381349DECIMVS.
uatis, ex uirgulis enim tanquam anſis cum tympanis coniunctis ſigilla egrediuntur, ut in nono ſuperioris li-
bri capite uidiſſe potuimus, cum de horologijs ageretur.
bri capite uidiſſe potuimus, cum de horologijs ageretur.
Machina Ctefibica.
De hydr aulicis machinis, quibus organa perficiun-
tur. # Cap. XIII.
3330tur. # Cap. XIII.
DE hydraulicis autem quas habeant ratiocinationes, quam breuiſsime proximeq́;
attingere
potero, & ſcriptura conſequi, non prætermittam. De materia compacta baſi, arca in
ea ex ære fabricata collocarur. Supra baſim eriguntur regulæ dextra, ac ſiniſtra ſcalari
forma compactæ, quibus includuntur ærei modioli ſundulis ambulatilibus ex torno ſub-
tiliter ſubactis, habentibus fixos in medio ſerreosancones, & uerticulis cum uctibus coniunctos pel-
libusq́; lanatis inuolutos. Item in ſumma planitia foramina circiter digitorum ternum, quibus ſo-
raminibus proxime in uerticulis collocati ærei Delphini, pendentia habentes catenis cybala ex ære
inſra foramina modiolorum chalata intra arcam, quo loci aqua ſuſtinetur. Ineſt in id genus uti in-
fundibulum inuerſum, quod ſubter taxilli alti circiter digitorum ternum ſuppoſiti librant ſpatium
4440 imum, ima inter labra phigæos, & arcæ fundum. Supra autem ceruiculam eius coagmentata arcula
ſuſtinet caput machinæ, quæ Græce ? ανὼν μδσι? ος appellatur, in cuius longitudine canales ſi tetrachor-
dos eſt, ſunt quatuor: ſi exachordos, ſex: ſi octochordos, octo. Singulis autem canalibus ſingula
epiſtomia ſunt incluſa manubrijs ſerreis collocata, quæ manubria cum torquentur, ex arca pateſa-
ciunt nares in canales Ex canalibus autem canon habet ordinata in tranſuerſo ſoramina reſpondentia
in naribus, quæ ſunt in tabula ſumma, quæ tabula Græce πινφξ dicitur. Inter tabulam. & canonem re-
gulæ ſunt interpoſitæ ad eundem modum foratæ, & oleo ſubactæ, ut ſaciliter impellantur, & rur-
fus introrſus reducantur, quæ obturant ea ſoramina, pleuritidesq́; appellantur, quarum itus & reditus
alias obturat, alias aperit terebrationes. Hæ regulæ habent ſerrea choragia ſixa, & iuncta cum pinnis,
quarum pinnarum tactus motiones efficit regularum. Continentur ſupra tabulam foramina, quæ ex
5550 canalibus habent egreſſum ſpiritus. Regulis ſunt annuli agglutinati, quibus lingulæ omnium inclu-
duntur organorum. E modiolis autem ſiſtulæ ſunt continenter coniunctæ ligneis ceruicibus, per-
tingentesq́; ad nares, quæ ſunt in arcula, in quibus axes ſunt ex torno ſubacti, & ibi collocati, qui cum
recipit arcula animam, ſpiritum non patienrur obturantes ſoramina rurſus redire. Ita cum uectes ex-
tolluntur, ancones deducunt ſundos modiolorum ad imum, Delphiniq́; , qui ſunt in uerticulis in-
cluſi chalantes in os cymbala, replent ſpatia modiolorum, at que ancones extollentes fundos intra mo-
diolos uehementi pulſus crebritate, & obturantes foramina cymbalis ſuperiora, aera, qui eſt ibi clau-
ſus, preſsionibus coactum, in fiſtulas cogunt, per quas in lignea concurrit, & per eius ceruices in
arcam: motione uero uectium uehementiore, ſpiritus ſrequens compreſſus epiſtomiorum aperturis
inſluit, & replet anima canales. Itaque cum pinnæ manibus tactæ propellunt, & redueunt continen-
6660
potero, & ſcriptura conſequi, non prætermittam. De materia compacta baſi, arca in
ea ex ære fabricata collocarur. Supra baſim eriguntur regulæ dextra, ac ſiniſtra ſcalari
forma compactæ, quibus includuntur ærei modioli ſundulis ambulatilibus ex torno ſub-
tiliter ſubactis, habentibus fixos in medio ſerreosancones, & uerticulis cum uctibus coniunctos pel-
libusq́; lanatis inuolutos. Item in ſumma planitia foramina circiter digitorum ternum, quibus ſo-
raminibus proxime in uerticulis collocati ærei Delphini, pendentia habentes catenis cybala ex ære
inſra foramina modiolorum chalata intra arcam, quo loci aqua ſuſtinetur. Ineſt in id genus uti in-
fundibulum inuerſum, quod ſubter taxilli alti circiter digitorum ternum ſuppoſiti librant ſpatium
4440 imum, ima inter labra phigæos, & arcæ fundum. Supra autem ceruiculam eius coagmentata arcula
ſuſtinet caput machinæ, quæ Græce ? ανὼν μδσι? ος appellatur, in cuius longitudine canales ſi tetrachor-
dos eſt, ſunt quatuor: ſi exachordos, ſex: ſi octochordos, octo. Singulis autem canalibus ſingula
epiſtomia ſunt incluſa manubrijs ſerreis collocata, quæ manubria cum torquentur, ex arca pateſa-
ciunt nares in canales Ex canalibus autem canon habet ordinata in tranſuerſo ſoramina reſpondentia
in naribus, quæ ſunt in tabula ſumma, quæ tabula Græce πινφξ dicitur. Inter tabulam. & canonem re-
gulæ ſunt interpoſitæ ad eundem modum foratæ, & oleo ſubactæ, ut ſaciliter impellantur, & rur-
fus introrſus reducantur, quæ obturant ea ſoramina, pleuritidesq́; appellantur, quarum itus & reditus
alias obturat, alias aperit terebrationes. Hæ regulæ habent ſerrea choragia ſixa, & iuncta cum pinnis,
quarum pinnarum tactus motiones efficit regularum. Continentur ſupra tabulam foramina, quæ ex
5550 canalibus habent egreſſum ſpiritus. Regulis ſunt annuli agglutinati, quibus lingulæ omnium inclu-
duntur organorum. E modiolis autem ſiſtulæ ſunt continenter coniunctæ ligneis ceruicibus, per-
tingentesq́; ad nares, quæ ſunt in arcula, in quibus axes ſunt ex torno ſubacti, & ibi collocati, qui cum
recipit arcula animam, ſpiritum non patienrur obturantes ſoramina rurſus redire. Ita cum uectes ex-
tolluntur, ancones deducunt ſundos modiolorum ad imum, Delphiniq́; , qui ſunt in uerticulis in-
cluſi chalantes in os cymbala, replent ſpatia modiolorum, at que ancones extollentes fundos intra mo-
diolos uehementi pulſus crebritate, & obturantes foramina cymbalis ſuperiora, aera, qui eſt ibi clau-
ſus, preſsionibus coactum, in fiſtulas cogunt, per quas in lignea concurrit, & per eius ceruices in
arcam: motione uero uectium uehementiore, ſpiritus ſrequens compreſſus epiſtomiorum aperturis
inſluit, & replet anima canales. Itaque cum pinnæ manibus tactæ propellunt, & redueunt continen-
6660
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib