346314LIBER
ticalis plani officium eſſe meridianas partes a ſeptentrionalibus ſeparare, ideo horologia in eo plano deſeri-
pta ad meridiem, aut ad ſeptentrioncm uergent. quemadmodum igitur in deſcribendis horologijs in plano fi-
nitoris, duas portiones ſeu arcus circulorum quæſiuimus, ut longitudinem, & latitudinem umbræ uenare-
mur, ita hoc quoque loco in horologijs in plano uerticalis deſcribendis duis circumferentias, & arcus aſſu-
memus, e quibus una Solis altitudinem ſuper id planum ſingulis horis oſtendet, unde umbræ longitudo elicie-
tur, & ideo circumferentia horaria uocabitur: altera umbræ latitudinem circa idem planum indicabit: ho-
rariæ igitur circumferentiæ hoc modo a mobili meridiano trahuntur. & primum in æquinoctiali. Esto a b
g d. circulus ex centro e. ductus. a b, ſit ſectio communis meridiani, & finitoris, g d. diameter uer-
ticalis & z e h. diameter æquinoctialis. eſto t z. quarta æquinoctialis ſupra finitorem, hæc in ſex æquas
1110148[Figure 148]16 15 17 14 14 18 19 19 13 13 20 20 12 12 21 21 11 11 H 22 22 10 10 23 23 9 9 24 16 16 23 23 17 17 22 22 18 18 21 21 29 20149[Figure 149]19 20 21 18 17 22 23 17 16 18 17 9 15 14 13 11 13 20 16 12 21 17 20 22 21 11 22 10 23 9 18 L 17 18 19150[Figure 150]23 17 22 16 18 9 21 23 19 10 19 20 22 11 21 20 13 19 14 18 15 17 16 K151[Figure 151]17 18 19 20 21 22 16 23 15 14 13 12 11 10 11 12 21 22 10 9 23 M222033304440 horarias portiones ſecetur, ſatis enim est quarta una, ad id quod uolumus oſtendendum, a ſingulis autem di-
uiſionibus ad diametrum æquinoctialis ducantur lineæ, quæ ſemidiametrum z e. ſecent, quæ omnes lineæ
k l. notentur. Iam uero ut ſciamus arcus horarios ad Solis altitudinem excipiendam ſuper planum uer-
5550 ticalis, a notis L. ducendæ ſunt lineæ æquidiſtantes diametro uerticalis. g c d. uſque ad circumferentiam
meridiani, quæ g z. literis continetur. atque extremis earum linearum numeri horarum apponendi ſunt,
qui hic exempli gratia notati ſunt iuxta horas antiquas 11. 10. 9. 8. 7. 6. quibus reſpondent 1. 2.
3. 4. 5. ſed 1 2. ad g. punctum uerticalis adſcribuntur. Arcus igitur a puncto g. ad undecimam,
uel primam horam pertingens, Solis altitudinem ſupra uerticalis planum g c d. oſtendit primæ, uel undeci-
mæ horæ. ſimilis ratio eſt de arcu ab g. ad decimam, uel ſecundam horam, & de reliquis arcubus reliquarũ
borarum, ex quibus Solis altitudo ſupra uerticalis planum habetur, cum Sol æquinoctialem circulum ambit.
quod ſi libeat præter antiquas alias quoque ſpecies horarum deſcribcre, eadem diuiſione uti poteris, quoniam
omnia horarum genera in æquinoctialem pariter currunt. Vnde ſi a meridie horas uelis, ubi eſt g. notabis
6. ubi eſt 11. & 1. facies 5. & 7. ubi 10. & 2. facies 4. & 8. ubi 9 & 3. facies 3
6660
pta ad meridiem, aut ad ſeptentrioncm uergent. quemadmodum igitur in deſcribendis horologijs in plano fi-
nitoris, duas portiones ſeu arcus circulorum quæſiuimus, ut longitudinem, & latitudinem umbræ uenare-
mur, ita hoc quoque loco in horologijs in plano uerticalis deſcribendis duis circumferentias, & arcus aſſu-
memus, e quibus una Solis altitudinem ſuper id planum ſingulis horis oſtendet, unde umbræ longitudo elicie-
tur, & ideo circumferentia horaria uocabitur: altera umbræ latitudinem circa idem planum indicabit: ho-
rariæ igitur circumferentiæ hoc modo a mobili meridiano trahuntur. & primum in æquinoctiali. Esto a b
g d. circulus ex centro e. ductus. a b, ſit ſectio communis meridiani, & finitoris, g d. diameter uer-
ticalis & z e h. diameter æquinoctialis. eſto t z. quarta æquinoctialis ſupra finitorem, hæc in ſex æquas
1110148[Figure 148]16 15 17 14 14 18 19 19 13 13 20 20 12 12 21 21 11 11 H 22 22 10 10 23 23 9 9 24 16 16 23 23 17 17 22 22 18 18 21 21 29 20149[Figure 149]19 20 21 18 17 22 23 17 16 18 17 9 15 14 13 11 13 20 16 12 21 17 20 22 21 11 22 10 23 9 18 L 17 18 19150[Figure 150]23 17 22 16 18 9 21 23 19 10 19 20 22 11 21 20 13 19 14 18 15 17 16 K151[Figure 151]17 18 19 20 21 22 16 23 15 14 13 12 11 10 11 12 21 22 10 9 23 M222033304440 horarias portiones ſecetur, ſatis enim est quarta una, ad id quod uolumus oſtendendum, a ſingulis autem di-
uiſionibus ad diametrum æquinoctialis ducantur lineæ, quæ ſemidiametrum z e. ſecent, quæ omnes lineæ
k l. notentur. Iam uero ut ſciamus arcus horarios ad Solis altitudinem excipiendam ſuper planum uer-
5550 ticalis, a notis L. ducendæ ſunt lineæ æquidiſtantes diametro uerticalis. g c d. uſque ad circumferentiam
meridiani, quæ g z. literis continetur. atque extremis earum linearum numeri horarum apponendi ſunt,
qui hic exempli gratia notati ſunt iuxta horas antiquas 11. 10. 9. 8. 7. 6. quibus reſpondent 1. 2.
3. 4. 5. ſed 1 2. ad g. punctum uerticalis adſcribuntur. Arcus igitur a puncto g. ad undecimam,
uel primam horam pertingens, Solis altitudinem ſupra uerticalis planum g c d. oſtendit primæ, uel undeci-
mæ horæ. ſimilis ratio eſt de arcu ab g. ad decimam, uel ſecundam horam, & de reliquis arcubus reliquarũ
borarum, ex quibus Solis altitudo ſupra uerticalis planum habetur, cum Sol æquinoctialem circulum ambit.
quod ſi libeat præter antiquas alias quoque ſpecies horarum deſcribcre, eadem diuiſione uti poteris, quoniam
omnia horarum genera in æquinoctialem pariter currunt. Vnde ſi a meridie horas uelis, ubi eſt g. notabis
6. ubi eſt 11. & 1. facies 5. & 7. ubi 10. & 2. facies 4. & 8. ubi 9 & 3. facies 3
6660
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib