60 70 80 90 C@nis Maior* D
[157] 6 5 7 4 8 3 9 2 10 1 11 12 T R 12 L 11 1 A f C 10 2 9 3 8 4 7 5 6
[Figure 158]
[Figure 159]
[Figure 160]
[161] Funium nodi.
[162] Scala in carcheſio poſita.
[163] Figura aniſocyclorum.
[164] Trochlearum ratio.
[165] B. ergata.C. trochlea ſuperior.D. ſucula.E. tigna.F. pondus.I. forcipes.G. ſucula.H. fibula.O. chelonia.P. uectes.S. carcheſia. S H C A D E F T I B G
[166] Trochleæ cum tympano.
[167] F. trochleaſuperior.L. trochlea inferior artemon dicta.†. onus.A. nectis.3. onus.1. hypomochlium.2. nectis, mochlium.V. ſpbœroma, œquipondium.Q S. lances.X. lances.K. anſa. examen.8. cuneus.7. 9. uectis.10. onus.H G. vectes.M. pondus.O N. colhlea.D. pali.L. locus artemonis.C. chelonia.F. regula.B. antarijunes.E. locus ductariorum funium ubifibulæx. libra ſuffulta. E B F H G 8 C N O K D L M † 6 7 10 x 3 2 1 R V S Q
[168] d a c b e
[Figure 169]
[Figure 170]
< >
page |< < (312) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div769" type="section" level="2" n="142">
            <p>
              <s xml:id="echoid-s23757" xml:space="preserve">
                <pb o="312" file="514.01.344" n="344" rhead="LIBER"/>
              lineas æque diſtantes diametro uerticalis, quarum extremum alterum circinationis lineam, alterum finitoris
                <lb/>
              diametrum tangat. </s>
              <s xml:id="echoid-s23758" xml:space="preserve">has numeris horarum ſignabis. </s>
              <s xml:id="echoid-s23759" xml:space="preserve">poſt hæc ex diagrammate O. </s>
              <s xml:id="echoid-s23760" xml:space="preserve">longitudines linearum ho-
                <lb/>
              rariarum a cir cumferentia ad diametrum f g. </s>
              <s xml:id="echoid-s23761" xml:space="preserve">transferes in ſequentem deſcriptionem. </s>
              <s xml:id="echoid-s23762" xml:space="preserve">Poſito circino in dia-
                <lb/>
              metro finitoris ſupra lineam horæ reſpondentis borariæ lineæ, quam ex f. </s>
              <s xml:id="echoid-s23763" xml:space="preserve">diagrammate O ſumpſiſti. </s>
              <s xml:id="echoid-s23764" xml:space="preserve">uerbi
                <lb/>
              gratia ſi ex diagrammate O. </s>
              <s xml:id="echoid-s23765" xml:space="preserve">ſumpſiſti longitudinem lineæ horæ undecimæ, eam in lineam horæ undecimæ trãſ.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s23766" xml:space="preserve">feras aſigno II. </s>
              <s xml:id="echoid-s23767" xml:space="preserve">in finitoris diametro collocato, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23768" xml:space="preserve">eo termino in ea linea ſignato per centrum e. </s>
              <s xml:id="echoid-s23769" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s23770" xml:space="preserve">
                <lb/>
              terminum illum lineam occultam duces ad circinationis lineam, ubi notabis II. </s>
              <s xml:id="echoid-s23771" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s23772" xml:space="preserve">idem de reliquis hora-
                <lb/>
              rijs lineis faciendum eſt. </s>
              <s xml:id="echoid-s23773" xml:space="preserve">itaque habebis arcus horizontales, ſeu latitudines Solid, qui arcus intercipientur in-
                <lb/>
              ter finitorem immobilem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23774" xml:space="preserve">uerticalem mobilem, ut dixi, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23775" xml:space="preserve">ſunt arcus ſubtendentes angulos ex duobus pla
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.344-01" xlink:href="note-514.01.344-01a" xml:space="preserve">10</note>
              nis factos. </s>
              <s xml:id="echoid-s23776" xml:space="preserve">quæ omnia ex diagrammate facile colliguntur. </s>
              <s xml:id="echoid-s23777" xml:space="preserve">Nunc ad horologium deſcribendum ueniamus .
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s23778" xml:space="preserve">Circulum facies æqualem meridiano analemmatis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23779" xml:space="preserve">ſit ille a b c d. </s>
              <s xml:id="echoid-s23780" xml:space="preserve">ſit b c. </s>
              <s xml:id="echoid-s23781" xml:space="preserve">diameter pro meridiana
                <lb/>
              linea, ſit a d. </s>
              <s xml:id="echoid-s23782" xml:space="preserve">pro linea planitiæ, quæ occulte ducenda est ſit centrum e. </s>
              <s xml:id="echoid-s23783" xml:space="preserve">in quo linea planitiæ meridianam
                <lb/>
              ſecat, ubi gnomon eſſe fingitur. </s>
              <s xml:id="echoid-s23784" xml:space="preserve">Sume a diagrammate præcedenti I. </s>
              <s xml:id="echoid-s23785" xml:space="preserve">inter uallum ſeu arcum, a ſigno Z, uer-
                <lb/>
                <figure xlink:label="fig-514.01.344-01" xlink:href="fig-514.01.344-01a" number="142">
                  <variables xml:id="echoid-variables98" xml:space="preserve">5 4 b 3 2 7 8 9 10 f 6 5 7 1 11 6 5 7 9 4 4 8 8 N 9 x 12 1 11 2 10 3 9 4 8 5 7 3 39 9 F 6 g 2 2 10 10 o a @ d 1 11 7 6 z 1 11 8 6 7 c 1 12 10 1@ 1 2 1 1 11 11 5 11 2 2 10 21 11 b f @ 8 3 3 9 9 12 1 4 5 g 6 10 8 11 1 9 10 2 2 2 10 5 7 2 z 9 c 8 4 7 5 9
                    <lb/>
                  3 10 4 8 8 4 3 7 2 10 7 5 9 3 1 11 12 8 4 11 1 10 2 0 @ d 7 5 9 3 I 8 4 7 5 6 c &</variables>
                </figure>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.344-02" xlink:href="note-514.01.344-02a" xml:space="preserve">20</note>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.344-03" xlink:href="note-514.01.344-03a" xml:space="preserve">30</note>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.344-04" xlink:href="note-514.01.344-04a" xml:space="preserve">40</note>
              ticalis ad undecimam in meridiano, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23786" xml:space="preserve">id transferas in planum horologij a ſigno d. </s>
              <s xml:id="echoid-s23787" xml:space="preserve">uerſus b. </s>
              <s xml:id="echoid-s23788" xml:space="preserve">ubi eſt litera
                <lb/>
              b. </s>
              <s xml:id="echoid-s23789" xml:space="preserve">inde a centro e. </s>
              <s xml:id="echoid-s23790" xml:space="preserve">ad b. </s>
              <s xml:id="echoid-s23791" xml:space="preserve">duces lineam occultam, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23792" xml:space="preserve">habebis latitudinem horæ undecimæ, atque etiam
                <lb/>
              primæ horæ. </s>
              <s xml:id="echoid-s23793" xml:space="preserve">nam eam a puncto a. </s>
              <s xml:id="echoid-s23794" xml:space="preserve">uerſus c. </s>
              <s xml:id="echoid-s23795" xml:space="preserve">ad m. </s>
              <s xml:id="echoid-s23796" xml:space="preserve">duces. </s>
              <s xml:id="echoid-s23797" xml:space="preserve">Sume deinceps a diagrammate longitudinem
                <lb/>
              umbræ horæ undecimæ a puncto Z. </s>
              <s xml:id="echoid-s23798" xml:space="preserve">gnomonis pede, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23799" xml:space="preserve">eam transferas a puncto e. </s>
              <s xml:id="echoid-s23800" xml:space="preserve">in lineam e b. </s>
              <s xml:id="echoid-s23801" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s23802" xml:space="preserve">e
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.344-05" xlink:href="note-514.01.344-05a" xml:space="preserve">50</note>
              m. </s>
              <s xml:id="echoid-s23803" xml:space="preserve">ibi erit principium boræ primæ, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23804" xml:space="preserve">undecimæ, quando Sol est in Cancro. </s>
              <s xml:id="echoid-s23805" xml:space="preserve">Sume postea arcum horizonta-
                <lb/>
              lem, ſeu latitudinem horæ decimæ, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23806" xml:space="preserve">horæ ſecundæ quæcadem eſt, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23807" xml:space="preserve">duc occultas lineas ab e. </s>
              <s xml:id="echoid-s23808" xml:space="preserve">in n, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23809" xml:space="preserve">
                <lb/>
              o. </s>
              <s xml:id="echoid-s23810" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s23811" xml:space="preserve">habebis latitudinem horæ decimæ, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23812" xml:space="preserve">horæ ſecundæ, nam interualla ab n. </s>
              <s xml:id="echoid-s23813" xml:space="preserve">ad d. </s>
              <s xml:id="echoid-s23814" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s23815" xml:space="preserve">ab a. </s>
              <s xml:id="echoid-s23816" xml:space="preserve">ad o.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s23817" xml:space="preserve">ſunt æqualia: </s>
              <s xml:id="echoid-s23818" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s23819" xml:space="preserve">ſume earum horarum longitudinem umbræ a diagrammate O. </s>
              <s xml:id="echoid-s23820" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s23821" xml:space="preserve">eam transferes in occul-
                <lb/>
              tas decimæ, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23822" xml:space="preserve">ſecundæ horæ lineas latitudinis a puncto e. </s>
              <s xml:id="echoid-s23823" xml:space="preserve">& </s>
              <s xml:id="echoid-s23824" xml:space="preserve">habebis principia horæ decimæ, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23825" xml:space="preserve">ſecundæ in
                <lb/>
              tropico Cancri. </s>
              <s xml:id="echoid-s23826" xml:space="preserve">Similis ratio erit præfiniendis reliquis horis tam in tropico Cancri, quam in tropico Capri-
                <lb/>
              corni, unde hyperboles duas oppoſitas uidebis. </s>
              <s xml:id="echoid-s23827" xml:space="preserve">quod ſi lineas ab hyperbole Cancri ad hyperbolem Capri-
                <lb/>
              corni duxeris, ut quæque ad ſuas horas reſpondeat, deſignatum habebis horologium in plano æquedistanti
                <lb/>
              plano finitoris. </s>
              <s xml:id="echoid-s23828" xml:space="preserve">Quod ſi hyperboles ab alijs circulis factas in horologio ponere libuerit, eadem uia uti po-
                <lb/>
              teris, qua Cancri, & </s>
              <s xml:id="echoid-s23829" xml:space="preserve">Capricorni byperboles poſuiſti. </s>
              <s xml:id="echoid-s23830" xml:space="preserve">ſemper autem æquinoctialis rectam ſibi dabit, tantum
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.344-06" xlink:href="note-514.01.344-06a" xml:space="preserve">60</note>
              </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>