Vitruvius
,
De architectura libri decem
,
1567
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(363)
of 412
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div867
"
type
="
section
"
level
="
2
"
n
="
167
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27230
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
363
"
file
="
514.01.395
"
n
="
395
"
rhead
="
DECIMVS.
"/>
ſacerdotibus uenerunt ad deprecandum, tunc eſt pollicitus his legibus, uti ſi eam machinam cepiſſet,
<
lb
/>
ſua eſſet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27231
"
xml:space
="
preserve
">His ita conſtitutis, qua machina acceſſura erat, ea regione murum pertudit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27232
"
xml:space
="
preserve
">iuſsit omnes
<
lb
/>
publice & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27233
"
xml:space
="
preserve
">priuatim, quod quiſq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27234
"
xml:space
="
preserve
">habuiſlet aquæ, ſtercoris, luti, per eam feneſtram per canales effun-
<
lb
/>
dere ante murum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27235
"
xml:space
="
preserve
">Cum ibi magna uis aquæ, luti, ſtercoris, nocte profuſa fuiſſet, poſtero die Helepo-
<
lb
/>
lis accedens, antequam appropinquaret ad murum in humida uoragine acta conſedit, nec progredi,
<
lb
/>
nec regredit poſtea potuit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27236
"
xml:space
="
preserve
">Itaque Demetrius cum
<
unsure
/>
uidiſſet ſapientia Diogneti ſe deceptum eſſe, cum
<
lb
/>
claſſe ſua diſceſsit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27237
"
xml:space
="
preserve
">Tunc Rhodij Diogneti ſolertia liberati bello publice gratias egerunt, honori-
<
lb
/>
busq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27238
"
xml:space
="
preserve
">omnibus eum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27239
"
xml:space
="
preserve
">ornamentis exornauerunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27240
"
xml:space
="
preserve
">Diognetus autem eam Helepolim reduxit in urbem,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27241
"
xml:space
="
preserve
">in publico collocauit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27242
"
xml:space
="
preserve
">inſcripſit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27243
"
xml:space
="
preserve
">Diognetus e manubijs id populo dedit munus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27244
"
xml:space
="
preserve
">Ita in repugna-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.395-01
"
xlink:href
="
note-514.01.395-01a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
torijs rebus non tantum machinę, ſed etiam maxime conſilia ſunt comparanda. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27245
"
xml:space
="
preserve
">Non minus Chio cum
<
lb
/>
ſupra naues ſambucarum machinas hoſtes comparauiſſent, noctu Chij terram, arenam, lapides pro-
<
lb
/>
iecerunt in mare ante murum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27246
"
xml:space
="
preserve
">Ita illi poſtero die cum accedere uoluiſſent, naues ſupra aggerationem,
<
lb
/>
quæ fuerat ſub aqua, ſederunt, nec ad murum accedere, nec retrorſus ſe recipere potuerunt, ſed ibi mal-
<
lb
/>
leolis conſixæ incendio ſunt conflagratæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27247
"
xml:space
="
preserve
">Apollonia quoque cum circumſideretur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27248
"
xml:space
="
preserve
">ſpecus hoſtes
<
lb
/>
fodiendo cogitarent ſine ſuſpitione intra mœnia penetrare. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27249
"
xml:space
="
preserve
">Id autem cum a ſpeculatoribus eſlet Apoi-
<
lb
/>
loniatibus renunciatum, perturbati nuncio propter timorem conſilijs indigentes animis deſiciebant,
<
lb
/>
quod neque tempus, neque certum locum ſcire poterant, quo emerſum facturi fuiſſent hoſtes. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27250
"
xml:space
="
preserve
">Tum
<
lb
/>
uero Trypho Alexandrinus, qui ibi fuerat Architectus, intra murum plures ſpecus deſignauit & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27251
"
xml:space
="
preserve
">fo-
<
lb
/>
diendo terram progrediebatur extra murum dumtaxat citra ſagittæ emiſsionem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27252
"
xml:space
="
preserve
">in omnibus uaſa æ-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.395-02
"
xlink:href
="
note-514.01.395-02a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
nea ſuſpendit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27253
"
xml:space
="
preserve
">Ex his in una foſſura, quæ contra hoſtium ſpecus fuerat uaſa pendentia ad plagas fer-
<
lb
/>
ramentorum ſonare cœ perunt, ita ex eo intellectum eſt, qua regione aduerſarij ſpecus agentes intra
<
lb
/>
penetrare cogitabant. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27254
"
xml:space
="
preserve
">Sic limitatione cognita temperauit ahena aquæ feruentis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27255
"
xml:space
="
preserve
">picis de ſuperne
<
lb
/>
contra capita hoſtium, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27256
"
xml:space
="
preserve
">ſtercoris humani, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27257
"
xml:space
="
preserve
">arenæ coctæ candentis, dein noctu pertudit crebra
<
unsure
/>
<
lb
/>
ramina, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27258
"
xml:space
="
preserve
">per ea repente perfundendo, qui in eo opere fuerunt hoſtes omnes necauit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27259
"
xml:space
="
preserve
">Item Maſsilia
<
lb
/>
cum oppugnaretur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27260
"
xml:space
="
preserve
">numero ſupra 30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27261
"
xml:space
="
preserve
">ſpecus tum agerent, Maſsilitani ſuſpicati totam, quæ fue-
<
unsure
/>
<
lb
/>
rat ante murum foſſam altiore foſſura depreſſerunt, ita ſpecus omnes exitus in foſſam habuerunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27262
"
xml:space
="
preserve
">Quibus autem locis foſſa non potuerat fieri, intra murum barathrum ampliſsima longitudine, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27263
"
xml:space
="
preserve
">am-
<
lb
/>
plitudine, uti piſcinam fecerunt contra eum locum, qua ſpecus agebantur, eamq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27264
"
xml:space
="
preserve
">e puteis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27265
"
xml:space
="
preserve
">e portu
<
lb
/>
impleuerunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27266
"
xml:space
="
preserve
">Itaque cum ſpecus eſſet repente naribus apertis, uehemens aquæ uis immiſſa ſupplan-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.395-03
"
xlink:href
="
note-514.01.395-03a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
tauit fulcturas, quiq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27267
"
xml:space
="
preserve
">intra fuerunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27268
"
xml:space
="
preserve
">ab aquæ multitudine, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27269
"
xml:space
="
preserve
">ab ruina ſpecus omnes ſunt oppreſsi.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27270
"
xml:space
="
preserve
">Etiam cum agger ad murum contra eos compararetur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27271
"
xml:space
="
preserve
">arboribus exciſis, eoq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27272
"
xml:space
="
preserve
">collocatis, locus
<
lb
/>
operibus exaggeraretur, baliſtis uectes ferreos candentes in id mittendo totam munitionem coege-
<
lb
/>
runt conflagrare. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27273
"
xml:space
="
preserve
">Teſtudo autem arietaria cum ad murum pulſandum acceſsiſſet demiſerunt laqueum,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27274
"
xml:space
="
preserve
">eo ariete conſtricto per tympanum ergata circumagentes ſuſpenſo capite eius non ſunt paſsi tangi
<
lb
/>
murum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27275
"
xml:space
="
preserve
">Denique totam machinam candentibus malleolis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27276
"
xml:space
="
preserve
">baliſtarum plagis diſsipauerunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27277
"
xml:space
="
preserve
">Ita
<
lb
/>
hæ uictoria ciuitates, non machinis, ſed contra machinarum rationem Architectorum ſolertia ſunt li-
<
lb
/>
beratæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27278
"
xml:space
="
preserve
">Quas potui de machinis expedire rationes pacis, belliq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27279
"
xml:space
="
preserve
">temporibus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27280
"
xml:space
="
preserve
">utiliſsimas putaui, in
<
lb
/>
hoc uolumine perfeci. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27281
"
xml:space
="
preserve
">In prioribus uero nouem de ſingulis generibus & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27282
"
xml:space
="
preserve
">partibus comparaui, uti
<
lb
/>
totum corpus omnia Architecturæ membra in decem uoluminibus haberet explicata.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27283
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s27284
"
xml:space
="
preserve
">Quæ a Vitruuio dicuntur in peroratione facilia ſunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27285
"
xml:space
="
preserve
">Reliquum eſt ut Deo gratias agam immortales, quod
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-514.01.395-04
"
xlink:href
="
note-514.01.395-04a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
ad finem opus laborioſiſſimum perduxerim, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27286
"
xml:space
="
preserve
">quæ pollicitus ſum, quantum in me fuerit, fide, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27287
"
xml:space
="
preserve
">diligentia
<
lb
/>
præſtiterim. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27288
"
xml:space
="
preserve
">Opticem autem de qua libro quinto me tractaturum promiſi, iam abſolui, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27289
"
xml:space
="
preserve
">statim uidendam
<
lb
/>
curabo; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27290
"
xml:space
="
preserve
">ut etiam in bac parte aliquid utilitatis etiam pictoribus afferam. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27291
"
xml:space
="
preserve
">Itaque quemadmodum a præcepto-
<
lb
/>
ribus meis didici, in ſequentibus exponam.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27292
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27293
"
xml:space
="
preserve
">Finis libri decimi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27294
"
xml:space
="
preserve
">vltimi.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s27295
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>