Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Page concordance

< >
Scan Original
151 119
152 120
153 121
154 122
155 123
156 124
157 125
158 126
159 127
160 128
161 129
162 130
163 131
164 132
165 133
166 134
167 135
168 136
169 137
170 138
171 139
172 140
173 141
174 142
175 143
176 144
177 145
178 146
179 147
180 148
< >
page |< < (353) of 412 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div1" type="section" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div844" type="section" level="2" n="159">
            <p>
              <s xml:id="echoid-s26491" xml:space="preserve">
                <pb o="353" file="514.01.385" n="385" rhead="DECIMVS."/>
              & </s>
              <s xml:id="echoid-s26492" xml:space="preserve">numero indicabit miliaria ſpatia nauigationis. </s>
              <s xml:id="echoid-s26493" xml:space="preserve">Quæ pacatis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26494" xml:space="preserve">ſine metu temporibus ad utilita-
                <lb/>
              tem, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26495" xml:space="preserve">delectationem paranda, quemadmodum debeant fieri, peregiſſe uideor.</s>
              <s xml:id="echoid-s26496" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <p style="it">
              <s xml:id="echoid-s26497" xml:space="preserve">Facilis eſt propoſitæ rei demonſtratio his, qui Arithmeticas rationes interlligunt, quoniam totum negotiũ
                <lb/>
              in eo est, ut præſinitam rotarum magnitudinem ſciamus. </s>
              <s xml:id="echoid-s26498" xml:space="preserve">cum ergo a diametro circinatio rotundationis ſuma-
                <lb/>
              tur, neceſſe erit certas, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26499" xml:space="preserve">pr&</s>
              <s xml:id="echoid-s26500" xml:space="preserve">finitas diametros rotarum ſtatuere. </s>
              <s xml:id="echoid-s26501" xml:space="preserve">Ideo Vitr. </s>
              <s xml:id="echoid-s26502" xml:space="preserve">rotarum diametros quaternum
                <lb/>
              pedum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26503" xml:space="preserve">pollicum duorum conſtituit, pollices enim duodecim pedem eſſiciunt, ideo pollices duo ſextam pedis
                <lb/>
              partem ſaciunt. </s>
              <s xml:id="echoid-s26504" xml:space="preserve">cum igitur tanta fuerit diametri magnitudo, rotæ circinatio erit pedum duodenum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26505" xml:space="preserve">dimi-
                <lb/>
              dium. </s>
              <s xml:id="echoid-s26506" xml:space="preserve">quod ſi quater centies uoluatur, dabuntur mihi quinque mille pedes, unde quia quinque pedes paſſum unũ
                <lb/>
              constituunt, mille paſſus erunt conſecti, at mille paſſus miliare unum constituunt, ergo quatercenties uoluta
                <lb/>
              rota milliare unum oſtendet. </s>
              <s xml:id="echoid-s26507" xml:space="preserve">ut uero hæc dignoſcamus alteram rhedæ, uel nauigio rotam ſub limiorem ponit, in
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.385-01" xlink:href="note-514.01.385-01a" xml:space="preserve">10</note>
              cultro poſitam, quœ dentes habet quadringentos, ita tamen ut in prioris rotœ latere affigatur denticulus, qui
                <lb/>
              ſingulos ſecundærotæ denticulos in ſingulis uer ſationibus compellat. </s>
              <s xml:id="echoid-s26508" xml:space="preserve">Ita enim fiet ut per ſpatium id, quo ſe-
                <lb/>
              cunda rota ſemel reuoluetur, prima quadringenties uerſetur, atque milliare unum conſiciat, ut uero id innote-
                <lb/>
              ſcat, tertiam rotam ſacit in plano poſitam, quæ in rotundatione tot foramina, quot dentes habeat: </s>
              <s xml:id="echoid-s26509" xml:space="preserve">in ſingulis
                <lb/>
              autem for aminibus ſingulos calculos immiſſos, calculi cum peruenerint ad for amen, quod erit in eius rotæ lo-
                <lb/>
              culamento, cadet in æneum uas, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26510" xml:space="preserve">ſonitum dabit, ut uero hoc præſtet, opus eſt ſecundæ rotæ denticulum ap-
                <lb/>
              ponere, qui ſingulis uerſationibus ſingulos iacentis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26511" xml:space="preserve">planæ rotæ denticulos protrudat, ita ſiet, ut peractis
                <lb/>
              milliarijs ſingulis calculi in foramina poſiti in æneum uas incidentes etiam ſonitu milliariorum confectionem,
                <lb/>
              & </s>
              <s xml:id="echoid-s26512" xml:space="preserve">numerum oſtendant. </s>
              <s xml:id="echoid-s26513" xml:space="preserve">Non diſſimilis ratio in nauigio erit, modo ea obſeruentur, quæ a Vitruuio dicta ſunt,
                <lb/>
              quæ ſacile intellguntur.</s>
              <s xml:id="echoid-s26514" xml:space="preserve"/>
            </p>
            <note position="left" xml:space="preserve">20</note>
            <figure number="172">
              <image file="514.01.385-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/514.01.385-01"/>
            </figure>
            <note position="left" xml:space="preserve">30</note>
            <note position="left" xml:space="preserve">40</note>
          </div>
          <div xml:id="echoid-div847" type="section" level="2" n="160">
            <head xml:id="echoid-head168" xml:space="preserve">De cat apultarum, & ſcorpionibus rationibus. # Cap. X V.</head>
            <note position="left" xml:space="preserve">50</note>
            <p>
              <s xml:id="echoid-s26515" xml:space="preserve">NVnc uero quæ ad præſidia periculi, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26516" xml:space="preserve">neceſsitatem ſalutis ſunt inuentæ, ideſt ſcorpionum,
                <lb/>
              catapultarum, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26517" xml:space="preserve">baliſtarum rationes, quibus ſymmetrijs comparari poſsint, exponam.
                <lb/>
              </s>
              <s xml:id="echoid-s26518" xml:space="preserve">Et primum de catapultis, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26519" xml:space="preserve">ſcorpionibus. </s>
              <s xml:id="echoid-s26520" xml:space="preserve">Omni igitur proportione eorum tatiocinata
                <lb/>
              ex propoſita ſagittæ longitudine, quam id organum mittere debet, eiuſq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s26521" xml:space="preserve">nonæ partis
                <lb/>
              fit foraminum in capitulis magnitudo, per quæ tenduntur nerui torti, qui brachia continere cata-
                <lb/>
              pultarum debent. </s>
              <s xml:id="echoid-s26522" xml:space="preserve">Eorum autem foraminum capituli ſic deſormatur altitudo, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26523" xml:space="preserve">latitudo. </s>
              <s xml:id="echoid-s26524" xml:space="preserve">Tabulæ,
                <lb/>
              quæ ſunt in ſummo, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26525" xml:space="preserve">in imo capituli, paralleliq́; </s>
              <s xml:id="echoid-s26526" xml:space="preserve">uocantur, ſiant craſsitudine unius ſoraminis, lati-
                <lb/>
              tudine unius, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26527" xml:space="preserve">eius dodrantis in extremis, foraminis unius, & </s>
              <s xml:id="echoid-s26528" xml:space="preserve">ſemis. </s>
              <s xml:id="echoid-s26529" xml:space="preserve">Paraſtatæ deſtra, ac ſiniſtra præ-
                <lb/>
                <note position="left" xlink:label="note-514.01.385-06" xlink:href="note-514.01.385-06a" xml:space="preserve">60</note>
              </s>
            </p>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>