Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of contents

< >
[1.130.] M. VITRVVIIDE ARCHITECTVRA LIBER NONVS.
[1.131.] Proœmium
[1.132.] Platonis inuentumde agro metiendo. Cap. I.
[1.133.] De norma Pythagoricum inuentum ex orthogonij trigoni deformatione. Cap. II.
[1.134.] Luomodo portio argenti auro miſta in integro opere depre- hendi, diſcernig, poßit.#Cap.# III.
[1.135.] PTOLEM AEO REGI ERATOSTHENES. S.
[1.136.] De Gnomonicis rationibus ex radij Solis per umbram inuen-tis, & mundo, atque planetis. Cao.IIII.
[1.137.] TABVLA MOTVVM COELESTIVM.
[1.138.] De Solis curſu per duodecim ſigna Zodia- ci. Cap. V.
[1.139.] Continuatio diei, & luminis.Horæ Minuta Secunda.
[1.140.] De ſyderibus, quæ ſunt a Zodiaco ad Septentrio-nem. Cap.VI.
[1.141.] De ſyderibus, quæ ſunt a Zodiaco, ad meridiem. Cap. VII.
[1.142.] De horologiorum rationibus, & umbris gnomonum æquinoctia-li tempore Romæ, & nonnullis alijs locis. Cap. VIII.
[1.143.] De horologiorum ratione, & uſu, atque eorum inuentione & quibus inuentoribus. # Cap. IX.
[1.144.] Finis Libri Noni.
[1.145.] M. VITR V V II DE ARCHITECTVRA LIBER DECIMVS. Proœmium.
[1.146.] De machina quid ſit, & eius ab organo differentia, origine, & neceßitate. # Cap. I.
[1.147.] De Aedium ſacrum, publicorum̈, operum machina-tionibus tractorijs # Cap. II.
[1.148.] De diuerſis appellationibus, machmarũ, & gantur. Ca. III.
[1.149.] Similis ſuperiori machina, cui coloßicotera tutius committi poſſunt, immutata duntaxat ſucula in tympa-num. # Cap. IIII.
[1.150.] Aliud machinæ tractoriæ genus. # Cap. V.
[1.151.] Cteſifontis ratio ad grauia onera ducenda. # Cap. VI.
[1.152.] De inuentione lapicidinæ, qua templum Dianæ Epheſiæ conſtructum eſt. # Cap. VII.
[1.153.] De porrecto, & rotundatione machinarum ad onerum leuationes. # Cap. VIII.
[1.154.] De organorum ad aquam hauriendam generibus, & pri-mum de tympano. # Cap. IX.
[1.155.] De rotis, & tympanis ad molendam farinam. # Cap. X.
[1.156.] De Cochlea, quæ magnam copiam extollit aquæ, ſed non tam alte. # Cap. XI.
[1.157.] De Cteſibcamachina, quæ altißime extollit aquam. # Cap. XII.
[1.158.] De hydr aulicis machinis, quibus organa perficiun-tur. # Cap. XIII.
[1.159.] Qua ratione rheda, uelnaui uecti peractum iter deme-tiamur. # Cap. XIIII.
< >
page |< < (328) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div780" type="section" level="2" n="143">
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s24909" xml:space="preserve">
                <pb o="328" file="514.01.360" n="360" rhead="LIBER"/>
              catis, eueniet ut uolentes aquæ temperationem fieri, lingula
                <unsure/>
              , quæ foramini aderet in minori tympano directa,
                <lb/>
              quotidie ex ſe aquæ artificio ad ſignum maioris tympani foramen proximum ducet, quod quando ad perpen-
                <lb/>
              diculum fuerit, erit enim cum Capricornum indicabit mairoem aquæ copiam in uas ſubiectum demittet, in quo
                <lb/>
              erit phellos molli catenæ appenſum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s24910" xml:space="preserve">uoluet axem quotidie. </s>
              <s xml:id="echoid-s24911" xml:space="preserve">axis uerò horologij tympanum impellet, quan-
                <lb/>
              to uero foramen minoris tympani minus erit ad perpendiculum, tanto minus aquæ uis deſluet, minusq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s24912" xml:space="preserve">ſuble-
                <lb/>
              uabitur phellos; </s>
              <s xml:id="echoid-s24913" xml:space="preserve">ita igitur temper abitur aqua. </s>
              <s xml:id="echoid-s24914" xml:space="preserve">Quamuis autem Vitruuius uideatur intelligere bullam, quæ
                <lb/>
              Solis imaginem tenet, quotidie ſuo in foramine manibus eſſe impomnendum, tamen Franciſcus Marcolinus Foro-
                <lb/>
              liuienſis ingenioſus machinationum artifex, modum inuenit, quo lingula ( quam nos radium uocamus horarũ
                <lb/>
              indicem) reuertatur contraria motione ſingulis diebus unicum gradum. </s>
              <s xml:id="echoid-s24915" xml:space="preserve">Quoniam uerò Vitruuius monet in
                <lb/>
              tympano in quo aſcenſus & </s>
              <s xml:id="echoid-s24916" xml:space="preserve">deſcenſus ſignorum eſſe menſium dies ſubiectos, quoniam numero ſunt 365. </s>
              <s xml:id="echoid-s24917" xml:space="preserve">idem
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.360-01" xlink:href="note-514.01.360-01a" xml:space="preserve">10</note>
              deſcripſit in circunferentia dicti tympani dentes 366. </s>
              <s xml:id="echoid-s24918" xml:space="preserve">æqualibus interuallis. </s>
              <s xml:id="echoid-s24919" xml:space="preserve">In medio cardinem fixit ma-
                <lb/>
                <figure xlink:label="fig-514.01.360-01" xlink:href="fig-514.01.360-01a" number="160">
                  <image file="514.01.360-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/514.01.360-01"/>
                </figure>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.360-02" xlink:href="note-514.01.360-02a" xml:space="preserve">20</note>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.360-03" xlink:href="note-514.01.360-03a" xml:space="preserve">30</note>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.360-04" xlink:href="note-514.01.360-04a" xml:space="preserve">40</note>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.360-05" xlink:href="note-514.01.360-05a" xml:space="preserve">50</note>
              ſculum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s24920" xml:space="preserve">fœminam referentem. </s>
              <s xml:id="echoid-s24921" xml:space="preserve">inde aliud tympanum deformauit eiuſdem magnitudinis, in cuius fronte den-
                <lb/>
              tes apponit æquis interuallis 366. </s>
              <s xml:id="echoid-s24922" xml:space="preserve">hoc ipſum tympanum cardinem quoque habet, eadem ratio maſculi, & </s>
              <s xml:id="echoid-s24923" xml:space="preserve">
                <lb/>
              fœminæ in medio collocatum, in fœmina cardinis intrat primarius cardo, qui aquæ temperatione ex phelli ſub-
                <lb/>
              leuatione uerſatur, uerſatq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s24924" xml:space="preserve">ſimul tympanum, in quo est impoſitum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s24925" xml:space="preserve">cardo istius tympani immittetur in eo
                <lb/>
              tympano, in quo dies anni, & </s>
              <s xml:id="echoid-s24926" xml:space="preserve">ſigniferi partes deſcriptæſunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s24927" xml:space="preserve">Cum his tympanis ad cardinis uerſationem, ro-
                <lb/>
              tula oblonga, quam rochellum noſtri dicunt, uerſatur, & </s>
              <s xml:id="echoid-s24928" xml:space="preserve">uerſando facit, ut tympanum, quod habet den-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.360-06" xlink:href="note-514.01.360-06a" xml:space="preserve">60</note>
              </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>