Vitruvius
,
De architectura libri decem
,
1567
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 339
[out of range]
>
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 339
[out of range]
>
page
|<
<
(352)
of 412
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div841
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
158
">
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s26438
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
352
"
file
="
514.01.384
"
n
="
384
"
rhead
="
LIBER
"/>
ubi ſistulæ coniunguntur, in naribus alias habent animulas, quæ aperiuntur, ut cian aer in modiolos attractus
<
lb
/>
fuerit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26439
"
xml:space
="
preserve
">fundulis preſſus, axcs, animtulæq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26440
"
xml:space
="
preserve
">in fundo poſitæ claudantur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26441
"
xml:space
="
preserve
">axes ſistularum aperiantur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26442
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
aer ſubeat in fistulas, quæ ad infundibulum ducunt, cui coagmentat æſunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26443
"
xml:space
="
preserve
">Extollendo igitur uectes, quibus
<
lb
/>
alligantur catenæ, quæ cymbala babent, (bacinctas nos dicimus ) in modiolos depreſſæ abſorbctur acr per
<
lb
/>
axes, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26444
"
xml:space
="
preserve
">animulas, quæ ſimt in fundo, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26445
"
xml:space
="
preserve
">calcando, premendoq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26446
"
xml:space
="
preserve
">postea fit, ut aer per fiſtulas, ad infundibulum
<
lb
/>
impellatur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26447
"
xml:space
="
preserve
">per ceruicidam, collumq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26448
"
xml:space
="
preserve
">cius ad arculam uſque perting at, eamq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26449
"
xml:space
="
preserve
">ſubiens repleat, inde epiſto-
<
lb
/>
mia aperiuntur ab arculs ad canales, (regiſtros dicimus ) in canales aer ſubit, quinon prius adſonoras ſi-
<
lb
/>
ſtulas aſcendit, quàm manibus muſicorum pinnæ premantur, pinnæ autem choragia regularum mouent, ut
<
lb
/>
regulæ inde nerſatæ, inter canona, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26450
"
xml:space
="
preserve
">tabulam foramina, quæ habent obuia, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26451
"
xml:space
="
preserve
">peruia faciant foraminibus,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.384-01
"
xlink:href
="
note-514.01.384-01a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
quæſunt in canone, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26452
"
xml:space
="
preserve
">in ſumma tabula, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26453
"
xml:space
="
preserve
">libere exeat ſpiritus ad ſonor as ſiſtulas a quarum monero organũ
<
lb
/>
tetrachordon, exachordon, uel octochordon, uel ctiam polycbordon nominatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26454
"
xml:space
="
preserve
">quæ onmia ex diagramma-
<
lb
/>
te ſatis commode intelligi poſſiast.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26455
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div844
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
159
">
<
head
xml:id
="
echoid-head167
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">Qua ratione rheda, uelnaui uecti peractum iter deme-
<
lb
/>
tiamur. # Cap. XIIII.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26456
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">TRansferatvr</
emph
>
nunccogitatus ſcripturæ ad rationem non inutilem, ſed ſumma ſoler-
<
lb
/>
tia a maioribus traditam; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26457
"
xml:space
="
preserve
">qua in uia rheda ſedentes, uel mari nauigantes, ſcire poſsimus
<
lb
/>
quot millia numero itineris fecerimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26458
"
xml:space
="
preserve
">Hocautem erit ſic. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26459
"
xml:space
="
preserve
">Rotæ, quæ erunt in rheda,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.384-02
"
xlink:href
="
note-514.01.384-02a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
ſine latæ per medium diametron pedum quaternum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26460
"
xml:space
="
preserve
">ſextantis; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26461
"
xml:space
="
preserve
">ut cum ſinitum locum
<
lb
/>
habeatin lerota, ab coq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26462
"
xml:space
="
preserve
">incipiat progrediens in ſolo uiæ facere uerſationem, peruniendo ad eam
<
lb
/>
ſunitionem, a qua cœperit uerſari, certum modum ſpatij habeant peractum pedum 12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26463
"
xml:space
="
preserve
">Hisita præ-
<
lb
/>
paratis tunc in rotæ modiolo ad partem interiorem, tympanum ſtabiliter includatur, habens extra
<
lb
/>
frontem ſuæ rotundationis extantem denticulum unum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26464
"
xml:space
="
preserve
">Inſuper autem ad capſum thedæ, locula-
<
lb
/>
mentum firmiter ſigatur, habens tympanum uerſatilc, in cultro collocatum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26465
"
xml:space
="
preserve
">in axiculo concluſum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26466
"
xml:space
="
preserve
">In cuius tympani frontem denticuli perficiantur æ qualiter diuiſi numero quadringenti, conuenien-
<
lb
/>
tes denticulo tympani inferioris. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26467
"
xml:space
="
preserve
">Præterca ſuperiori tympano ad latus figatur alter denticulus pro-
<
lb
/>
minens extra dentes. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26468
"
xml:space
="
preserve
">ſuper autem tertium tympanum planum cadem ratione dentatum incluſum in
<
lb
/>
alterum loculamentum collocetur conu cnientibus dentibus denticulo, qui in ſecundi tympani late-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.384-03
"
xlink:href
="
note-514.01.384-03a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
refuerit ſixus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26469
"
xml:space
="
preserve
">in coq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26470
"
xml:space
="
preserve
">tympano foramina fiant, quantum diurni itineris miliariorum numero cum rhe
<
lb
/>
da poſsit exiri, minus plusve rem nihil impedit & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26471
"
xml:space
="
preserve
">in his foraminibus omnibus calculi collocentur,
<
lb
/>
inq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26472
"
xml:space
="
preserve
">eius tympani theca (ſiueid loculamentum eſt) ſiat foramen, unum habens canaliculum, qua cal-
<
lb
/>
culi, qui in eo tympano impoſiti fuerint, eum ad eum locum uenerint, in rhedæ capſum & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26473
"
xml:space
="
preserve
">uas æ-
<
lb
/>
neum, quod erit ſuppoſitum, ſinguli cadere poſsint. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26474
"
xml:space
="
preserve
">Ita cum rota progrediens ſecum agat tympa-
<
lb
/>
num imum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26475
"
xml:space
="
preserve
">denticulum eius ſingulis uerſationibus tympani ſuperioris denticulos impulſu cogat
<
lb
/>
præterire, efficiet, ut cum quatercenties imum uerſatum fuerit, ſuperius tympanum ſemel circuma-
<
lb
/>
gatur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26476
"
xml:space
="
preserve
">denticulus, qui eſt ad latus eius fixus, unum denticulum tympani plani producat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26477
"
xml:space
="
preserve
">Cum er-
<
lb
/>
go quadringentcnis uerſationibus imi tympani, ſemel ſuperius uerſabitur, progreſſus efficiet ſpatia
<
lb
/>
pedum millia quinque, ideſt paſſus mille, Ex eo, quod calculi deciderint ſonando ſingula millia exijſſe
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.384-04
"
xlink:href
="
note-514.01.384-04a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
moncbunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26478
"
xml:space
="
preserve
">Numerus uero calculorum ex imo collectus, ſumma diurni miliariorum itineris nume-
<
lb
/>
rum indicabit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26479
"
xml:space
="
preserve
">Nauigationibus uero ſimiliter paucis rebus commutatis eadem ratione efficiuntur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26480
"
xml:space
="
preserve
">nanquctraijcitur per latera parictum axis habens extra nauem prominentia capita, in quæ inclu-
<
lb
/>
duntur rotæ diametro pedum quaternum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26481
"
xml:space
="
preserve
">ſextantis, habentes circa frontes affixas pinnas aquam
<
lb
/>
tangentes. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26482
"
xml:space
="
preserve
">Item medius axis in media naui habet tympanum, cum uno denticulo extanti extra ſuam
<
lb
/>
rotunditatem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26483
"
xml:space
="
preserve
">Ad cum locum collocatur loculamentum, habens incluſum in ſe tympanum, peræ-
<
lb
/>
quatis dentibus quadringentis, conuenientibus denticulo tympani, quod eſt inaxeincluſum præ-
<
lb
/>
terea ad latus affixum extantem extra rotunditatem alterum dentem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26484
"
xml:space
="
preserve
">Vnum inſuper in altero locu-
<
lb
/>
lamento cum co confixo, incluſum tympanum planum ad cundem modum dentatum, quibus denti-
<
lb
/>
bus denticulus, qui eſt ad latus fixus tympano, quod eſt in cultro collocatum in cos dentes, quiſunt
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.384-05
"
xlink:href
="
note-514.01.384-05a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
plani tympani, ſingulis uerſationibus ſingulos dentes impellendo in orbem, planum tympanum uer-
<
lb
/>
ſet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26485
"
xml:space
="
preserve
">In plano autem tympano ſoramina fiant, in quibus foraminibus collocabuntur calculi rotundi,
<
lb
/>
in theca eius tympani, (ſiue loculamentum eſt) unum foramen excauetur, habens canaliculum, qua
<
lb
/>
calculus liberatusab obſtantia, cum ceciderit in uas æreum ſonitum ſigniſicet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26486
"
xml:space
="
preserve
">Ita nauis cum habue-
<
lb
/>
rit impetum, aut remorum, aut ucntorum flatu, pinnæ, quæ erunt in rotis tangentes aquam aduerſam
<
lb
/>
uchementi retrorſusimpulſu coactæ, uerſabunt rotas. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26487
"
xml:space
="
preserve
">Eæautem inuoluendo ſe, agent axem, axis uerò
<
lb
/>
tympanum, cuius dens circumactus, ſingulis uerſationibus ſingulos ſecundi tympani dentes impel-
<
lb
/>
lendo, modicas efficit circuitiones. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26488
"
xml:space
="
preserve
">ita cum quatercenties ab pinnis rotæ fuerint uerſatæ, ſemel tym-
<
lb
/>
panum planum circumagent impulſu dentis, quiad latus eſt fixus tympani in cultro. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26489
"
xml:space
="
preserve
">Igitur circuitio
<
lb
/>
tympani plani, quotieſcunque ad foramen perducet calculos, emittet per canaliculum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26490
"
xml:space
="
preserve
">ita & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s26491
"
xml:space
="
preserve
">ſonitu,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.384-06
"
xlink:href
="
note-514.01.384-06a
"
xml:space
="
preserve
">60</
note
>
</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>