Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of contents

< >
[1.120.] Finis Libri Septimi.
[1.121.] M.VITR V VII DE ARCHITE CTVRA LIBER OCTAVVS. Proœmium.
[1.122.] De aquœ inuentionibus. Cap. 1.
[1.123.] De aqua imbrium, eius{q́ue} uirtutibus. Cap. II.
[1.124.] De aquis calidis, & quas habeant uires a diuer ſis met allis prodeuntes, & de uariorum fontium, fluminum, lacuumg natu-ra. Cap. 111.
[1.125.] De proprietate item nonnullorum locorum, & fon- tium. Cap. IIII.
[1.126.] De aquarum experimentis. Cap. V.
[1.127.] De per ductionibus, & libr ationibus aquarum, & instrumentis ad hunc uſum. Cap. VI.
[1.128.] Quot modis ducantur aquæ. Cap. VII.
[1.129.] Finis Libri Octaui.
[1.130.] M. VITRVVIIDE ARCHITECTVRA LIBER NONVS.
[1.131.] Proœmium
[1.132.] Platonis inuentumde agro metiendo. Cap. I.
[1.133.] De norma Pythagoricum inuentum ex orthogonij trigoni deformatione. Cap. II.
[1.134.] Luomodo portio argenti auro miſta in integro opere depre- hendi, diſcernig, poßit.#Cap.# III.
[1.135.] PTOLEM AEO REGI ERATOSTHENES. S.
[1.136.] De Gnomonicis rationibus ex radij Solis per umbram inuen-tis, & mundo, atque planetis. Cao.IIII.
[1.137.] TABVLA MOTVVM COELESTIVM.
[1.138.] De Solis curſu per duodecim ſigna Zodia- ci. Cap. V.
[1.139.] Continuatio diei, & luminis.Horæ Minuta Secunda.
[1.140.] De ſyderibus, quæ ſunt a Zodiaco ad Septentrio-nem. Cap.VI.
[1.141.] De ſyderibus, quæ ſunt a Zodiaco, ad meridiem. Cap. VII.
[1.142.] De horologiorum rationibus, & umbris gnomonum æquinoctia-li tempore Romæ, & nonnullis alijs locis. Cap. VIII.
[1.143.] De horologiorum ratione, & uſu, atque eorum inuentione & quibus inuentoribus. # Cap. IX.
[1.144.] Finis Libri Noni.
[1.145.] M. VITR V V II DE ARCHITECTVRA LIBER DECIMVS. Proœmium.
[1.146.] De machina quid ſit, & eius ab organo differentia, origine, & neceßitate. # Cap. I.
[1.147.] De Aedium ſacrum, publicorum̈, operum machina-tionibus tractorijs # Cap. II.
[1.148.] De diuerſis appellationibus, machmarũ, & gantur. Ca. III.
[1.149.] Similis ſuperiori machina, cui coloßicotera tutius committi poſſunt, immutata duntaxat ſucula in tympa-num. # Cap. IIII.
< >
page |< < (338) of 412 > >|
370338LIBER tur. quoniam cum ſunis alter circa tympanum inuoluatur, & ad ergatam referatur, conſequitur, ut inuolu-
tus cum ſit, tympani, &
axis uerſatione, funes obuoluti circa axem pariter extendantur: & ita leniter ma-
ximas moles extollunt.
Quod ſi tympanum maius eſſet, ergata opus non eſſet. nam homines tympanum cal-
cantes, magna onera leuarent, nam ea ratio est diametri rotæ ad diametrum axis, quæ eſt ponderis quod le-
uatur ad preſſionem, &
uires hominum calcantium. Ideo uectes ergatarum longi eſſe debent, ut iuxta pro-
portionem longitudinis ſingula capita oneris pondus imminuant, unde ſi duplicentur ad dimidium onus dedu-
cent, quatuor ad quartam partem, ita ut ſi uecte cubitali quatuor homines centum pondo moueant, quatuor
uectibus ſenum cubitorum, ijdem duo millia &
400. pondo ſubleuabunt, dempto uectium pondere, quod
omnino parum est.
Quod uero αμφιρευσιν, & ωιτρόαν legitur, alij ex uetustis condicibus legunt αμφίεληραν & ***ί-
1110 θεσιν.
ut ijs nominibus ſignificent tympanum, quod rudente inuluto tanquam ueſtiatur, apud Theonem inſpi-
ritblibus in mentione eiuſdem tympani αμφιελίκτραν uidemus, cæterum non ſine ratione duo hæc nomina a
Vitruuio poſita ſunt.
nam particulæ αμφί & ώζί & ***ι rem innuunt conſiderandam.
166[Figure 166]Trochleæ cum tympano.222033304440
Aliud machinæ tractoriæ genus. # Cap. V.
5550
ESt & aliud genus machinæ ſatis artificioſum, & ad uſum celeritatis expeditum: ſed in eo
dare operam non poſſunt niſi periti.
Eſt enim tignum, quod erigitur, & diſtinetur reti-
naculis quadrifariam, ſub retinaculis chelonia duo figuntur, trochlea funibus ſupra che-
lonia religatur:
ſub trochlea regula longa circiter pedes duos, lata digitos ſex, craſſa qua-
tuor, ſupponitur.
Trochleæ ternos ordines orbiculorum in latitudinem habentes collocantur, ita
tres ductarij funes in ſummo machinæ religantur.
Deinde referuntur ad imam trochleam, & traij-
ciuntur ex inferiore parte per eius orbiculos ſummos.
Deinde referuntur ad ſuperiorem trochleam, &
traijciuntur ab exteriore parte, &
per ſecundos orbiculos tradueuntur in exteriorem, & referuntur ad
6660

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index